این روزها در بسیاری از کشورها میانگین سنی زنان هنگام اولین زایمان به دلایل مختلفی بالا رفته است. بالا رفتن سن ازدواج، اشتغال و تحصیل در مقاطع بالاتر و ... از جمله این دلایل است. در چنین شرایطی اطلاع داشتن در مورد فرصت باروری به زنان کمک می‌کند تا برنامه‌ریزی واقع‌بینانه‌تری در مورد زندگی خود داشته باشند. حالا به نظر می‌رسد که گروهی از محققان ایرانی موفق به دستیابی به این مهم شده‌اند: محاسبه دقیق سن یائسگی.
به گزارش بی‌بی‌سی، محققان ایرانی، نتایج تحقیق خود را در کنفرانس «انجمن اروپایی تولید مثل و جنین شناسی»، که در شهر رم بر گزار شده است، ارائه کرده‌اند.
نتیجه تحقیقی که با مشارکت 266 زن انجام گرفته است، به ویژه برای شناسایی زنانی که ممکن است زودتر از موعد معمول یائسه شوند، قابل استفاده است.
اگر این موضوع را تحقیقات آتی نیز ثابت کند، زنان بالقوه خواهند توانست با اطمینان بیشتری در مورد سن بچه دار شدن و تشکیل خانواده تصمیم گیری کنند.
ای ام اچ چیست؟
هورمون «ای ام اچ» رشد سلول های فولیکولی تخمدانی را کنترل می‌کند. فولیکول‌ها تخمک می‌سازند.
استفاده از این هورمون برای کمک به پیش بینی باروری، ایده تازه ای نیست. پزشکان مدتی است که با انجام آزمایشی هایی، «ذخیره تخمدان» را تعیین می کنند و بر مبنای آن تشخیص می‌دهند یائسگی نزدیک شده است یا نه. {آزمایش خونی تعداد تخمک‌های زنان را نشان می‌دهد}
اما این اولین بار است که محققان توانسته‌اند برای تعیین ارتباط میان میزان هورمون ای ام اچ در زنان جوان و سن یائسگی آنها، فرمولی کشف کنند.
محققان ایرانی با انجام مطالعه‌ای 12 ساله بر روی 266 زن، به این فرمول رسیده‌اند. زنانی که در این تحقیق مشارکت داشته‌اند بین سنین 20 تا 49 سال بوده‌اند. در مدت دوازده سالی که این تحقیق ادامه داشته، میزان هورمون ای ام اچ این زنان ، از طریق آزمایش خون اندازه‌گیری شده است. آزمایش خون و معاینات جسمی هر سه سال یک‌بار صورت می‌گرفته است.
محققان کشورمان بر اساس میزان هورمون ای ام اچ داوطلبان، یک مدل ریاضی ساخته‌اند که با استفاده از آن می‌توان تخمین زد، هر زن در چه سنی یائسه می‌شود.
63 زن در جریان تحقیقات دوازده ساله یائسه شدند. سنی که آنها یائسه شدند با سنی که محققان پیش بینی کرده بودند، تقریبا یکسان بود.
به طور میانگین، میان سن پیش بینی شده و سنی که یائسگی واقعا رخ داد، فقط 4 ماه تفاوت بود. حداکثر خطا در پیش بینی‌ها سه تا چهار سال بوده است.
اما، در مدتی که این تحقیق انجام می گرفته است فقط سه زن جوانتر از 45 سال یائسه شدند. به همین دلیل کارشناسان گفته اند آنها ترجیح می دهند که این فرمول ایرانی در مورد گروه های بزرگتری از زنان به کار گرفته شود.
دکتر فهیمه رمضانی تهرانی، استاد دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی که هدایت این تحقیق را بر عهده داشته است، در این زمینه می‌گوید: نتیجه ای که از آزمایش جدید به دست می‌آید، ممکن است پزشکان را قادر کند چند سال قبل از این که زنی یائسه شود، ارزیابی واقع بینانه تری را در مورد وضعیت باروری او ارائه دهند.
این یک بیمه نامه نیست
درست است که استفاده از اندازه گیری هورمون ای ام اچ به عنوان راهنمایی برای آینده باروری زنان بالقوه کارآیی بالایی دارد، اما پزشکان بریتانیایی به زنان هشدار دادند که بر چنین آزمایش هایی به عنوان یک «بیمه نامه» تکیه نکنند و زمان تشکیل خانواده را به تعویق نیاندازند.
استوارت لوری، متخصص زنان در بیمارستان همراسمیت لندن و سخنگوی انجمن باروری در بریتانیا در این زمینه می‌گوید: کیفیت اسپرم و سایر پیچیدگی های پزشکی مانند لوله تخمدان هایی که صدمه دیده‌اند، بر قدرت باروری تاثیر می‌گذارد.
به گفته این متخصص، مشکل زمانی پیدا می‌شود که زنان بیش از حد احساس اطمینان کنند.
در مقابل دکتر داگان ولز، از دانشگاه آکسفورد نظر دیگری دارد:«با توجه به این که در بسیاری از کشورها میانگین سنی زنان هنگام اولین زایمان به دلایل مختلف از جمله جاه طلبی های شغلی و صبر کردن برای پیدا شدن همسری مطلوب، بالاتر و بالاتر رفته است، اطلاع داشتن در مورد فرصت باروری باید به آنها کمک کند، زودتر برنامه ریزی کنند.»
لزوم انجام تحقیقات بیشتر، چیزی است که متخصصان در موردش اتفاق نظر دارند: قدرت باروری با گذشت سالیان و نزدیک شدن به یائسگی کاهش می‌یابد، بنابراین لازم است تحقیقات بیشتری انجام گیرد تا معلوم شود آیا میزان هورمون ای ام اچ واقعا نشان می‌دهد چه زمانی باروری کاهش یافته است یا نه.
