با عباس قبادی، معاون وزیر بازرگانی و مدیرعامل شرکت بازرگانی دولتی ایران گفت‌وگو کرده‌ایم.
- علت تداوم مشکلات کیفی نان چیست؟
به‌نظر می‌رسد ادامه نظارت‌های دولت بر بازار نان راهگشا نخواهد بود و از زمانی که حضور دولت در این عرصه کمتر شده کیفیت نان بهبود یافته است. معتقدم باید به سمتی حرکت کنیم که بازار نان نیز مانند شیر، ماکارونی و... با افزایش نسبی قیمت و شکل‌گیری بازار رقابتی به سمت کیفی شدن حرکت کند. با این روند دولت باید از بازار گندم، آرد و نان نیز عقب‌نشینی کند تا با افزایش رقابت، بهبود کیفیت را شاهد باشیم.
- چه راهکار اجرایی برای تحقق این اهداف مد نظر دارید؟
براساس ماده 110 قانون برنامه پنجم توسعه وزارت صنعت، معدن و تجارت متولی اصلی آرد، نان و گندم است که براساس قوانین نظام صنفی نظارت‌های عالی را اعمال خواهد کرد. براساس این حکم قانون برنامه، وزارتخانه مذکور پس از تدوین نقشه راه گندم، آرد و نان، اخیرا طرحی را به کار گروه گندم، آرد و نان ارائه کرده که پس از تصویب در این کار‌گروه برای تایید نهایی به ستاد هدفمندی یارانه‌ها ارائه خواهد شد. مطابق این طرح وظایف هریک از دستگاه‌های دولتی در زمینه تدوین استانداردهای تولید و عرضه گندم، آرد و نان مشخص شده و از این پس قیمت‌گذاری و نظارت در بازار گندم، آرد و نان نیز مانند سایر کالاها به تشکل‌های صنفی ذی‌ربط واگذار خواهد شد.
- آزادسازی بازار گندم، آرد و نان تا چه زمانی محقق خواهد شد؟
این طرح به کار‌گروه ذی‌ربط متشکل از نمایندگان وزارتخانه‌های صنعت، معدن و تجارت، جهاد کشاورزی و معاونت نظارت راهبردی ریاست‌جمهوری ارائه و کارهای مقدماتی آن انجام شده و با تصویب و تایید نهایی آن در ستاد هدفمندی یارانه‌ها، تا 2ماه آینده اجرایی خواهد شد. آنچه مسلم است به‌طور قطع آزادسازی بازار گندم، آرد و نان تا پایان امسال اجرایی خواهد شد.
- آیا وظیفه قیمت‌گذاری و بهبود کیفیت نان نیز به اتحادیه‌ها واگذار می‌شود؟
با توجه به هزینه تمام شده تولید، مانند سایر کالاها اتحادیه‌ها براساس چارچوب مشخصی که توسط کار‌گروه ارائه خواهد شد و شناخت بهتری که در مقایسه با دستگاه‌های دولتی دارند نسبت به تعیین قیمت، بهبود کیفیت و بازرسی بازار نان اقدام خواهند کرد. وقتی تولید نان برای نانوایی‌ها توجیه اقتصادی نداشته باشد حتی با شدیدترین برخوردهای نظارتی نیز نمی‌توان نانوایان را مجبور به تولید و عرضه نان با کیفیت با قیمت مشخص کرد.
- آیا این نگرانی وجود ندارد که کسی پاسخگوی بهبود کیفیت نان نباشد؟
وقتی گندم و آرد با کیفیت مطلوب و قیمت مشخص به بازار عرضه شود و محدودیتی برای ارائه مجوز تولید نان وجود نداشته باشد با افزایش تولید و تنوع کیفی نان نباید نگران شکل‌گیری انحصار و تعیین غیراصولی نرخ این محصول باشیم. اگر مردم قادر به انتخاب نان مناسب در بازار رقابتی باشند کیفیت این محصول نیز ارتقا خواهد یافت. با این شرایط تولید‌کنندگانی که تولیدات غیرکیفی دارند نیز از گردونه رقابت خارج خواهند شد.
همچنین اتحادیه باید پاسخگوی نظارت کیفی بر بازار نان باشد. در عین حال نانوایی‌ها توسط اتحادیه رتبه بندی و نان تولیدی نانوایی‌ها براساس کیفیت قیمت‌گذاری خواهد شد. در زمینه گندم نیز اکنون دولت، گندم تولید داخل با کیفیت‌های مختلف را با یک قیمت خریداری می‌کند، یا قیمت آرد با کیفیت‌های مختلف به یک شکل تعیین شده اما پس از آزادسازی تنها گندم، آرد و نان با کیفیت متقاضی خواهد داشت.
