از سوی دیگر دانشگاه‌ها در حالی سال تحصیلی جدید را آغاز می‌کنند که نقشه جامع علمی کشور به تصویب رسیده و نقشه‌راهی (هرچند اولیه) برای رسیدن به اهداف چشم‌انداز 20ساله است. شکی نیست که دانشگاه‌ها نقش مهمی را در تحقق اهداف چشم‌انداز ایفا کنند و براین اساس سهم بسزایی در اجرایی کردن برنامه 5ساله کشور و نقشه جامع علمی کشور خواهند داشت. با‌توجه به این امر چند نکته قابل ذکر است.
1- برنامه‌ریزی در دانشگاه‌ها و تحقیقات صورت گرفته باید به‌نحوی باشد که بتواند جایگاه کشور در رسیدن به رتبه دوم عملی در منطقه را تضمین کند. افزایش کیفیت آموزشی و تحقیقاتی، برنامه‌ریزی صحیح و به‌کارگیری پتانسیل عظیم بالقوه استادان و دانشجویان و هم‌افزایی نیروی علمی آنها می‌تواند گام مؤثری در این راستا باشد.
2- اولویتهای تعیین شده در نقشه جامع علمی کشور راهنمایی برای تحقیقات دانشگاهی است. اعتبارات قابل ملاحظه‌ای در بودجه سال 90 برای انجام تحقیقات در نظر گرفته شده‌است. بیش از 2 هزار میلیارد تومان از اعتبارات عمومی و قابلیت به‌کارگیری یک هزار میلیارد تومان از درآمد شرکت‌های دولتی در کنار سایر مجوز‌های قانونی در همکاری دانشگاه‌ها و صنعت (از قبیل بند الف و بند ب قانون برنامه بودجه سال 1390) ظرفیت مطلوبی را برای انجام تحقیقات به‌وجود آورده است که در صورت به‌کارگیری این اعتبارات در جهت اولویتهای تعیین شده در نقشه جامع علمی کشور می‌تواند پیشرفت علمی کشور را تسریع کند. توجه شورای عالی علوم، تحقیقات و فناوری نسبت به این امر و تعیین چارچوب‌ها و آیین‌نامه‌های لازم بسیار راهگشا خواهد بود.
3- افزایش پذیرش دانشجو در مقطع کارشناسی ارشد و تلاش برای افزایش ظرفیت دانشجوی دکتری فرصت مغتنمی برای ارتقای جایگاه علمی کشور و حل معضلات کشور به‌صورت علمی است؛ به شرط آنکه ابزار لازم در اختیار دانشگاه‌ها قرار داده شود. دانشگاه‌ها از نظر تجهیزات علمی تحقیقاتی به خصوص پیشرفته، مواد اولیه برای تحقیقات، دسترسی به منابع و مراجع علمی، ارتباط با مراکز علمی و تحقیقاتی که لازمه پژوهش‌های علمی است دچار کمبود‌هایی هستند که با توجه به امکانات عظیمی که در کشور است با اندک توجه می‌توان بسیاری از این مشکلات را حل کرد و راه را برای به‌کارگیری این نیروی عظیم انسانی متخصص که به صورت دانشجویان کارشناسی ارشد و دکتری جذب دانشگاه‌ها می‌‌‌شوند، باز کرد.
4- تاکید مقام معظم رهبری تعامل بیشتر با دانشگاهیان و فرهیختگان و استفاده از فکر و اندیشه آنان برای دستیابی به راه‌حل‌های علمی برای حل معضلات کشور است؛ مسیری که معظم‌له با برقراری جلسات هم‌اندیشی در پیش‌گرفته‌اند و آ‌ن را به مسئولان کشور توصیه فرموده‌اند. اکنون بر عهده همه مسئولان در قوای سه‌گانه و به‌خصوص در قوه مجریه است تا از این رهنمود و اقدام الهام گرفته و نسبت به ایجاد مکانیسم‌های لازم برای ارتباط با دانشگاهیان اقدام کنند. بدون شک بیش از هر چیز دیگری که یک استاد، اندیشمند یا فرهیخته را خوشحال می‌کند وقتی است که مشاهده کند توان علمی و فکری او برای حل مشکلات مردم و جامعه به‌کار گرفته شده‌است. ایجاد ارتباط با دانشگاهیان از یک سو حس رضایت‌مندی و خرسندی را در دانشگاهیان ایجاد می‌کند و از سوی دیگر مسئولان را قادر می‌سازد تا به بهترین راه حل برای انجام امور کشور دست‌یابند. در چنین شرایطی دانشگاهیان خرسند خواهند بود که توانمندی‌های علمی آنان که منجر به دستاوردهای علمی و فکری شده ، در قفسه‌های کتابخانه‌ها به بایگانی سپرده نمی‌شود و در پیشرفت جامعه‌شان مؤثر افتاده است.
* رئیس کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس
