کاندولیزا رایس، وزیر امور خارجه ایالات متحده در مصر با روسای دوایر اطلاعاتی چهار کشور اردن، مصر، عربستان سعودی و امارات عربی متحده دیدار کرد و تنها چند روز بعد روسای دولت‌های عربی برای شرکت در نشست دوره‌ای اتحادیه عرب در ریاض، پایتخت عربستان سعودی گرد آمدند.
سئوالی که مطرح است این که کدامیک از این دو دیدار حائز اهمیت بوده و خط‌مشی و سیاستی که کشورهای عربی مترصد روی آوردن به آن هستند را برجسته می‌کرد؟
آیا سه مولفه تاثیرگذار در جهان عرب یعنی سیاست خارجی ایالات متحده، ساختار امنیتی عربی و رهبری ملی عرب‌ها صرفا در چارچوبی منطقی در حال ایجاد هماهنگی برای تحرکی جدید است یا محرکه سیاسی منفردی عامل همگرایی سیاست خارجی ایالات متحده و سرویس‌‌های امنیتی عربی در یک راستا شده است؟
نشست رهبران عرب در واقع حادثه‌ای از پیش برنامه‌‌ریزی شده بود که ثمره آن صدور قطعنامه‌ای تاریخی اما با قدمتی پنج ساله بود که چارچوب اصلی آن را پیشنهاد صلح به اسرائیل تشکیل می‌داد.
در نقطه مقابل دیدار رایس با روسای سازمان‌های اطلاعاتی کشورهای عرب بدعتی بود که به دلیل مفهوم کنونی و تبعات آتی آن از اهمیتی به مراتب بیشتر برخوردار است.
آنچنان که وضعیت روزمره عراق به وضوح نشان می‌دهد امنیت مهمترین مولفه برای شهروندان کشورهای عربی و دولت‌هایشان است. شهروندان عرب باید بدانند که می‌توانند هر روز صبح خانه‌هایشان را ترک کنند و شب‌ها شانس بازگشت به خانه در صحت و سلامت را داشته باشند و سازمان‌های اطلاعاتی محوری‌ترین نقش را در تامین امنیت شهروندان ایفا می‌کنند.
این که برخی کشورهای عربی برای سازمان های اطلاعاتی خود علاوه بر ایفای نقش در بخش‌‌های امنیتی در حوزه سیاست خارجی هم جایگاهی تعریف کرده‌اند موجب شکل‌گیری سئوالات جدید در مورد دیدار اخیر رایس و روسای سازمان‌های اطلاعاتی عربی شده است.
رایس در دیدار اخیر خود از منطقه سعی کرد علاوه بر دعوت از رهبران میانه‌رو عرب برای پیوستن به تلاش‌های جاری برای مقابله با ناآرامی‌های منطقه‌ای زمینه را برای تعمیق روابط وزارت امور خارجه ایالات متحده و نهادهای اطلاعاتی، امنیتی عربی فراهم آورد.
تبعات این تحولات آنجا اهمیت پیدا می‌کند که برقراری و تعمیق این ارتباط به نوعی کشورهای عربی را در راستای سیاست خارجی ایالات متحده در خاورمیانه که تحت نفوذ اسرائیل شکل گرفته است، هدایت می‌کند.
برخی اعراب از این سیاق و تبعات دیدار اخیر رایس نگران هستند به خصوص اگر وقوع آن به معنای همگرایی نوظهور سیاست‌های ایالات متحده و اعراب در جهتی باشد که دغدغه‌های ایالات متحده و اسرائیل در خاورمیانه را در کانون توجه خود داشته داشته باشد.
این موضوعی محتوم نیست اما احتمالی است که بسیاری از اعراب در موردش احساس نگرانی می‌کنند.
ثبات و امنیت برای همه کشورهای عرب اهدافی مشروع و با اهمیت هستند و باید با جدیت در چارچوب‌های قانونی و با همه امکانات موجود پلیسی، امنیتی، نظامی و اطلاعاتی دنبال شوند اما باید به طور همزمان سعی شود مقارن با دوره‌ای که دستگاه‌های اطلاعاتی بشکلی آشکارا و نهان در تبیین و جهت‌دهی سیاست خارجی مداخله می‌کنند نوعی موازنه برقرار شود.
2 سپتامبر
