به گزارش همشهری، دکتر مسعود نیلی نرخ اشتغال خالص ایجادشده در فاصله سال‌های 1385 تا 1390 را صفر درصد برآورد کرد که به گفته او در خوش‌بینانه حالت در این سال‌ها به‌طور متوسط سالانه 14هزارو200نفر اشتغال ایجاد شده است. هشدار صریح این اقتصاددان روزی در برنامه زنده تلویزیونی پایش رسانه‌ای شد که مرکز آمار ایران تعداد بیکاران کشور را که در طول یک هفته کاری حتی یک ساعت در سال 1391 هم کار نکرده بودند، بیش از دومیلیون‌و900هزار نفر تخمین زده بود. البته مرکز یادشده تأیید کرده که نرخ بیکاری در سال گذشته با یک دهم درصد کاهش به 12.2درصد رسیده است و در این سال بیش از 700هزار نفر وارد بازار کار ایران شده‌اند، درحالی‌که میزان اشتغال ایجاد شده از سوی دولت دهم حدود 650هزار نفر برآوردشده؛ به بیان دیگر حدود 66هزار نفر بر تعداد بیکاران کشور افزوده شده است.
این آمارهای رسمی، رسما ادعاهای مطرح شده مبنی بر پیشی‌گرفتن نرخ اشتغال از نرخ بیکاری را رد می‌کند، هرچند رئیس‌جمهور محمود احمدی‌نژاد پیش از این وعده داده بود نرخ بیکاری را در پایان عمر کابینه‌اش ریشه‌کن کند.دکتر نیلی در بررسی چالش‌های پیش روی رئیس‌جمهور آینده ایران ایجاد اشتغال پایدار با درآمد کافی برای لشکر بیکاران هشت میلیونی را یکی از مهم‌ترین دشواری‌ها عنوان و تأکید کرد:
میانگین افزایش سالانه شاغلان کل کشور در فاصله سال‌های 1365 تا 1370 اندکی بیش از 429هزار نفر، بین سال‌های 1370 تا 1375حدود 295هزار نفر، 1375 تا 1380 نزدیک به 485هزار نفر، 1380 تا 1385 بیش از 695هزار نفر و در فاصله 1385 تا 1390 بیش از 14هزار و 200نفر بوده است و این اشاره‌ای صریح به ناکامی دولت در ایجاد اشتغال دارد، چراکه کارشناسان می‌گویند:
به همان میزان که دولت اشتغال جدید ایجاد کرده شاغلان دیگری هم بیکار شده‌اند و به این ترتیب نرخ اشتغال خالص ایران همانند نرخ رشد اقتصادی در سال گذشته به صفر یا زیر صفر نزدیک شده است. آمارهایی که این اقتصاددان ایرانی منتشر کرده نشان می‌دهد که نرخ بیکاری بین زنان از 16.2درصد در سال 1385 به20.9درصد رسیده و نرخ بیکاری بین مردان هم از 10درصد به 10.5درصد افزایش یافته است. به گفته نیلی سهم بیکارانی که در این سال‌ها بیش از یک سال بیکار بوده‌اند (شاخص بیکاری بلندمدت) نسبت به کل بیکاران در کل کشور به 38.6درصد، بین زنان به 50.7درصد و بین مردان به 33.7درصد هم رسیده است.
او می‌گوید: سهم جوانان بیکار بین 15 تا 29 سال از کل بیکاران که بیش از یک سال را بدون حتی یک ساعت کار سپری کرده‌اند از رقم 66درصد عبور کرده و سهم زنان جوان در این میان 63.1 و سهم مردان74.4درصد برآورد شده است.این اقتصاددان تأکید کرده است که یکی از دلایل عدم‌نمایان‌شدن نرخ واقعی بیکاری در کشور در سال‌های 1384 به بعد کاهش میزان جمعیت فعال اقتصادی است، به این معنا که بسیاری ناامید از یافتن شغل ادامه تحصیل را برگزیده‌اند که آمارهای رسمی نشان می‌دهد تعداد دانشجویان کشور از 2.39میلیون نفر در سال 1384به بیش از 14.4میلیون نفر در سال 1390رسیده است که این افزایش حدود دومیلیون نفری جامعه دانشجویی بیش از آنکه باعث خوشحالی باشد، یک نگرانی جدی را به همراه دارد چرا که این افراد با تأخیر چندساله وارد بازار کار خواهند شد و دولت آینده باید با بیکاران تحصیل‌کرده جدید مواجه شود.
نیلی می‌گوید: پیش‌بینی می‌شود با ورود بیش از پنج میلیون بیکار تحصیل‌کرده و افزوده‌شدن آنها به تعداد بیش از دو میلیون و 900هزار نفر بیکار فعلی دولت آینده با بحران بیکاری هشت میلیونی مواجه شود، هرچند ممکن است بخشی از زنان تحصیل‌کرده بیکار با ازدواج‌کردن قید حضور در بازار کار را بزنند که در این صورت دست‌کم پنج میلیون بیکار به انتظار دولت آینده نشسته‌اند.
