به گزارش خبرنگار اعزامی خبرگزاری فارس به وین، محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه کشورمان بعد از پایان مذاکرات وین درباره گام پایانی توافقنامه ژنو در جمع خبرنگاران ایرانی حاضر شد و به سوالات آنها پاسخ گفت.
وی درابتدا با اشاره به مذاکرات وین گفت: براساس برنامه اقدام مشترک توافق کردیم با هدف ادامه برنامه صلح آمیز هسته ای ایران و ایجاد اطمینان از ماهیت صلح آمیز آن این مذاکرات را ادامه دهیم مرحله اول که یک مرحله موقتی است الان اجرایی است و طرفین تعهداتشان را با روش های پیش بینی شده در برنامه اقدام مشترک و بعد در تفاهم هایی که بعدا انجام شد، دارند انجام می دهند و بر همان مبنا قرار بود از این جلسه وارد برنامه نهایی شویم و گفت وگوی نهایی که طبق برنامه حداکثر ظرف یک سال از تاریخ اجرایی شدن مرحله اول می تواند مذاکرات ادامه یابد و توافق نهایی شود و به اجرا گذاشته شود که فکر کنم اول بهمن 93 است.
ظریف اضافه کرد: 29 تیر مرحله اول است که دو تا شش ماه است ولی طبق توافق تا یک سال فرصت است. اما قصد ما این است که در کوتاهترین فرصت به نتیجه برسیم که طبق توافق شش ماه اول است که تا پایان تیرماه به پایان می رسد.
رئیس دستگاه دیپلماسی اضافه کرد: برای اینکه کار را از مبنای صحیحی شروع کنیم طرفین دیدگا های خود را در مورد موضوعاتی که باید مطرح شود بیان کردند.قبل از اینکه این کار صورت گیرد بنده و خانم اشتون چارچوب ها و اصولی که باید مورد توافق قرار گیرد در جلسه اصلی روز سه شنبه صبح مطرح کردیم و بعد دوستان ما در جلساتی که در سطح معاونان و مدیران سیاسی ایران و 1+5 برگزار شد هم در جلسات دوجانبه در حاشیه اجلاس و هم در جلسات رسمی هفت جانبه، مذاکرات انجام و بحث های مهمی مطرح شد در مورد اینکه چه موضوعاتی می تواند در دستور کار باشد و چه موضوعاتی نمی تواند در دستور کار باشد.
ظریف ادامه داد: تبادل نظرهایی در این زمینه صورت گرفت دیدگاه ها مطرح شد در برخی موارد تفاهم هست و در برخی موارد ممکن است دیدگاه ها تفاوت هایی داشته باشند. اما تفاهم کردیم در حوزه هایی که بیشتر در مورد آن تفاهم وجود دارد کار ادامه پیدا می کند. دیدگاه های ما کاملا مشخص است البته دیدگاه عمومی این است که تنها موضوعی که در این مذاکرات درباره آن بحث می شود موضوع هسته ای است.
رئیس دستگاه دیپلماسی گفت: هیچ موضوعی غیر از موضوع هسته ای در این مذاکرات مورد بحث قرار نمی گیرد. این را همه ما درباره آن تفاهم داریم و چارچوب بحث را نیز برنامه اقدام مشترک روشن کرده و بر این اساس گفت گو خواهیم کرد. قرار شد برای چند دور آینده برنامه ریزی کنیم. فعلا تاریخ جلسات سطح سیاسی تا نزدیک آخر اردیبهشت و خرداد را توافق کردیم که قرار شد در یک ماه پایانی برنامه هایمان را خالی بگذاریم که به میزان مورد نیاز جلسه برگزار شود ولی تا خرداد پنج شش جلسه سطح سیاسی و کارشناسی را تفاهم کردیم برگزار کنیم که اولین جلسه در حاشیه اجلاس آتی شورای حکام در وین بین کارشناسان ما برگزار می شود و تفاهم کردیم موضوعاتی در آن جلسات بحث شود و سپس نشست دوم در سطح سیاسی است که در پایان سال جاری شمسی 26 تا 29 اسفند ماه در وین برگزار شود.
ظریف افزود: در گفت وگوهای اولیه و در گفت وگوی نهایی تأکید کردیم که همه طرف ها باید مراقبت کنند و در اقدامات و اظهاراتی اقدامی را صورت ندهند که بی اعتمادی مردم ایران را تشدید کنند و از این فرصت تاریخی و بی نظیر که مردم ایران در انتخابات و 22 بهمن فراهم کردند استفاده کنند برای جلب اعتماد مردم ایران و از اظهاراتی که تحت فشار گروه های فشار مطرح می شود و برای مذاکرات مفید نیست بپرهیزند.
وزیر خارجه با بیان اینکه فضای مذاکرات بسیار جدی بود، یادآور شد: همه کسانی که در مذاکرات حضور داشتند معتقد بودند که برای اولین جلسه شاید قدری مثبت تر از آن بود که پیش بینی می شد.
ظریف افزود: یک نکته که ما همواره تاکید کردیم این است که ما نمی‌پذیریم که کسی برای ما تعیین تکلیف کند و برای ما نسخه بپیچد. کاملا مشهود بود که این پیش نیاز موفقیت در مذاکرات توسط سایر طرف ها لااقل زمانی که دور میز مذاکره با ایران نشسته اند، مراعات می شود. امیدواریم وقتی هیاتها به پایتخت‌ها برمی‌گردند همان روشی که دور میز مذاکرات داشتند همان روش را ادامه دهند.
رئیس دستگاه دیپلماسی دولت یازدهم ادامه داد: در زمان مذاکره هیچ کس این امکان را نداشته و در آینده هم نخواهد داشت که با نمایندگان شما جز با زبان احترام و تکریم صبحت کند. هیچ کس این امکان را نداشته و نخواهد داشت که به ما موضوعی را تحمیل کند. در همه بحث‌ها حتی در حوزه های دشوار مواضعمان را با صراحت بیان کردیم و احساس شد که مجموعا تلاش می‌شود با دید انتخاب‌های متفاوت و نه با یک دید جزمی و تأکید بر فقط یک راه با موضوع برخورد شود.
وزیر خارجه خاطرنشان کرد: البته ما هنوز در ابتدای راه هستیم و فعلا مشغول بحث درباره چارچوب مذاکرات هستیم و نیاز است که به جزئیات بپردازیم و جزییات در برخی موارد بسیار فنی خواهد بود و موضوعات ریز حقوقی مطرح خواهد بود و حتما راه پر فراز و نشیبی را در پیش داریم. بیش از هر چیز به یکدلی، همراهی و حمایت همه اقشار مردم و نخبگان جامعه نیازمندیم و حتی از آن بیشتر به دعای خیر.
ظریف افزود: چارچوب ما براساس توافق ژنو است و این نکته را نیز توافق کردند که تنها موضوعات مربوط به برنامه هسته‌ای ایران در این گفت وگوها قابل مذاکره است. اگر الان قرار بود راجع به همه جزییات به توافق برسیم مذاکره تمام می شد. حتما نیاز است راجع به جزییات بیشتر بحث کنیم.
وی درباره مواردی که درباره آن تفاهم وجود ندارد نیز گفت: ما راجع به هیچ چیز جز برنامه صلح آمیز هسته ای ایران و ایجاد اطمینان از اینکه این برنامه همواره صلح آمیز خواهد ماند بحث دیگری نداریم و بحث ما هم بر این متمرکز است و تمام اسنادی که مورد توجه ما در این مذاکرات است صرفا روی برنامه هسته ای متمرکز است و موضوع دیگری را در برنمی گیرد. مسائل دفاعی ما خارج از این مذاکرات است و توانمندی های علمی نیز خارج از این مذاکرات است.
ظریف اضافه کرد: از نظر ما این صریح است از نظر سایر مذاکره کنندگان ممکن است دیدگاه هایی باشد ولی همه قبول دارند که موضوع مذاکره توانمندی دفاعی ایران نیست. این موضع مشترک است ولی ممکن است در تعاریف اختلافاتی نیز وجود داشته باشد اما ما موضع خود را به صراحت گفته‌ایم.
وی تاکید کرد که ما هیچ سایتی را تعطیل نمی‌کنیم و اعلام کردیم که هیچ کس نباید برای مردم ایران نسخه بپیچد یا راه حل تعیین کند. اما نحوه اطمینان از صلح‌آمیز بودن برنامه ما از طریق بستن سایت‌ها میسر نیست بلکه باید به صورت علنی، شفاف و براساس مقررات بین‌المللی و نظارت صلح‌آمیز بودن آن مشخص شود.
ظریف در پاسخ به این سوال که آیا بحث چارچوب مذاکرات تمام شده است تصریح کرد فعلا چیزی مکتوب نشده و نه مطلب مکتوب غیررسمی داریم نه مطلب مکتوب رسمی. اما موضوعات را طرفین در جلسه دو روز گذشته مطرح کردند و توافق کردیم که در میانه راه طرفین همدیگر را متعجب نکنند و حرف‌های جدیدی نزنند.
وزیر خارجه ادامه داد: همه موضوعات مربوط به هسته‌ای را همزمان مطرح می‌کنیم. یک رشته موضوعاتی را در برنامه اقدام مشترک تفاهم کردیم و یکسری را هم تفاهم نکردیم.
ظریف تاکید کرد: معتقدیم اقداماتی که آمریکا انجام داده به اعتماد خدشه وارد کرده. آمریکا باید این واقعیت را بپذیرد که این تحریم‌ها هم ناکارآمد است و هم غیرقانونی.
وی در خصوص بحث طرح مسائل دفاعی ایران در مذاکرات به خبرنگاری که سوالات مکرری را مطرح می‌کرد گفت: آنچه مهم است این است که برنامه دفاعی ما موضوع هیچ گونه مذاکره‌ای نیست. ما از این بحث قرار است به این نتیجه برسیم ایران به دنبال سلاح هسته‌ای نیست.
ظریف تصریح کرد که موضوع پروتکل الحاقی، موضوعی است که مجلس شورای اسلامی باید در خصوص آن تصمیم بگیرد البته می‌تواند موضوع بحث قرار گیرد.
