البته ماندگاري هنر ناب تعزيه‌خواني با وجود خانه‌به‌دوشي اتفاق افتاده است. در اين سال‌ها تعزيه‌خوانان زيادي به ديار باقي شتافته و نسخه‌هاي قديمي به‌دليل ناآگاهي از بين رفته‌اند. ابزار و ادوات تعزيه هم كه سال‌هاست در كنج خانه‌هاي قديمي خاك مي‌خورند. تعزيه ثبت ملي شده اما هنوز هم جايي براي اين هنر نمايشي اصيل و مردمي وجود ندارد.
12سال پيش انجمن تعزيه در زيرمجموعه دفتر نمايش‌هاي آييني و سنتي اداره كل هنرهاي نمايشي به اميد خانه‌دار شدن و يافتن محلي ثابت براي اجراي تعزيه شكل گرفت. با اينكه اين انجمن 3هزار عضو از سراسر ايران دارد اما فعاليت آن در چاپ كتاب‌هاي تعزيه خلاصه شده است.
- نياز تعزيه به مكان ثابت
داوود فتحعلي‌بيگي، رئيس هيأت‌مديره انجمن تعزيه با بيان اينكه تعزيه متولي مشخص ندارد و فعاليت آن به گرايش و علاقه برخي مديران فرهنگي وابسته است، به خبرنگار همشهري مي‌گويد: ما در اين 12سال خيلي تلاش كرديم مكاني ثابت به انجمن تعزيه اختصاص يابد؛ جايي كه بتوان در آن در طول سال اجراي تعزيه داشت و كلاس‌هاي آموزشي و پژوهشي با موضوع تعزيه برگزار كرد اما هنوز يك متولي و مسئول مشخص براي واگذاري اين مكان پيدا نشده است، انجمن تعزيه هم آنقدر بودجه ندارد كه جايي را بخرد و حتي اجاره كند. از انجمن فقط در حد و اندازه يك دفتر براي برگزاري جلسه‌ها باقي مانده است.
- هنرمندان گمنام تعزيه
وي در ادامه يادآور مي‌شود: در حال حاضر بسياري از افراد هستند كه تعزيه كار مي‌كنند اما اين هنرمندان جايي براي معرفي شدن و اجراي مستمر ندارند. بسياري از نسخه‌هاي قديمي و خطي تعزيه در برخي از منازل شخصي خود افراد نگهداري مي‌شود و گاهي به‌دست وراث مي‌افتد و آنها به‌دليل نداشتن اطلاعات و صرف اينكه نسخ اسماء جلاله دارند، اين نسخه‌ها را به آب روان مي‌اندازند. در اين سال‌ها درست است كه برخي نسخه‌هاي خطي در كتابخانه‌هايي چون آستان قدس، ملي، موزه ملك، مجلس و... نگهداري مي‌شود اما بسياري از نسخه‌ها هم به‌دليل نبود جاي مناسب نگهداري از بين رفته‌اند.
فتحعلي‌بيگي ادامه مي‌دهد: بسياري از ادوات و ابزار تعزيه به مرور زمان از بين مي‌رود. بايد موزه‌اي براي نگهداري اين آثار وجود داشته باشد. همه‌‌چيز پراكنده است و هيچ انسجامي وجود ندارد. اگر مي‌خواهيم تعزيه براي نسل‌هاي بعدي بماند، بايد هر چه زودتر كاري كنيم. اين نمايشنامه‌نويس با اشاره به راه‌اندازي برخي بنياد‌هاي مرتبط به تعزيه مي‌گويد: درست است كه برخي بنيادها براي حفظ تعزيه ايجاد شده اما به‌دليل نبودن خط‌مشي درست هيچ خروجي‌اي ندارند. تنها راه حفظ و ماندگاري تعزيه و شناساندن تعزيه‌خوانان، مستلزم داشتن موزه يا خانه‌اي براي تعزيه است.
- خداحافظي تعزيه از تئاتر شهر
سال‌هاي گذشته در ايام محرم و عزاداري سالار شهيدان، در محوطه باز تئاتر شهر نمايش‌هاي مرتبط با اين مناسبت ديني و مذهبي اجرا مي‌شد و تعزيه‌خواني هم جايي ثابت در اين اجراها داشت. امسال در روزهاي منتهي به تاسوعا و عاشوراي حسيني تئاتر شهر ميزبان گروه‌هاي نمايش خياباني است و علاقه‌مندان بايد براي ديدن تعزيه به‌ويژه اجراي گروه‌هاي شهرستاني به خانه هنرمندان ايران مراجعه كنند. شايد آتش گرفتن خيمه‌گاه تعزيه تئاتر شهر در نيمه دي‌ماه87 مقدمه‌اي شد بر خداحافظي تعزيه از قلب تئاتر ايران؛ خيمه‌اي كه از اوايل دهه80 در آن برپا شده بود.
نظر شما