آدم‌ها بسته به جايي كه ايستاده‌اند، آنچه دارند و افقي كه پيش رو قرار داده‌اند، قدم برمي‌دارند و تغيير مي‌كنند. ازدواج به مثابه يك اتفاق مهم و تحولي سرنوشت‌ساز، ازجمله انتخاب‌هايي است كه حل معادله هزينه - فايده‌اش در چرتكه‌اندازي‌هاي زندگي بازاري، نقش مهمي در وقوع يا عدم‌وقوع آن دارد.
وقتي روابط آدم‌ها و شرايط زندگي اجتماعي به شكلي رقم مي‌خورد كه ازدواج هزينه‌اي برابر از دست دادن آزادي‌هاي شخصي، تحميل‌هزينه‌هاي فراوان مالي، الزام به پاسخگويي، تحمل طولاني‌مدت ديگري و فاصله از بي‌قيدي‌هاي اجتماعي دارد و فايده‌اش تنها بقاي نسل و دست پيداكردن به نوعي دلبستگي عاطفي است، بي‌شك هر ذهن حسابگري و هر راهنماي خبره‌اي، اين فايده اندك را بر هزينه بسيار ازدواج ترجيح نمي‌دهد.
مسئله اين نيست كه جوانان امروز كم‌حوصله شده‌اند و كم طاقت، مسئله ايده‌آل‌گرايي نسل نو نيست؛ حرف مسئوليت‌گريزي و بي‌بند و باري نيست؛ دغدغه از جنس نكوهش و سرزنش جوان‌هاي امروزي نيست؛ مسئله، آقاي سياستگذاري است كه معادلات را به شكلي تنظيم كرده كه ازدواج‌نكردن صرفه داشته باشد. مسئله، امضايي است كه نتيجه‌اش هزينه‌ساز شدن زندگي شده. حرف از تصميمي است كه نبايدهاي فرهنگي را گسترش داده و راه بايدها را بسته. نگراني از سياست‌هايي است كه دست‌نيافتني‌ها را مطلوب ايده‌آل كرده. سخن از امنيتي است كه براي ازدواج فراهم نشده.
روزگاري كه بر جوامع توسعه‌يافته غربي گذشته و پسماندهايي كه سهم امروز جامعه‌هاي در حال‌توسعه شده، نشان مي‌دهد جهت‌گيري اولويت‌ها و ارزشگذاري نيازها، نه به سمت ازدواج و تشكيل خانواده بلكه به سوي نوعي هويت‌سازي فرد محور و ارزشمداري شخصي پيش رفته است. چيزي كه نتيجه‌اي بيش از كم‌رونقي انگيزه ازدواج و سست بنيادي نهاد خانواده ندارد.
غرض، نقد ساختارهاي نظام اجتماعي - فرهنگي مغرب زمين نيست بلكه توجه دادن به نتايج مسيرها و الگوهاي جاري امروز است تا آنان كه تصميم‌هايشان تأثير مستقيم بر ساختار زندگي آدم‌ها دارد، با سوگيري به سمت الگوهايي كه ازدواج را تسهيل و تأييد مي‌كنند، ناهنجاري ذهني جامعه را درباره ازدواج، اصلاح و كژتابي‌هاي ممكن را تصحيح كنند.(١) غرض آن است كه توجه دوباره‌اي شود به هويت ايراني- اسلامي در زندگي‌ها؛ هويتي كه در آن ازدواج همراه با نوعي موفقيت و مقبوليت اجتماعي همراه است و تشكيل خانواده سرشار از سادگي و كم‌توقعي است؛ هويتي كه نهاد خانواده را در صدر احترام و اعتناي خود دارد و مسير توسعه خود را جز در گرو پاسداري از خانواده نمي‌داند.
١- بند چهارم سياست‌هاي كلي خانواده، ابلاغ شده توسط مقام معظم رهبري:
«ايجاد نهضت فراگير ملي براي ترويج و تسهيل ازدواج موفق و آسان براي همه دختران و پسران و افراد در سنين مناسب ازدواج و تشكيل خانواده و نفي تجرد در جامعه با وضع سياست‌هاي اجرايي و قوانين و مقررات تشويقي و حمايتي و فرهنگسازي و ارزشگذاري به تشكيل خانواده متعالي براساس سنت الهي».
نظر شما