بين اتفاق‌هاي تلخ و ناراحت‌كننده‌اي كه در سال95 رخداد، حالا رسيدن اسكار به ايران مي‌تواند قدري از آلام بكاهد و مردم را خوشحال كند. گفته مي‌شود فرمان ترامپ موجب ايجاد جوي سياسي شد كه حاصلش رسيدن اسكار به نماينده ايران بود.
اصولا سينما چه در شكل جهاني و چه در مختصات منطقه‌اي و بومي‌اش هيچ‌وقت از بازتاب‌هاي سياسي و اجتماعي جدا نبوده، چه در اسكار، چه در فستيوال‌هاي اروپايي مثل كن و چه حتي در جشنواره فجر خودمان نمي‌شود كاملا خط‌كشي كرد و گفت در اهداي جوايز جنبه‌هاي هنري در رده بالاي اولويت‌ها قرار داشته و بازتاب‌هاي سياسي و اجتماعي در رده پايين‌تر يا برعكس، اينها با يكديگر كاملا ممزوج است چون سينما به شكل ذاتي به شدت از شرايط سياسي و اجتماعي متأثر است و نسبت به آن ارجاع مي‌دهد، همچنان كه رخدادهاي سياسي هم مي‌تواند بر سينما تأ‌ثير بگذ ارد.
چه بسا اگر اين حوادث اخير و فرمان ترامپ اتفاق نمي‌افتاد نه فقط در رشته اسكار بهترين فيلم غيرانگليسي زبان، كه در جوايز ديگر هم شاهد اتفاق‌هاي ديگري مي‌بوديم. الان توجه عمومي در ايران معطوف به اسكار فروشنده است ولي مي‌توان در شاخه‌هاي ديگر هم تأثيرات احتمالي رخدادهاي سياسي را مشاهده كرد. نكته ديگر اينكه اساسا فروشنده فيلم بسيار خوبي است. ميان رقباي فرهادي نه فقط «توني اردمن» كه ديگر نامزدها هم آثار قابل‌توجهي بودند. خوشبختانه فروشنده با شايستگي، اسكار را دريافت كرد. به اصغر فرهادي تبريك مي‌گويم.
او حالا يكي از 4كارگردان بزرگ دنياست كه بيش از يك بار اسكار غيرانگليسي زبان را دريافت كرده و سال‌هاي طولاني هم بوده كه اين اتفاق براي يك كارگردان در اسكار تكرار نشده بود. حالا نام فرهادي به عنوان فيلمسازي ايراني كنار بزرگاني چون فليني، برگمان و دسيكا قرار گرفته است؛ افتخاري بزرگ براي سينماي ايران و شخص اصغر فرهادي و گروه همراهش، از شهاب حسيني و ترانه عليدوستي گرفته تا هايده صفي‌ياري و ديگر افرادي كه در فيلم فروشنده با فرهادي همرا ه بودند. يك فيلمساز هوشمند، يك فيلم خوب، به علاوه تعدادي از بهترين‌هاي سينماي ايران در كنار شرايط اجتماعي، سياسي و تقدير كه نتيجه‌اش اتفاقي بسيار خوشايند براي فرهادي و سينماي ايران است.
حالا فيلمسازي بسيار هوشمند و توانا از ايران براي دومين بار اسكار گرفته و شايد كنار ارزش‌هاي غيرقابل انكار سينمايي، شرايط سياسي هم در كسب اين جايزه تأثيرگذار بوده. به قول شاعر «گاهي بساط عيش خودش جور مي‌شود». هر چه هست نمي‌توان انكار كرد كه فروشنده شايستگي دريافت اسكار را داشته؛ فيلمي كه خوشبختانه هيچ ربطي به سياستگذاري‌هايي كه براي سينماي ايران صورت مي‌گيرد ندارد و به صورت خودجوش و برآمده از حس قوي هنري فرهادي خلق شده و توانسته در جهان بدرخشد.
اين جايزه مي‌تواند يك بار ديگر به همه تذكر بدهد كه چقدر سينما فراتر و بالاتر از سياست قرار دارد و حتي سياست را در جهان تحت‌تأثير قرار دهد. اين پيام مهم اسكار فروشنده است كه سينما مي‌تواند هر چيزي از جمله سياست را ذيل خود قرار دهد. به شدت خوشحالم براي اصغر فرهادي و همه همكارانش و براي مردم كشورمان كه تلخي‌هاي اين ماه‌هايش حالا كمي تلطيف مي‌شود. حالا با يك پايان خوش و يك اتفاق دلچسب به استقبال سال جديد مي‌رويم.
- نويسنده و كارگردان سينما
نظر شما