به هر دیواری تکیه نکنید

با اين حال هر روز مدل كلاهبرداري‌ها عوض مي‌شود و هكرها و سارقان مجازي سعي مي‌كنند با كمترين ردپا، اطلاعات يا جيب شما را خالي كنند. چندي پيش پليس فتا اعلام كرد كه مراقب شيادان در سايت‌هايي همچون «ديوار» و «شيپور» باشيد چرا كه ممكن است به بهانه فروش يك محصول نو يا دست دوم، سر شما را كلاه بگذارند و يا حتي پول شما را هم سرقت كنند. پيش از هر چيز بگوييم كه معمولا خود اين سايت‌ها اقدامات غيرقانوني و كلاهبردارانه انجام نمي‌دهند و اين، كاربران سايت‌هاي خريد و فروش هستند كه از ظرفيت‌هاي سايت سوءاستفاده مي‌كنند. در اينجا چند نكته را به شما يادآوري مي‌كنيم كه دانستن آنها خالي از لطف نيست.

• هجوم تبليغات

قطعا شما هم در اتوبان‌ها يا فضاي مجازي تبليغات فراوان سايت‌هايي مانند شيپور و ديوار را ديده‌ايد؛ سايت‌‌هايي كه معروفيت‌ آنها به‌خاطر حذف واسطه‌ها براي خريد و فروش يك محصول است. اما اين مسئله تا چه حد درست است؟ به‌نظر مي‌رسد اين ادعا كمي دور از ذهن باشد چرا كه محال است واسطه‌ها و دلال‌ها بازاري را كه از آن بهره مي‌برند به راحتي رها كنند؛ پس بگذاريد خيالتان را راحت كنيم كه اين همه تبليغات صرفا براي رواج بيشتر و جذب مخاطبان از طيف‌هاي مختلف است و به‌خودي خود نمي‌شود دلال‌ها را از خريد و فروش حذف كرد. پس وقتي مي‌خواهيد مثلا خودرويي‌ را در اين سايت‌ها معرفي كنيد بدانيد كه ممكن است از هر 10 نفر كه به شما زنگ مي‌زنند 6 نفرشان دلال باشند و مي‌خواهند جنس را مفت از دست‌تان بيرون بكشند. در نقطه مقابل، احتمال اينكه بسياري از آگهي‌ها هم توسط دلال‌ها ثبت شده باشد وجود دارد.

• اصل مهم رازداري

وقتي كه پاي اطلاعات بانكي به ميان مي‌آيد مراقب باشيد كه چه چيزي از شما مي‌خواهند و شما بايد چكار كنيد. هنگامي كه مي‌خواهيد پرداخت اينترنتي داشته باشيد اين نكات را در ذهنتان مرور كنيد.
اطلاعات كارت اعتباري خود يا ساير اطلاعات مالي خود را در ازاي خريد و دريافت جديدترين اسباب‌بازي، كارت هديه رايگان، يك شغل فصلي يا اجاره يك محل براي تعطيلات، در اختيار شخصي كه نمي‌شناسيد قرار ندهيد.
امروزه خيلي از سايت‌هاي فروش براي شما اطلاعات خريد را ايميل مي‌كنند، حواستان باشد روي لينك موجود در نامه الكترونيك كليك نكنيد. شركت‌هايي كه فعاليت آنها مشروع و قانوني است، اطلاعات مالي شما را از طريق نامه الكترونيك يا پيام‌هاي پاپ‌آپ درخواست نمي‌كنند.

فكر نكنيد كه نقاط دسترسي WiFi عمومي امن هستند. تا زماني كه مطمئن نشويد كه يك نقطه دسترسي، ابزارهاي امنيتي مؤثر و كافي دارد، به هيچ وجه رمز اينترنتي و اطلاعات حساس كارت عابربانك خودتان را وارد نكنيد.
از يك گذرواژه براي حساب‌هاي كاربري مختلف خود استفاده نكنيد زيرا به مجرمان سايبري كمك مي‌كند تا هرچه راحت‌تر به اطلاعات شخصي شما دست يابند.
به‌صورت روزانه و مستمر حساب‌هاي خود را بررسي كنيد تا مطمئن شويد تمامي برداشت‌هاي پول از حساب، مطابق نظر خودتان صورت گرفته است.
حتما موقع ورود اطلاعات دقت كنيد كه اسم سايت با چيزي كه وارد كرده‌ايد يكسان باشد. بعضي‌ سايت‌ها با تغييرات اندك در آدرس يك سايت معتبر، مخاطبان را به سايت خود مي‌كشانند.

• آدم‌شناس باشيد

وقتي مي‌خواهيد معامله‌اي كنيد حتما شرايط معامله را داشته باشيد؛ نخستين شرط هم شناخت طرف مقابل است. حتما شنيده‌ايد كه درباره ازدواج مي‌گويند «طرف هندوانه در بسته‌ است»؛ درباره معامله در فضاي مجازي هم همينطور است يعني شما نمي‌دانيد طرف مقابلتان كيست، براي همين قبل از اينكه خريدي انجام دهيد، آدرس و شماره تلفن واقعي فروشنده اينترنتي را بررسي كنيد و نسبت به صحت آن اطمينان حاصل نماييد. به اين منظور كه اگر بعداً براي شما سؤالي پيش بيايد يا به مشكلي برخورد كنيد، اين آدرس و شماره تلفن در دست شماست و مي‌توانيد به آنها مراجعه كنيد.

• جنس خوب بردار

باور كنيد هر چيز گراني خوب نيست! اگر در خريد‌هاي خود مي‌بينيد كه از يك جنس چند نفر تبليغ داده‌اند و هر كدام يك قيمت، صرفا دنبال آن نباشيد كه چون اين شخص قيمت بيشتري روي جنسش گذاشته پس حتما كيفيت بهتري هم دارد. براي اينكه در اين مورد سرتان كلاه نرود حتما به اين نكات توجه كنيد.

بعضي از خرده‌فروشان، كالا را به قيمتي كه ساير رقبا عرضه مي‌كنند، وارد بازار اينترنتي مي‌كنند يا حتي قيمت آن را پايين‌تر هم مي‌آورند. اما در نهايت هزينه ارسال را روي قيمت كالا مي‌آورند. در حالي‌كه بسياري از سايت‌ها، هزينه‌اي بابت ارسال كالا دريافت نمي‌كنند بنابر اين هزينه ارسال كالا را نيز در مجموع هزينه‌ها درنظر بگيريد.

يك نسخه نهايي از شرايط و ويژگي‌هاي محصول را كه فروشنده تهيه كرده است، به دقت مطالعه كنيد حتي اگر اين كار براي شما خسته‌كننده و ملال‌آور باشد.

شرايط و ويژگي‌ها را به دقت بررسي كنيد. اگر شما از محصول راضي نيستيد، آيا مي‌توانيد آن را برگردانده و پول خود را دريافت كنيد؟ هر نوع اطلاعات ثبت‌شده كه مربوط به اين معامله است و شامل تمامي نامه‌هاي الكترونيك ارسالي به فروشنده و دريافتي از فروشنده است، را ذخيره كرده و از آنها پرينت بگيريد.

موقع خريد به يك نكته مهم توجه كنيد و آن اين است كه به هيچ وجه تا جنس و طرف معامله را نديده‌ايد هيچ پولي را به‌عنوان بيعانه پرداخت نكنيد. تازه بعد از 2‌شرطي كه گفتيم، حتما از طرف مقابل، رسيد پولتان را دريافت كنيد كه اگر خدايي ناكرده كلاهي سرتان رفت بتوانيد از مراجع قانوني پيگير پولتان باشيد.

هيچ‌گاه از طريق پست يا خدمات ديگر، پول نقد براي خريد آنلاين خود ارسال نكنيد زيرا در صورت بروز اشتباه يا عدم‌دريافت كالا، مدرك خاصي براي اثبات ادعاي خود در اختيار نداريد. بررسي و مطالعه سياست‌هاي مرجوع كالا را فراموش نكنيد.