هر سال مهر كه از راه مي‌رسد عده‌اي از فرزندان اين سرزمين، كوله‌بار زندگي‌شان را بر دوش مي‌گيرند و براي كسب دانش و تحصيل در يك دانشگاه جديد از شهر و ديارشان راهي ديار غربت مي‌شوند تا گامي جديد به سوي آينده‌اي روشن بردارند. گاهي اما تغيير شرايط از زندگي در كنار خانواده در خوابگاه و هماهنگي با اين محيط جديد مشكلاتي را براي دانشجويان تازه از راه‌رسيده ايجاد مي‌كند. اگر در اين روزها كوله‌پشتي شما هم در خانه آماده است و راهي دانشگاه و خوابگاه هستيد، مطلب امروز ما را از دست ندهيد.
- براي يك زندگي تازه آماده شويد!
حالا ديگر بوي داغ نان سنگكي كه بابا بعد از نماز صبح مي‌خريد و چاي تازه‌اي كه مادر اول صبح دم‌مي‌كرد و با هزار ناز و نوازش بيدارتان مي‌كرد كه صبحانه بخوريد را فراموش كنيد. ناهار و شام‌هاي آماده و ظرف ميوه شسته شده روي ميز اتاق‌تان، لباس‌هاي اطوشده روي چوب لباسي پشت در و استفاده گاه و بي‌گاه از ماشين بابا را هم به خاطراتتان بسپاريد. زندگي شما به‌عنوان نازدانه مامان و بابا تمام شده بايد زندگي جديدي را آغاز كنيد.
در زندگي تازه اتاق‌هاي كوچك با تخت‌هاي 2-3 طبقه‌اي كه اطراف اتاق را فراگرفته و كمدهاي فلزي كه همه دنياي شخصي شما را مي‌سازند انتظارتان را مي‌كشند. صبح‌هايي كه اگر شب گذشته جيره صبحگاهي را از سلف نگرفته باشيد گرسنه مي‌مانيد و ظهرها براي خوردن يك لقمه نان، حتي اگر كلاس نداشته باشيد بايد تا سلف دانشگاه پياده گز كنيد و تازه در صف بايستيد تا غذاي
نه چندان تعريفي دانشگاه گيرتان بيايد. خلاصه اينكه روزگار شيرين خانه پدري تمام شد و حالا شما يك دانشجوي ترم اولي هستيد كه خودتان بايد همه كارهايتان را انجام دهيد و گليم‌تان را به تنهايي از آب بيرون بكشيد. لطفا هرچه سريع‌تر شرايط جديد را بپذيريد كه عقب نمانيد!
- مراقب جوگيري‌هاي روزهاي اول باشيد
خوابگاه مثل كشوري مي‌ماند كه از 72 ملت با فرهنگ و آداب و اخلاق گوناگون در آن جمع شده‌اند. همه اين آداب و رسوم و فرهنگ‌ها لزوما خوب نيستند و بعضي‌ها به هزار و يك دليل، مشكلات رفتاري و اخلاقي خاصي دارند يا به‌دليل محدوديت‌هايي كه در خانه داشته‌اند و حالا احساس رها شدن از آن محدوديت‌ها مي‌كنند بدجوري جوگير شده‌اند. شما ممكن است در همين روزهاي اول با انواع و اقسام پيشنهادهاي جوگيرانه روبه‌رو شويد؛ از پيشنهاد همراهي با دوست سيگاري هم‌اتاقي گرفته تا شب‌نشيني‌هاي بيهوده و پارتي‌هاي تا پاسي از شب و قليان كشيدن‌هاي دورهمي و كتاب‌هاي مسئله‌دار عجيب و غريب و فيلم‌هايي كه شايد تا به حال اسم‌شان هم به گوشتان نخورده باشد و حتي پيشنهادهاي بدتري براي مصرف قرص‌هاي روانگردان و مواد‌مخدرو...
عملكرد و نوع رفتار شما در برابر همه اين ناهنجاري‌هايي كه متأسفانه اين روزها در جامعه ما كم هم نيست تا حد زيادي موفقيت يا شكست شما را براي ساختن يك آينده موفق و رؤيايي مشخص مي‌كنند. اگر خودتان مسئوليت مراقبت از خود را برعهده نگيريد خيلي زود دچار حاشيه‌هاي نامناسبي خواهيد شد كه نه‌تنها تمركزتان را براي درس خواندن از بين مي‌برند بلكه آرامش معمول زندگي‌تان را هم تباه خواهند كرد. پس لطفا جوگير نشويد، تند نرويد و مراقب خودتان باشيد.
- يك دوست خوب پيدا كنيد
داشتن دوست خوب مي‌تواند مسير زندگي آدم را تغيير دهد و اين تأثير در روزهاي حساس حضور در دانشگاه و زندگي در يك شهر غريب مي‌تواند بيش از پيش باشد. شايد يكي از بهترين كارهايي كه مي‌تواند شما را در برابر خطرات اين برهه از زندگي‌تان واكسينه كند، پيداكردن يك دوست خوب است. فردي كه به جاي اينكه باري روي دوش‌تان شود و شما را به پايين بكشد، دست‌تان را بگيرد و بالاتر از جايي كه حالا هستيد برساند. پيدا كردن چنين دوستي زياد هم سخت نيست.
كمي اگر دور و برتان را خوب نگاه كنيد، در همين اتاق خودتان يا اتاق بغلي يا طبقه پايين كسي كه سرش به تنش بيارزد و جوگير نشده باشد و براي زندگي‌اش برنامه داشته باشد و مسير دين را در زندگي‌اش باز گذاشته باشد، پيدا ميشود. البته حواستان باشد اينطور وقتها اسير نيش و كنايه شيطانك‌ها نشويد، كنايه‌هايي با چنين مضاميني مثل «بچه مثبت و خرخوان و پاستوريزه» از آن كلمات كليدي است كه اينطور وقتها شيطان‌ترها براي جلوگيري از دوستي شما با چنين كساني حتما استفاده خواهند كرد.
- ارتباط‌تان را با خانواده حفظ كنيد
زندگي در خوابگاه آن هم در روزهاي جديد يك حس عجيب خلسه و بي‌وزني در شما به‌وجود مي‌آورد. واقعا هم اينكه شما نزديك 20سال از زندگي‌تان را زيرنظر مستقيم پدر و مادر بوده‌ايد و حالا بايد خودتان گليم‌تان را از آب بيرون بكشيد و همه برنامه‌هاي زندگي‌تان را مديريت كنيد موقعيت ويژه‌اي است كه گذراندن آن نياز به دقت و مديريت خوب از طرف شما دارد. يكي از كارهايي كه باعث ميشود سنگيني اين موقعيت جديد كم شود اين است كه رابطه‌تان را با خانواده تا حد امكان حفظ كنيد.
حفظ رابطه با خانواده مي‌تواند از ارتباط تلگرامي با برادر كوچك‌ترتان در تلگرام شروع شود و تا تماس‌هاي آخر شبي با مادر و پيامك‌هاي روزانه با پدر ادامه پيدا كند. سر زدن به خانواده در فرصت تعطيلات و آخر هفته‌ها هم بار دوري از خانواده را كم مي‌كند. سرزدن به فاميل و دوستان نزديكي كه در شهر جديد محل دانشگاهتان زندگي مي‌كنند هم باعث ميشود احساس پيوند با خانواده و نزديكي به آنها در دلتان تقويت شود و كمتر احساس دوري و غربت آزارتان دهد.
- درستان را جدي بگيريد
فرصت چند ساله دانشگاه شايد يكي از مهم‌ترين برهه‌هايي از زندگي است كه شما بايد براي آينده‌تان توشه جمع كنيد تا ان‌شا‌ءالله تا پايان عمر بتوانيد از اين توشه و بهره‌اي كه در اين مدت دانشجويي جمع كرده‌ايد، استفاده كنيد. نوع حركت شما در همين روزها و ترم‌هاي اول در دانشگاه تا حدودي زيادي موفقيت يا عدم‌موفقيت شما را در آينده كاري و اجتماعي‌تان مشخص مي‌كند.
استادها در همان روزهاي اول ترم دانشجويان خاصشان را در ذهن‌شان گلچين مي‌كنند و مي‌فهمند كه در ورودي‌هاي امسال چه كساني سرشان به تنشان مي‌ارزد. دقت كنيد كه از همين اول كار، درستان را جدي بگيريد و از كوران رقابت علمي عقب نيفتيد.
اينجا كسي شما را براي دير رسيدن به كلاس يا چند جلسه غيبت در طول ترم مواخذه نخواهد كرد اما لطمه علمي كه از نبودن در كلاس و بي‌نظمي خواهيد خورد در تمام طول زندگي‌تان همراهتان خواهد بود. پيش مطالعه مباحث كلاس، حضور فعال و پويا در كلاس و شركت در مباحث و پرسيدن سؤال و مرور درس‌هاي هر روز در پايان روز درسي مي‌تواند تا حدود زيادي شما را به‌عنوان يك دانشجوي موفق علمي به همه بشناساند؛ دانشجويي كه به‌زودي در ترم‌هاي آينده همكار پروژه‌هاي استادان ميشود و در همين بحران بيكاري زمينه‌‌هاي اشتغال آينده‌اش را مي‌سازد.
- فرصت‌ها را از دست ندهيد
به‌احتمال زياد شما از يك شهر كوچك‌تر به شهري بزرگ‌تر براي تحصيل آمده‌ايد. با كمي پرس و جو و تامل مي‌توانيد موقعيت‌هاي مختلفي را در اين شهر جديد كشف كنيد كه در محل زندگي‌تان خوابشان را هم نمي‌ديديد. استفاده از كتابخانه‌هاي مجهز، ديدن فيلم‌هاي روز در سينما، شركت در برنامه‌هاي مذهبي سخنرانان و مداحاني كه تا ديروز فقط در تلويزيون مشاهده‌شان مي‌كرديد و حتي ديدن تئاتر و حضور در مسابقات ورزشي در استاديوم‌ها و استفاده از باشگاه‌هاي مجهز ورزشي يا استفاده از جلسات خصوصي فلان صاحبدل، روحاني و... همه موقعيت‌هايي است كه اگر خوب به دور و برتان نگاه كنيد آنها را كشف خواهيد كرد.
مهم فقط اين است كه دچار روزمرگي و رخوت نشويد. براي روزها و ساعت‌هايتان برنامه داشته باشيد و با اميد براي ساختن آينده‌تان تلاش كنيد.
*روانشناس باليني
نظر شما