حالا و با گذشت سال‌ها از اين حادثه، مردم استان كرمانشاه يك‌بار ديگر عزادار قربانياني شدند كه در زمين‌لرزه‌اي به همان بزرگي جانشان را از دست دادند؛ زمين‌لرزه‌اي كه شامگاه 21آبان 1396رخ داد و ده‌ها نفر را در شهرهاي مختلف اين استان قرباني كرد.
ساعت 21:48 يكشنبه، زمين در استان كرمانشاه لرزيد و خانه‌ها يكي پس از ديگري فروريخت و فاجعه‌اي هولناك رقم خورد. طبق اعلام مركز لرزه‌نگاري دانشگاه تهران، اين زمين‌لرزه به بزرگي 7.3ريشتر و در عمق 11كيلومتري زمين رخ داد. مركز اصلي آن در مرز ايران و عراق و محور زمين‌لرزه شهر ازگله كرمانشاه اعلام شده است.
زلزله يكشنبه‌شب آنقدر شديد بود كه نه‌تنها در شهرهاي مرزي عراق و ايران، بلكه در ديگر شهرها و حتي كشورهاي منطقه نيز احساس شد. همدان، مركزي، زنجان، خوزستان، ايلام، كردستان، آذربايجان شرقي و غربي، اردبيل، بوشهر و تهران نيز ديگر استان‌هايي بودند كه زمين‌لرزه را احساس كردند. زلزله در ايلام آنقدر شديد بود كه مردم را سراسيمه به خيابان‌ها كشاند اما خوشبختانه در اين استان خسارت نداشت.
- عمق بيشتر، تلفات كمتر
قدرت اين زمين‌لرزه آنقدر زياد بود كه خاطرات تلخ زلزله بم و رودبار را در ذهن‌ها تداعي كرد. با اين حال دو عامل باعث شد كه از تلفات اين زمين‌لرزه كاسته شود و حوادث بم و رودبار تكرار نشود. نخستين عامل وقوع زلزله‌اي به قدرت 4ريشتر بود كه قبل از زلزله اصلي رخ داد. همين باعث شد كه بسياري از ساكنان مناطق زلزله‌زده از خانه‌هايشان خارج شوند و زير آوار گرفتار نشوند. دومين عامل اما عمق زياد زلزله بود. طبق اعلام مركز لرزه‌نگاري، اين زمين لرزه در عمق 11كيلومتري زمين رخ داد كه به گفته كارشناسان، همين عمق زياد باعث شد از شدت خسارت‌ها كاسته شود. با اين حال صدها خانه در اين زمين‌لرزه تبديل به تلي از آوار شدند و صدها نفر زير آوار جان خود را از دست دادند.
- خسارت 80درصدي
زلزله يكشنبه‌شب كرمانشاه بيشترين قربانيان را در شهرستان سرپل ذهاب گرفت. فرهاد تجري، نماينده سرپل‌ذهاب در مجلس شوراي اسلامي در گفت‌وگو با همشهري گفت: تا عصر ديروز پزشكي قانوني در اين شهر 236مجوز دفن صادر كرد اما تعداد قربانيان افزايش خواهد يافت. او ادامه داد: دو منطقه‌اي كه در اين شهر بيشترين خسارات را ديده‌اند، محله فولادي و محله مسكن مهر هستند. متأسفانه خانه‌هاي مسكوني در اين دو محله و مخصوصا خانه‌هاي مسكن مهر بين 60تا 70درصد تخريب شده‌اند و بيشترين قربانيان نيز متعلق به اين دو محله است. با اين حال بيشترين تخريب در روستاهاي پشت‌تنگ و دشت ذهاب رخ داده و خانه‌ها در اين روستاها بيش از 80درصد تخريب شده‌اند.
وي همچنين از تخريب تنها بيمارستان سرپل ذهاب در زلزله خبر داد و گفت: سقف بيمارستان پايين آمده و ديگر آنجا قابل استفاده نيست. البته صدمه‌اي به پرسنل بيمارستان نرسيده و در بخش‌هايي از بيمارستان كه قابليت استفاده دارد، عوامل در حال ارائه خدمات هستند. به گفته وي، متأسفانه به‌رغم اعلام نهادهاي امدادي تا عصر دوشنبه خبري از كمك‌هاي فوري به مردم اين شهر نشده و اين در حالي است كه آنها بيشتر از همه به پتو، آب، چادر، غذا و لوازم گرمايشي احتياج دارند. علاوه بر بيمارستان سرپل‌ذهاب، بخشي از پادگان قره‌بلاغ اين شهر نيز به‌شدت آسيب ديد و بهداري و دژباني پادگان تخريب شد و در اين حادثه 4سرباز جان خود را از دست دادند.
- پايان شب، پايان آواربرداري
روز دوشنبه و با روشن‌شدن هوا، ابعاد فاجعه‌اي كه در مناطق زلزله‌زده رخ داده بود نيز روشن شد. تيم‌هاي امدادي كه از شب حادثه با حضور در مناطق زلزله‌زده عمليات آواربرداري را آغاز كرده بودند، آواربرداري را سرعت بخشيدند و طولي نكشيد كه اجساد قربانيان زيادي با كمك مردم و امدادگران از زير آوار بيرون كشيده شد. دكتر حميدرضا خانكه، قائم‌مقام اورژانس كشور در مديريت بحران به همشهري گفت: تا ساعت 17دوشنبه مشخص شد كه 407نفر در اين زلزله جانشان را از دست داده‌اند و پزشكي قانوني استان كرمانشاه براي اين تعداد جواز دفن صادر كرد. بيشتر قربانيان مربوط به شهرستان پل‌ذهاب بودند كه هنوز تعداد دقيق آنها مشخص نيست. با وجود اين احتمال افزايش قربانيان در اين زلزله وجود دارد و طبق آخرين گزارش‌هاي دريافت شده تعداد 6هزار و 700نفر مصدوم شده‌اند. دكتر خانكه ادامه داد: 200نفر از مصدومان توسط اورژانس به بيمارستان‌هاي تهران منتقل شدند و تعدادي ديگر به بيمارستان‌هاي اراك، همدان، كردستان و شهرستان‌هاي اطراف انتقال يافتند.
اين در حالي است كه هماهنگي‌هاي لازم با بيمارستان‌هاي شهرهاي اطراف كرمانشاه انجام شده تا مصدومان را براي مداوا به آنجا منتقل كنند. از سوي ديگر بيمارستان‌هاي صحرايي در مناطق زلزله‌زده مستقر شده است تا به افراد حادثه‌ديده امدادرساني صورت بگيرد. وي افزود: توصيه‌ام به مردم اين است كه براي تسريع در امدادرساني از سفر به كرمانشاه پرهيز كنند و در جاده‌هايي كه منتهي به شهر كرمانشاه مي‌شود، حتي‌الامكان تردد نكنند. ضمن اينكه به شايعاتي كه در اين خصوص منتشر مي‌شود توجهي نكنند و اخبار را فقط از رسانه‌هاي معتبر دنبال كنند.
- براي امداد مشكلي نداريم
در همين حال محمدرضا اميريان، مديرعامل جمعيت هلال احمر استان كرمانشاه به همشهري گفت: در اين زمين‌لرزه متأسفانه به 50 تا 100روستا خسارت وارد شده است. اين در حالي است كه تمام روستاها ارزيابي شده‌اند و خوشبختانه براي عبور از جاده‌ها و رسيدن به روستاها براي امدادرساني با مشكل خاصي مواجه نشديم. جاده‌ها قابل دسترسي بود و تا ظهر دوشنبه تيم امداد و نجات موفق شدند اجساد و مصدومان را از زير آوار بيرون بكشند. وي ادامه داد: هرچند اين حادثه دردناك بود اما قسمت شيرين آن نجات افرادي بود كه خانواده‌هايشان تصور مي‌كردند زير آوار جان باخته‌اند.
خوشبختانه در جريان اين امدادرساني بيش از 30نفر كه شامل كودك، زن و مرد بودند، توسط امدادگران هلال احمر زنده از زير آوار خارج شدند و توسط اورژانس به بيمارستان انتقال يافتند. مديرعامل هلال احمر استان كرمانشاه درخصوص مناطقي كه بيشترين خسارت را ديده‌اند، گفت: بيشترين خسارت به روستاي دشت ذهاب از توابع پل ذهاب، منطقه ازگله و قسمت غربي سرپل ذهاب وارد شده است. وي گفت: همزمان با وقوع زلزله برق، آب و گاز مناطق زلزله‌زده قطع شد اما از همان زمان تلاش براي وصل آن شروع شد كه خوشبختانه تا عصر دوشنبه، در برخي مناطق آب، برق و گاز وصل شده‌اند و تلاش براي وصل‌شدن آب و برق در مناطق ديگر ادامه دارد.
- دستور ويژه به دادستان
همزمان با شروع عمليات آواربرداري، دادستان كل كشور نيز با صدور دستوري، دادستان‌هاي عمومي و انقلاب مراكز استان‌هاي زلزله‌زده را به پيگيري جدي و حل و فصل مشكلات و نظارت بر روند خدمت‌رساني و امدادرساني به مردم مناطق زلزله‌زده مكلف كرد. در پيام حجت‌الاسلام والمسلمين منتظري آمده است: انتظار جدي و قانوني مي‌رود كه متوليان دستگاه‌هاي ذيربط تمام همت و توان خود را در راه كمك به آسيب‌ديدگان به‌كار گيرند و دادستان‌هاي محترم مراكز استان‌هاي واقع در مناطق زلزله‌زده و استان‌هاي معين، به همراه دادستان‌هاي شهرستان‌ها نيز حسب وظايف قانوني خود نظارت ويژه بر روند امدادرساني و ايجاد آرامش، نظم و امنيت انجام دهند.
- آسمان ابري كرمانشاه
سازمان هواشناسي هواي كرمانشاه را امروز ابري پيش‌بيني و اعلام كرده كه در شهر سر پل ذهاب كه بيشترين خسارات و تلفات زلزله را داشته نيز هوا ابري است و بيشينه و كمينه دما بين ۲۵ و ۱۱ درجه سانتي‌گراد است. در چنين شرايطي اقلام مورد نياز براي مردم زلزله‌زده كرمانشاه پتوي سالم و تميز، لوازم گرمايشي، چادر، كنسرو، خشكبار، آب معدني، لوازم بهداشتي، داروهاي ضروري و شير خشك و وسايل بهداشتي نوزاد است كه زلزله‌زدگان به آن نياز دارند.
- پس‌لرزه‌ها ادامه دارد
پس‌لرزه‌ها در شهرهاي مختلف كرمانشاه در حالي ادامه دارند كه به گفته رئيس مركز لرزه‌نگاري كشور، با توجه به بزرگي زمين‌لرزه اخير در ازگله بايد انتظار داشته باشيم تا چند‌ماه آينده پس‌لرزه‌هاي بزرگ و متعددي در اين منطقه رخ دهد. علي مرادي ادامه داد: اين زلزله با توجه به بزرگي‌اش بايد در بخش‌هاي زيادي از غرب و شمال غرب و حتي در مركز ايران احساس شده باشد. قبل از زلزله شديد لرزه‌هاي خفيف رخ داده بود كه بزرگ‌ترين آن ساعت ۲۱ و ۵۹ دقيقه به بزرگي 4/6 ريشتر رخ داد.
- آسيب به بناهاي تاريخي كرمانشاه و ايلام
براساس بررسي‌هاي صورت گرفته، زلزله يكشنبه شب به بيش از 5بناي تاريخي در استان‌هاي كرمانشاه و ايلام خسارت وارد كرده است. جليل بالايي، مدير اداره‌كل ميراث فرهنگي استان كرمانشاه به ايسنا گفت: حدود 5 اثر تاريخي بر اثر زلزله در استان كرمانشاه آسيب ديده‌اند؛ با وجود اين، خوشبختانه آسيب‌ها به اندازه‌اي نبوده كه امكان مرمت و ساماندهي وجود نداشته باشد. 5بناي تاريخي كرمانشاه كه بر اثر زمين لرزه آسيب ديده‌اند كاروانسراي شاه‌عباسي، عمارت خسرو و چارقاپي در قصر شيرين، قلعه يزدگرد در شهرستان دالاهو و زيج منيژه در سرپل ذهاب هستند. به جز استان كرمانشاه، چند آثار باستاني در استان ايلام نيز بر اثر زلزله خسارت ديده‌اند.
عبدالمالك شنبه‌زاده، مدير اداره كل ميراث فرهنگي استان ايلام گفت: تيم‌هاي بررسي در نقاط مختلف شهرستان‌ها در حال بررسي اوضاع هستند و با توجه به پراكنده بودن نقاط هنوز براي اعلام نتيجه نهايي زود است و بايد بررسي‌هاي بيشتر انجام شود. او گفت: موزه باستان‌شناسي «دره‌شهر» يكي از بناهايي است كه دچار ترك‌خوردگي شديد شده به اندازه‌اي كه بخشي از فضاي موزه نيز فرورفته است. با وجود اين خوشبختانه ويترين‌ها و آثار درون اين موزه هيچ آسيبي نديده‌اند و مسئولان موزه با بررسي شرايط موجود، اقدامات اوليه را براي حفاظت و نگهداري از آثار انجام داده‌اند. وي همچنين با بيان اينكه موزه «فلاحتي» در شهر ايلام، وضعيتي مشابه موزه باستان‌شناسي دره‌شهر پيدا كرده است، افزود: ديوارها دچار ترك خوردگي‌هاي شديد شده‌اند. همچنين «كاخ والي» در شهرستان كرداول دچار آسيب شده است.
از سوي ديگر ساختمان اداره ميراث فرهنگي كرداول هم آسيب‌هايي ديده است، به اندازه‌اي كه هم‌اكنون امكان استقرار در اين بناي تاريخي وجود ندارد. مدير اداره كل ميراث فرهنگي استان ايلام با بيان اينكه با اعلام كارشناسان استان تا‌كنون، بيشترين آسيب‌ها ترك خوردگي بناهاي تاريخي بوده است، تأكيد كرد: تيم‌هاي يگان حفاظت و كارشناسان ميراث‌فرهنگي اداره‌كل براي بررسي ميزان تخريب آثار تاريخي به مناطق مختلف استان اعزام شده‌اند و بعد از اطلاع از ميزان خسارات وارده اقدامات اوليه براي جلوگيري از آسيب بيشتر آثار تاريخي انجام مي‌شود.
- دفن جان باختگان بدون مجوز
روز گذشته از مناطق زلزله‌زده خبر رسيد كه برخي خانواده‌ها اجساد را بدون صدور جواز دفن از پزشكي قانوني به خاك سپرده‌اند. دکتر مهرداد علی بخشی، مدیرکل مدیریت بحران سازمان پزشکی قانونی کشور از اولیاي متوفیان حادثه زلزله اخیر درخواست کرد تا برای حفظ حقوق قانونی جانباختگان و بازماندگان، از تدفین بدون صدور جواز دفن پزشکی قانونی جدا خودداری کنند. وي گفت: متخصصین پزشکی قانونی در کوتاه ترین زمان، جواز دفن جانباختگان را صادر می کنند.
- امدادرساني سازمان‌ها به زلزله‌زدگان
به‌دنبال وقوع زمين‌لرزه يكشنبه شب، سازمان‌هاي آتش‌نشاني پايتخت، سپاه‌پاسداران، بسيج و ارتش در كنار اورژانس و هلال احمر دست به‌دست هم دادند و به كمك زلزله‌زده‌ها شتافتند. در اين ميان اورژانس تهران، 43دستگاه آمبولانس و 4دستگاه اتوبوس‌آمبولانس به همراه 130تكنسين اورژانس در فرودگاه مهرآباد مستقر كرد تا مصدوماني كه با هواپيما از كرمانشاه به پايتخت منتقل شده بودند را به بيمارستان‌هاي تهران انتقال دهند. همچنين 300نيروي هلال‌احمر براي آواربرداري به مناطق زلزله‌زده اعزام شدند. سازمان هلال‌احمر همچنين اقدام به توزيع يك هزار دستگاه چادر و 5هزار تخته پتو ميان زلزله‌زدگان كرد. از سوي ديگر چند تيم مجهز به سگ زنده‌ياب در منطقه براي كمك به افراد گرفتار زير آوار فرستاد. علاوه بر اين، سازمان هلال احمر 10فروند بالگرد از نواحي مختلف كشور به استان كرمانشاه اعزام كرد و 100هزار بسته غذايي هم ميان زلزله‌زدگان توزيع كرد.
- زنده ماندن مادر و كودك
در ميان اخبار تلخ زلزله كرمانشاه، خبري كه اميد را به تيم‌هاي امدادي و جست‌وجو هديه كرد، نجات مادر و كودكش از ميان آوار بود. اين مادر و دختر كرمانشاهي با كمك سگ زنده‌ياب زنده از زير آوار بيرون آمدند. به گفته مرتضي سليمي، معاون امداد و نجات هلال‌احمر، 31تيم سگ‌هاي زنده‌ياب به مناطق زلزله‌زده در استان كرمانشاه اعزام شدند كه با كمك آنها مادر و دختري از زير آوار زلزله زنده بيرون آمدند. به گفته وي، تمهيدات لازم براي اسكان اضطراري مردم در مناطق زلزله‌زده انديشيده شده و 41تيم آواربرداري نيز براي تسريع در آواربرداري در منطقه حضور دارند. همچنين 9تيم درمان اضطراري در مناطق زلزله‌زده حاضرند و خدمات مورد نياز پزشكي را در اختيار حادثه‌ديدگان قرار خواهند داد. معاون امداد و نجات هلال‌احمر به تسنيم گفت: 22هزار تخته چادر، 56هزار پتو و اقلام امدادي و غذايي مورد نياز حادثه‌ديدگان نيز تهيه شده و در حال ارسال به منطقه است.
نظر شما