یکشنبه ۳۰ فروردین ۱۳۸۸ - ۱۸:۱۵
۰ نفر

همشهری آنلاین: رود ارس، رودخانه‌ای نسبتاً پرآب و خروشان است که از منطقه آرپا چای در آناتولی ترکیه سرچشمه می‌گیرد.

این رودخانه از مرز ترکیه، نخجوان جلفا و ارمنستان گذشته و پس از گذر از مرز ایران و وارد جمهوری آذربایجان شده و به رودخانه کورا می‌ریزد.

رودخانه ارس در سال ۱۸۱۳ میلادی در پی عهدنامه گلستان به عنوان مرز ایران و روسیه انتخاب و تمامی مناطق شمال این رود از ایران جدا و به خاک روسیه افزوده شد.

بعدها ایران و اتحاد شوروی با هم سدی در ناحیه پلدشت به نام سد ارس بنا کردند. سد خداآفرین و سد قیزقعله‌سی به صورت مشترک با ارمنستان روی ارس احداث می‌شود.

رودخانه ارس از ارتفاعات مین ‌گول به ارتفاع ۳۱۵۲ متر در جنوب ارزروم در ترکیه سرچشمه می‌گیرد.

این روخانه پس از پیوستن به آرپاچای؛ مرز مشترک ایران و جمهوری ‌ارمنستان و جمهوری ‌آذربایجان را تا محلی به نام بهرام ‌تپه تشکیل می‌دهد و بعد از طی حدود ۱۰۰۷۲ کیلومتر مسافت به دریای خزر می‌ریزد.

حوضه آبریز ارس در کشورهای ایران، ترکیه، ارمنستان و جمهوری آذربایجان قرار دارد. وسعت آن تقربیاً ۱۰۳۲۰ کیلومتر مربع بوده و حدود ۳۹% (۳۹۰۰۰) کیلومتر مربع آن را اراضی ایران تشکیل می‌دهد.

در طوال مسیر طی شده آن تغییراتی مشاهده می‌شود، از جمله از سرچشمه تا جلفا مناطق صاف و کمی کوهستانی و از جلفا تا اصلاندوز کاملاً کوهستانی و صعب‌العبور بوده و عرض و عمق این رودخانه در مسیر حرکت متفاوت است.

در فاصله بین جلفا تا اصلاندوز که ارس بین کوه‌های قره ‌داغ و کوه‌های کشور آذربایجان در جریان است در بعضی نقاط (نزدیکی های روستای قولان) عرض آن از ۲۰ متر هم کمتر می‌شود؛ در حدود جلفا عرض آن حدود ۳۰ متر و عمق آن ۴ متر است ولی در نزدیکی پلدشت عرض آن در حدود ۹۰ تا ۱۰۰ متر و عمق آن ۲ متر می‌باشد.

رود ارس از مهمترین رودهای ایران است که علاوه بر جذابیت ویژه گردشگری و تأثیرات مثبت اکوسیستمی، قابلیت مهمی از نظر ماهی‌های قابل صید دارد.

ماهی‌های این رود حدود ده گونه می‌باشند که حدود ۶ نوع آنها نسبت به دیگر ماهی‌های بومی این رود بزرگتر و دارای مقاومت بیشتری نسبت به سایر ماهی‌ها هستند. به همین جهت صید این ماهی‌ها بین ورزشکاران و ماهیگیران از ارزش بالایی برخوردار است.

 رودخانه ارس در منابع و اصطلاحات یونانیان و اروپائیان، آراکس ( ARAX ) و ارکساس و آراکسس ( ARAKSS ) بوده و از قدیم اِراسک و آراسک نامیده شده.

در منابع عربی الّرس و در فارسی ارس و اَرس و در ترکی آراز و آراس و اَراز و اَرَز نام گرفته است.

کد خبر 79382

برچسب‌ها

دیدگاه خوانندگان امروز

پر بیننده‌ترین خبر امروز