در همین راستا، نهادهای اجتماعی بویژه در سال‌های اخیر بیشترین فعالیت خود را بر این قشر از جامعه متمرکز کرده‌اند که برنامه‌هایشان در هفته جهانی کودک دوچندان می‌شود. شهرداری هم به عنوان یک نهاد اجتماعی ـ خدماتی همواره برای کودکان سرمایه‌گذاری کرده و علاوه بر پرداختن به این موضوع، معمولاً در طول سال برنامه‌های ویژه‌ای را برای کودکان و حتی اولیا آنها در دست اجرا دارد که این فعالیت‌ها از تنوع خاصی برخوردارند.
در سیستم شهرداری علاوه بر معاونت امور شهری و فضای سبز که گاهی در زمینه آموزش کودکان با موضوعات بازیافت، محیط‌زیست، فضای سبز و ساماندهی فعالیت دارد و مسابقه‌ها و جشن‌هایی را هم برگزار می‌کند، بیشترین فعالیت برای کودکان از طریق معاونت امور اجتماعی و فرهنگی انجام می‌شود.
در این معاونت،اداره‌های مختلف مانند آموزش و مشارکت‌های اجتماعی، کارآفرینی، سلامت، فرهنگی و... نه تنها در روز جهانی کودک، بلکه در تمام طول سال برای کودکان برنامه دارند و حتی اقدام به راه‌اندازی مکان‌هایی مانند خانه اسباب‌بازی، خلاقیت و.... برای این قشر از جامعه کرده‌اند که هر یک اهدافی را دنبال می‌کنند.
کودک و جامعه
از تمامی زمینه‌ها برای آموزش کودکان باید استفاده کرد، چون کودکان نسل آینده‌‌اند و با این کار در آینده نیاز به ارائه آموزش‌های فعلی نیست. این مطلب را «سید‌عابدین عبادی» جانشین معاون اجتماعی و فرهنگی شهرداری مطرح می‌کند و می‌گوید: «در گذشته مباحث فقط تئوری بودند و برای کودکان جذابیت نداشتند، اما در سال‌های اخیر به سمتی پیش رفته‌ایم که آموزش غیررسمی و مستمر است.
یعنی با توزیع اقلام آموزشی، بسته‌های فرهنگی و اجرای طرح‌هایی مانند غنچه‌های شهر و شهردار خانواده و مدرسه آموزش برای 3 رده سنی به طور خاص در نظر گرفته شده است.»تابستان امسال کودکان منطقه در قالب طرح «شهر در دست بچه‌ها» با هماهنگی شهرداری منطقه به مکان‌های مختلف مراجعه و بازدیدهایی را از شورای شهر، مرکز معاینه فنی خودرو، شرکت شهر سالم، اتوبوسرانی و... داشته‌اند.
این طرح توسط اداره آموزش و مشارکت‌های اجتماعی شهرداری به اجرا درآمد. عبادی در این‌باره می‌گوید: «طرح «شهر در دست بچه‌ها» یکی از فعالیت‌های اجتماعی برای کودکان است که طی آن معمولاً در طول سال برنامه‌های متنوعی را با هماهنگی مدارس و مهد های کودک به اجرا می‌گذاریم.
یا در موضوع آموزش، نشریه «قاصدک» توزیع می‌شود که خوشبختانه این نشریه با استقبال خوب شهروندان بویژه کودکان منطقه مواجه شده است: به گونه‌ای که براساس ارزیابی شهرداری تهران، منطقه 9 توانست جزو مناطق برتر از لحاظ بازخورد فعالیت شناخته شود.»
جانشین معاون اجتماعی و فرهنگی شهرداری منطقه می‌افزاید: «در نظر داریم برنامه‌های اجتماعی خود برای کودکان را در تمام سال ادامه دهیم و اوج فعالیت‌ها هم در هفته جهانی کودک است.»برنامه‌های هفته جهانی کودک حوزه اجتماعی در 2 بخش اجرا می‌شود. عبادی با اشاره به این موضوع می‌گوید:
«بخشی از فعالیت‌ها در قالب مسابقه در خانه‌های محله و کتابخانه‌ها خواهد بود و بخش دیگر که از اهمیت ویژه‌ای هم برخوردار است در نمایشگاه نیروی انتظامی خواهد بود. در این نمایشگاه، منطقه چند غرفه برپا خواهد کرد که شامل کتابخوانی، بازی رایانه‌ای، گریم، نقاشی، خلاقیت کودک و... می‌شود و در نظر داریم برای اجرای نمایش هم از تشکل‌های غیردولتی کمک بگیریم.» وی می‌افزاید:
«سال گذشته نمونه نمایشگاه کودکان در بوستان شمشیری بر پا شد و امسال برای متمرکز کردن فعالیت‌ها و آموزش موضوع‌های مختلف، این برنامه را در دستور کار قرار داده‌ایم و حتی هر روز 2 سامانه و جشن برای کودکان برگزار خواهیم کرد.»
کودک وسلامت
اداره سلامت یکی از واحدهای زیرمجموعه معاونت اجتماعی و فرهنگی است، اما فعالیت‌های گسترده‌ای در زمینه‌های کودکان دارد و تاکنون با هماهنگی این اداره 3 خانه اسباب‌بازی در منطقه راه‌اندازی شده، طرح مادر و کودک در تمامی محله‌ها به اجرا درآمده و قرار است یک مرکز فرآموز در مرکز آموزش‌های اجتماعی راه‌اندازی شود تا علاوه بر کودکان، خانواده آنان هم با موضوعات مختلف آشنا شوند.
«امیر پیرایش» رئیس اداره سلامت شهرداری منطقه درباره مراکز و طرح‌های این اداره می‌گوید: «خانه‌های اسباب‌بازی فقط مقابل مهدها هستند. در این خانه‌ها کودکان 3 تا 7 سال حداکثر برای مدت 2 ساعت پذیرش می‌شوند تا مادر خانواده به کارهای روزمره خود مانند خرید، حضور در کلاس‌های ورزشی و آموزش و.... بپردازد. در راستای همین موضوع هم بوده که خانه‌های اسباب‌بازی در مراکز پرتردد و نزدیک مکان‌های فرهنگی احداث شده‌اند.»
وی می‌افزاید: «در خانه‌های اسباب‌بازی، کودکان تنها با وسایل بازی نمی‌کنند، بلکه هدف شهرداری تربیت فرد اجتماعی از طریق نمایش فیلم و بازی در این اماکن است. به همین دلیل، اکنون 3 خانه در منطقه با تجهیزات کامل دایر شده و در نظر داریم در کتابخانه‌های فتح، کوکب و طوس هم 3 خانه اسباب‌بازی دیگر راه‌اندازی کنیم.»
در خانه‌های اسباب‌بازی اگرچه انواع بازی‌ها به کودکان آموزش داده می‌شود و کارشناسان مرتبط با حوزه کودک حضور دارند، اما در این خانه‌ها طرح‌هایی هم به اجرا در می‌آید که نمونه آن، طرح «مادر و کودک» است. این طرح با هدف ارتقای سلامت کودک، آموزش مهارت‌ها و سبک زندگی، ارتقای بازی در خانواده و ارتباط بین همسالان از طریق بازی به اجرا در می‌آید و در سطح منطقه جمعیت بالایی از طریق خانه‌های اسباب‌بازی هم عضو این طرح شده‌اند و بیش از 80 نفر آنها عضو فعال هستند.
پیرایش می‌گوید: «در محله‌هایی که خانه‌های اسباب بازی نداشتیم، برای گسترش آموزش‌ها از مهدها بهره برده‌ایم و همین باعث استقبال مادران از طرح شده است.»گاهی اوقات مادران کودکانشان را به خانه‌های اسباب‌بازی نمی‌برند و در طرح‌ها هم مشارکت ندارند، اما این به معنای تعطیلی آموزش کودک و مادر نیست.
پیرایش در این‌باره می‌گوید: «در این گونه موارد پا را فراتر نهاده و برای هر 2 هزار نفر یک مربی به عنوان سلامت‌یار انتخاب کرده‌ایم و هر مربی هم حداقل 30 تا 40 رابط سلامت در محله ما دارد که جمعیت آنها در منطقه به یک هزار و 680 نفر می‌رسد و معمولاً آموزش‌ها و مطالب مرتبط از طریق رابطان به اطلاع شهروندان می‌رسد.»ا
داره سلامت شهرداری منطقه طرح‌های دیگری هم برای آموزش کودکان و مادران دارد. پیرایش با اشاره به این موضوع می‌گوید: «در منطقه طرح مادر و کودک به اجرا در آمد، اما باید آن را هدایت و کیفی می‌کردیم. به همین دلیل، برای نخستین‌بار گروهی از مادران را انتخاب و برایشان دوره‌های آموزش خاص در خانه اسباب‌بازی خانه مشق برپا کردیم.
این مادران اکنون با ویژگی‌های رشد جسمانی، روانی، ذهنی و... کودکان آشنا شده و در نظر داریم از قابلیت‌های آنها در خانه‌ها برای قصه‌گویی، بازی و... استفاده کنیم و در صورت موفقیت طرح را گسترش داده و حتی‌اکنون پیش‌بینی شده که نشریه مادر و کودک به چاپ برسد که تمامی مسئولیتش به عهده مادران است.»پ
یرایش تمامی این اقدامات را برای کاهش آسیب‌ها در جامعه آینده می‌داند و می‌گوید: «مسئولیت اداره سلامت جلوگیری از ایجاد آسیب است و با توجه به اینکه کودک نسل آینده جامعه را تشکیل می‌دهد، اگر از هم‌اکنون بتوانیم با برنامه‌ریزی مناسب و طرح‌های مدرن این کودک را هدایت کنیم، در آینده آسیب‌ها کاهش یافته و شهری سالم خواهیم داشت.»
همشهری محله - 9
