به گزارش همشهری آنلاین احمد مازنی در گفت وگو با روزنامه همشهری با اشاره به جایگاه مردم در انقلاب اسلامی گفت: امام خمینی (ره) در نخستین سخنرانی خود بعد از ورود به کشور تأکید کردند که اساس انقلاب و کار رأی و نگاه مردم است. ایشان مدام در آن سخنرانی تأکید میکردند که براساس رأی مردم و به پشتیبانی مردم دولت تعیین میکنند. این تأکیدات امام نشاندهنده جایگاه مردم در انقلاب اسلامی و نظام جمهوری اسلامی است. بر همین اساس هم بود که اگرچه در جای جای کشور مردم فریاد و شعار استقلال آزادی و جمهوری اسلامی را سر میدادند اما امام دستور به برگزاری همه پرسی برای استقرار نظام جمهوری اسلامی را دادند و براساس رأی مردم به سمت تاسیس نظام جمهوری اسلامی گام برداشتند. این گفت وگو را بخوانید:
- ۴۲سال از استقرار نظام جمهوری اسلامی گذشته الان توجه به خواست و رأی و مطالبات مردم چه ضرورتی دارد؟
امام همواره در ملاقاتهایشان با مسئولان اجرایی و نمایندگان مردم و علما تأکید میکردند میزان رأی ملت است و شما وکیل مردم هستید و حق ندارید براساس تشخیص خود عمل کنید برهمین مبنا هم بود که تا پایان عمرشریفشان و حتی در روزهای دشوار جنگ تحمیلی و شرایط جنگی هرگز انتخابات را تعطیل نکردند و همواره به آرای مردم رجوع میکردند. انسجام مردمی و وحدت ملی کشور در آن ایام محصول همین نگاه بود. افزایش مشارکت سیاسی و توجه به رأی مردم همواره مهمترین عامل در وحدت ملی است. امروز نخستین مسئله این است که مردم را بهعنوان صاحبان رأی به رسمیت بشناسیم و در وضعیت فعلی برای حل مسائل اقتصادی سیاسی و... از مردم کمک بگیریم و همواره ذائقه و خواست مردم را در امور بسنجیم تا هم آرمانهای انقلاب حفظ شود و هم نظامی مبتنی بر وعدههای اساسی خود داشته باشیم.
- شنیدن مطالبات مردم چقدر اهمیت دارد و اصلا حق اعتراض مردم چگونه باید از سوی حاکمیت پذیرفته شود؟
مطالبات مردم و توجه به آن در مکتب انقلاب اسلامی و نگاه امام اساس کار است.مردم در نگاه امام ولی نعمت بودند نه رعیت، چرا که رعیت فرمانبردار و تابع است و ولی نعمت تعیینکننده و جایگاه دهنده. بر این اساس بود که بعد از اعتراضات دیماه سال۹۶ما درمجلس دهم به همراه جمعی از نمایندگان طرح آزادی تجمعات مردمی را براساس اصل۲۷ قانون اساسی مطرح کردیم، اصل٢٧ قانون اساسی تأکید میکند که تشکیل اجتماعات و راهپیماییها، بدون حمل سلاح، به شرط آنکه مخل به مبانی اسلام نباشد، آزاد است. طرح مجلس دهم هم که ناظر بر نحوه و چگونگی اجرای این اصل قانون اساسی بود. براساس این طرح شهروندانی که میخواستند یکی از انواع قانونی اعتراضات مدنی ازجمله راهپیمایی، تجمع، تحصن، اعتصاب و شیوههای اعتراضی دیگری راکه در طرح آمده، دنبال کنند، صرفا باید به فرمانداریها اطلاع بدهند و بعد از آن بدون منع قانونی اعتراضشان را اعلام کنند.
- سرانجام طرح چه شد ؟
در نهایت پیگیریها این طرح در نهایت درکمیسیون شوراها و امور داخلی کشور مجلس به تصویب رسید و توسط هیأت رئیسه هم چاپ و منتشر شد و در دسترس نمایندگان قرار گرفت اما فرصت به بررسی آن در صحن علنی نرسید. متن این طرح و متن آن از طریق سایت مرکز پژوهشها قابل دسترس است. و مجلس یازدهمیها اگر بتوانند به آن بپردازند گام مهمی را بر داشتهاند.
- در طرح دیگری که همزمان پیگیری میشد جمعی ازنمایندگان بهدنبال تعیین مکانهای عمومی بهعنوان مکان اعتراض بودند، تعیین مکان یا مکانهایی ویژه اعتراض مردمی چقدر اهمیت دارد؟
بهنظرم من اعتراضات مردمی نباید به مکان یا موضوعی خاص محدود شود. براساس اصل ۲۷قانون اساسی شهروندان میتوانند هر جا که خواستند، اقدام به برگزاری تجمع کنند، حالا میشود مکانهایی نیز بهطور مشخص و اضافه بر سازمان به این عنوان پیشنهاد شود. نکته مهم این است که وقتی قانون اساسی، شهروندان رامحدود نکرده، نباید ما بهدنبال محدودیت باشیم. طرحی که ما در مجلس به تصویب کمیسیون شوراها رساندیم نیز هیچ محدودیتی برای معترضان ایجاد نمیکرد. براساس آن هر قشر معترضی میتوانستند به سمت جایی که کارشان در آنجا با مشکل مواجه شده تظاهرات مسالمتآمیز داشته باشند مثلاکارگران میتوانستند به سمت وزارت کار و فرهنگیان و معلمان به سمت وزارت آموزش و پرورش و بازنشستگان به سمت سازمان بازنشستگی راهپیمایی کنند. حتی ممکن است روحانیون و طلاب بخواهند در حوزه علمیه تحصن کنند.
- وقتی اعتراضی یا مطالبهای از مردم فراگیر میشود جناحهای سیاسی تلاش دارند این مطالبات را محصول ناکارآمدی دیگری معرفی کنند پذیرش اشتباه و تلاش برای جبران آن چقدر میتواند در توجه به حقوق مردم و بازسازی اعتماد عمومی مؤثر باشد؟
اینکه جناحهای سیاسی بخواهند مشکلات را متوجه هم کنند و یکدیگر را مقصر معرفی کنند، آسیبی است که نه به گروههای سیاسی بلکه متوجه نظام میشود، چرا که مردم مسئولان را جدا از هم نمیدانند، نارضایتی مردم از مسئولان و حاکمان هم دستاوردی جز کاهش مشارکت سیاسی نخواهد داشت. بلوغ سیاسی زمانی اتفاق میافتد که گروهها و جریانهای سیاسی به اندازه تقصیر سهم خود در ایجاد مشکلات یا وضعیت بروز کرده بپذیرند و بخواهند برسر رفع آن باهم به تفاهم برسند. باید به سهم خود از مشکل بروز یافته طلب پوزش کنند وچرایی شرایط پیش آمده را به مردم شرح دهند.
- اهمیت عذرخواهی در تقویت اعتماد عمومی چقدر است ؟
من معقتدم در جاهایی که قصوری سر میزند عذرخواهی حتما باید به گوش مردم برسد و با مردم درباره آن حرف زده شود و مشکلات را باآنها درمیان گذاشت.حرف زدن با مردم برای حل و چاره جویی مشکلات ضروری است و مردم وقتی صداقت و تلاش مسئولان را ببینند به آنها اعتماد میکنند و این اعتماد سبب انسجام داخلی بیشتر میشود.