همشهری آنلاین - یکتا فراهانی: بعضی دانشمندان مدت‌ها بر این باور بودند که زهره زمانی بسیار مهمان‌نوازتر بوده و با دمای پایین‌تر و اقیانوس‌های آب مایع را در خود جای‌داده بوده است. اما اکنون محققان ضربه بزرگی به این ایده وارد کرده و می‌گویند زهره همیشه میزبان حیاتی است که ما می‌شناسیم.
تفاوت‌های همزاد شیطانی با زمین
تحقیقات نشان می‌دهد درون سیاره بر اثر تئوری‌هایی که قبلاً قابل سکونت بوده، خشک شده است. این سیاره با سطحی به‌اندازه کافی داغ برای ذوب سرب و ابرهای اسیدسولفوریک بالای آن، سیاره‌ای است که اغلب به آن «همزاد شیطانی» زمین می‌گویند. یعنی باوجودآنکه از نظر اندازه مشابه زمین است، اما این دو دنیاها از هم جدا هستند.
دانشمندان می‌گویند تجزیه‌وتحلیل جو این سیاره نشان داده که فضای داخلی زهره خشک است؛ به‌گونه‌ای که به نظر می‌رسد هرگز اقیانوس‌های آب مایع در آن وجود نداشته است که به طور سنتی تصور می‌شد برای شروع حیات ضروری است.
البته این موضوع هیچ زندگی را کاملاً رد نمی‌کند. ترزا کنستانتینو، اولین نویسنده این تحقیق از دانشگاه کمبریج می‌گوید این امر حیاتی شبیه زمین را رد می‌کند.
بیشتر بخوانید :
آشنایی با سیاره ناهید (زهره)
مرگبارترین آتشفشان‌ها زیستگاه این جانوران است!
میزبان حیات در ابرهای اسیدی
به گزارش سایت theguardian این سوال که آیا زهره تابه‌حال قابل‌سکونت بوده است یا خیر و همچنین اینکه هنوز هم ممکن است در ابرهای اسیدی خود میزبان حیات بشد؛ مدت‌هاست موضوع داغی در میان دانشمندان بوده است. بعضی بر این باورند که این سیاره زمانی بیشتر شبیه زمین بوده است، اما پس از آن تحت‌تأثیر یک اثر گلخانه‌ای فراری قرار گرفته است. بعضی دیگر هم بر این باورند که زهره همیشه مهمان‌نواز بوده است.
حبس آب در ماگما
کنستانتینو خاطرنشان کرد که در اوایل شکل‌گیری زهره، این سیاره پوشیده از دریای وسیعی از ماگما بود. اگر این به‌سرعت سرد می‌شد، آب متراکم می‌شد و اقیانوس‌های آبی را تشکیل می‌داد. بااین‌حال، این فرآیند همچنین آب را در ماگما حبس می‌کند، به این معنی که داخل سیاره غنی از آب خواهد بود. در نتیجه، هنگام فوران آتشفشان‌ها، آب به بیرون پرتاب خواهد شد.
شما هم اگر به عکس‌های آتشفشانی روی زمین نگاه کنید، متوجه می‌شوید بیشتر این ابرهای موزون بزرگ که بیرون می‌آیند آب هستند.
اما اگر ماگما به‌آرامی سرد می‌شد، آب به‌صورت بخار در جو درمی‌آمد؛ چیزی که بسیار مهم است. یعنی در این سناریو، آب در داخل سیاره به دام نمی‌افتد.
فوران‌های آتشفشانی «خشک»
کنستانتینو و همکارانش در مجله Nature Astronomy نوشتند که چگونه شیمی جو سیاره را مطالعه کردند تا محتوای آب درون آن را روشن کنند. این تیم عقیده دارد ماهیت تغییرناپذیر جو زهره به این معنی است که سرعت تلف‌شدن مواد باید با سرعت جایگزینی آنها برابر باشد که دومی ناشی از فعالیت آتشفشانی است.
بااین‌حال، آنها زمانی را که تیم نسبت موادی که در جو ونوس دوباره پر می‌شوند تجزیه‌وتحلیل کردند، متوجه شدند آب بسیار کمی به آن اضافه می‌شود. به‌عبارت‌دیگر، فوران‌های آتشفشانی «خشک» بودند.
به گفته کنستانتینو؛ کمبود آب در انتشارات آتشفشانی منعکس‌کننده فضای داخلی ناهید به همان اندازه خشک است.
مأموریت داوینچی
این تیم عقیده دارند یافته‌ها با اینکه زهره درگذشته اقیانوس‌های سطحی از آب داشته و ازاین‌رو آب‌وهوایی به طور سنتی قابل‌سکونت در نظر گرفته می‌شد، مطابقت ندارد. نتیجه‌گیری این تیم به‌زودی آزمایش می‌شود: در اواخر این دهه، ناسا قرار است مأموریت داوینچی را برای انجام پروازهای سیاره زهره و انداختن یک کاوشگر به سطح آن راه‌اندازی کند.
به گفته کنستانتینو حل این سوال می‌تواند به اخترشناسان کمک کند تا جست‌وجوی خود را برای سیارات قابل‌سکونت فراتر از منظومه شمسی ما محدود کنند. او می‌گوید: زمین و زهره به‌نوعی آزمایشگاه طبیعی بسیار نزدیک به ما را برای مطالعه چگونگی تکامل زیست‌پذیری یا فقدان آن فراهم می‌آورند.