خانواده روستایی نماد ۳ قرن سفالگری | میراثی که سلیم‌آباد را مهد سفال کرد

به گزارش همشهری‌آنلاین به نقل از فارس، روستای سلیم‌آباد تنکابن در استان مازندران یکی از روستاهایی است که از حدود سه قرن پیش تاکنون تبدیل به مهد سفال‌گری شده است، در این روستا خانواده‌ای زندگی می‌کنند که به‌خاطر فعالیت در حوزه سفال‌گری نام روستا را به دهکده سفال تبدیل کرده‌اند. شغل سفال‌گری در این خانواده موروثی بوده و از قدیم‌الایام بین اعضای این خانواده دست‌به‌دست به نسل بعد انتقال پیدا می‌کند، سفال ساخته شده از خاکی است که از زمین‌های همان روستا برداشت می‌شود. خانواده محبی بیش از ۳۰ عضو دارد که همه آن‌ها چه زن و چه مرد مشغول کسب درآمد و روزی از این حرفه هستند، همچنین به‌طور کلی ۵۰ نفر از ۴۰۰ خانوار این روستا در شغل سفال‌گری کار می‌کنند، برای کسب اطلاعات بیشتر به سراغ یکی از فعالان در این خانواده با بیش از ۳۰ سال سابقه می‌رویم.

علی اصغر محبی ۴۶ ساله، فرزند دوم خانواده هشت نفره آقای " محب‌علی محبی" ۷۳ ساله که کار سفال‌گری را از پدرانش به ارث برده، با افتخار از سابقه ۳۰۰ ساله خاندان محبی‌ها در حوزه سفال‌گری خبر داد و گفت: خدا را شاکریم که سه قرنی است این سنت را حفظ کرده و با همه ظرفیت و توان مادی و معنوی در خدمت حرفه سفال‌گری هستیم. در هنر عشق نهفته است، پس از ساخت یک ظرف سفالی لذت عجیبی به‌دست می‌آوریم، که نظیر ندارد، فعالیت خانوادگی ما در حوزه سفال صرفا به‌خاطر کسب درآمد نیست، حفظ و ادامه راه برایمان مهم است، از این رو با زحمت و تلاش ادامه خواهیم داد و آن را  به‌روزرسانی خواهیم کرد. البته در حال حاضر تولید سفال در دهکده ما به اندازه تقاضا در کشور است، ولی همواره به صادرات آن فکر کردیم، در این راستا اگر زمین برای احداث تصفیه‌خانه خاک مهیا شوند می‌توانیم صادرات سفال به کشورهای همسایه داشته باشیم.

صفر تا صد تولید سفال | ساخت خمره بی‌نظیر ۵۰۰ لیتری

این سفالگر یادآور شد: یک ظرف سفالی، از خاک، آب و آتش ساخته می‌شود، به این صورت که خاک را آماده کرده داخل انبار گل خورد می‌کنیم، می‌گذاریم یک هفته بماند بعد ورز می‌دهیم با دست پاک می‌کنیم آماده کار کردن می‌شود، سپس در کوره رفته و آماده می‌شود، کار را که بلد باشیم هر نوع سفالی سفارش بگیریم می‌سازیم، تولید ظرف سنتی یک کار کاملا یدی و سنتی است. قیمت یک ظرف سفالی از ۲ هزار تومان تا ۱۰ میلیون تومان متغیر است، گران‌ترین سفال خمره بزرگ نزدیک به ۲ متر در ۵۰۰ لیتر ظرفیت دارد که سفارش این سفال هر سه ماه دو عدد داریم که توسط برادرم ساخته می‌شود، این کار در دنیا بی‌نظیر است.

اینجا پیر و جوان سفال می‌سازند

آقای محبی تاکید کرد: در کارگاه سفالگری ما، که حدود هزار متر مساحت دارد، کودک ۷ ساله تا پیرمرد ۷۰ ساله کار می‌کند، کوره مشترک است، هر کدام از خواهرانم از اساتید این هنر هستند، دو فرزند دخترم حدود چهار سال با کسب رتبه کشوری از ۱۵ نفر برتر جهان در حوزه اساتید سفال معرفی شدند. تعامل و همکاری در خانواده سفالگری ما حرف اول را می‌زند، در بحث فروش ما سفال را با قیمتی مناسب به دلالان می‌فروشیم بقیه‌اش با خودشان، اهالی روستا که بیشتر دام‌دار و کشور  هستند از ما کوزه آب و ماست و خمره  خریداری می‌کنند. کرونا در بحث تولید ما خیلی مشکلی ایجاد نکرد تنها در بحث توزیع کمی دچار مشکل شدیم، متاسفانه در کشور ما در حال حاضر به تولید توجه جدی نمی‌شود چرا که اگر توجه می‌شد، سفال را نباید از چین وارد کرد در حالیکه خودمان می‌توانیم صادرکننده باشیم.

اشتغال برای ۵۰ نفر در آینده | چشم‌انداز آینده؛ احداث تصفیه‌خانه، آموزشگاه و موزه

آقای محبی با اشاره چشم‌انداز آینده خاطرنشان کرد: در فکر این هستیم که ۵۰ پرسنل اضافه کنیم تا روزی ۸ ساعت کار کرده که طبق قانون کار حقوق بگیرند تا تولید را افزایش دهیم، با توجه به اینکه این دهکده چند ماه پیش به ثبت ملی رسیده از مسؤولان میراث فرهنگی درخواست حمایت برای گسترش کار را داریم. در سال ۱۰۰ تن خاک  نیاز داریم معدن داریم که خاک را به‌طور سنتی آماده می‌کنیم، نیاز صادرات ما را برآورده نخواهد کرد، بنابراین اگر زمین اهدا شود به فکر احداث تصفیه خانه خاک، یک آموزشگاه بزرگ و ساخت موزه برای قراردادن سفال‌های قدیمی که حدود دو قرن قدمت دارند هستیم، کارهایی که اینجا تولید می‌شوند خاص هستند، کسی سفال به این ابعاد نمی‌تواند بسازد!  

پذیرایی از مهمانان با ظروف سفالی | خاطره‌ای از کوزه سفالی

وی عنوان کرد: ظرف‌های آب، پارچ، سبو، لیوان، دوشان کوچک برای درست کردن کره، نمگار که داخلش مغز گردو و سبزیجات و دلال آلوچه می‌کوبند، از ظروفی است که در خانه‌خودمان استفاده می‌کنیم، در جهیزیه دخترانمان هم ظروف سفالی خودنمایی می‌کنند. خاطره خوب برایمان در کارگاه هر روز اتفاق می‌افتد هر روزی که یک کار نو تولید می‌کنیم، به یاد دارم کوزه‌هایی که ۳۰ سال پیش تولید کردم را در خانه یکی از دوستانم دیدم برداشتم  گفتم این را به من بده تا یک کوزه نو برایت بیاورم قبول نکرد! زمانی که یک کار با ارزش میلیونی در درون کوره می‌شکند تلخ‌ترین خاطره کاری را رقم می‌زند، یک بار ۴ خمره به ارزش ۴۰ میلیون تومان شکست و ارزش پول دریافتی‌ام به یک پنجم آن رسید؛ کار با کوره سخت است.

دست استاد را می‌بوسیم

این فرزند سفالگر تاکید کرد: خانواده ما هر چه دارد از پدر است، هر روز دعایش می‌کنیم، من به فرزندانم می‌گویم دست بابابزرگ را ببوسید که این هنر را به همه ما آموخت، پدر استادی است که نماز صبح را خوانده و با دغدغه تولید به کارگاه می‌رود، صبح زود بیدار شده و تلاش می‌کند حتی در این سن و سال،  مادرم هم هوای همه را دارد. از مسئولان درخواست حمایت و توجه از تولیدکنندگان را دارم، سفال‌گری هنری است که چراغش نباید خاموش شود، مفتخریم که خانوادگی برای نگهداشت این سنت کهن تلاش می‌کنیم.

بر اساس این گزارش، خانواده محبی، سال‌های سال نام و یاد سفال‌گری را با تلاش و کوشش زنده نگه داشتند و سلیم آباد را تبدیل به روستایی کردند که همه با شنیدن نامش به یاد مهد سفال می‌افتند، این خانواده بزرگ برای آینده سفال‌گری برنامه‌های متنوعی دارند.