همشهری آنلاین – گروه سیاسی: از حوالی سال ۲۰۱۱ میلادی که ناآرامی‌ها در سوریه آغاز شد و پروژه جنگ داخلی در این کشور کلید خورد، خطرات امنیتی این تحولات برای امنیت ملی ایران نمایان شد؛ تلاقی جریان‌های سلفی و تکفیری در سوریه و عراق و به‌دنبال آن، شکل‌گیری و گسترش داعش، از تهدیدهای جدی‌ای حکایت داشت که در محیط پیرامونی ایران در حال شکل‌گیری بود.
چنین تهدیدهایی از یک‌سو «موقعیت ژئوپلتیکی» و ازسوی دیگر «جایگاه ایدئولوژیک» جمهوری‌اسلامی را در سطح منطقه هدف گرفته بود و با قرار دادن گروه‌های تروریستی تکفیری در نوک پیکان، تضعیف این دو موقعیت ایران را به‌منظور دستیابی به اهداف چندوجهی سیاسی، امنیتی و همچنین ایدئولوژیک، پیگیری می‌کرد.
در چنین وضعیتی، با شکل‌گیری همپوشانی سیاسی – امنیتی میان محور واشنگتن و تل‌آویو از یک‌سو و رقبای منطقه‌ای ایران ازسوی دیگر، «تضعیف ژئوپلتیک شیعه با محوریت ایران» در دستورکار قرار گرفت؛ آن‌هم با فعال‌سازی گروه‌های ضدشیعی و ضدایرانی که در چارچوب کلان‌راهبرد «تشدید منازعات فرقه‌ای» و «تعمیق شکاف شیعی – سنی»، تهدیدهای ضدامنیتی متکثری را متوجه امنیت ملی ایران می‌کرد.
در چنین شرایطی حضور موثر مستشاران نظامی ایران و رزمندگان مدافع حرم در سوریه و همچنین عراق، از ضرورت‌های مقابله با قدرت‌یابی جریان‌های تروریستی – تکفیری در منطقه بود؛ ضرورتی که در نهایت به تغییر موازنه منطقه‌ای منجر شد و علاوه‌بر تقویت محورمقاومت، از تسلط جریان‌های سلفی – تکفیری بر مقتضیات منطقه جلوگیری کرد.
دفع تهدیدهای چندوجهی
خنثی سازی تهدیدهای داعش علیه ایران را باید یکی از راهبردی‌ترین دستاوردهای امنیتی حضور مدافعان حرم و مستشاران نظامی ایران در سوریه به‌حساب آورد که در ادامه به برخی جنبه‌های آن اشاره می‌شود:
- ناکام ماندن تلاش داعش برای کشاندن دامنه درگیری‌ها به نزدیک مرزهای ایران
- جلوگیری از ایجاد تنش‌های احتمالی سیاسی - مذهبی در مناطق مرزی
- شکست راهبرد داعش برای ایجاد ناامنی داخلی در ایران
- ناکامی در ایجاد گسل‌های امنیتی عمیق در میان مناطق شیعه‌نشین در سطح منطقه
- شکست برنامه‌ریزی‌ها برای قاچاق تسلیحات نظامی به داخل ایران
- ناکام ماندن تروریست‌ها در تجزیه عراق و سوریه (پروژه‌ای که تبعات سیاسی – امنیتی قابل‌توجهی برای ایران داشت)
موفقیت‌های امنیتی
۱- شکست راهبرد ضدامنیتی آمریکا: یکی از اصلی‌ترین راهبردهای ضدامنیتی آمریکا در سوریه، سرنگونی نظام و سپس سازماندهی ناامنی و بی‌ثبات‌سازی به سمت لبنان، عراق و ایران بود که این طرح‌ریزی با جانفشانی‌های رزمندگان مدافع حرم به نتیجه دلخواه آنان نرسید.
۲- جلوگیری از سرایت تحرکات امنیتی به مرزهای ایران: یکی از اصلی‌ترین راهبردهای غربی – عربی در آن مقطع، کشاندن تحرکات تروریست‌های تکفیری به مرزهای ایران و ایجاد محیط پرآشوب در حیطه امنیتی منطقه پیرامونی جمهوری‌اسلامی بود که ناکام ماند.
۳- ممانعت از ایجاد محیط امن برای رژیم‌صهیونیستی: محور واشنگتن – تل‌آویو در جریان جنگ نخست سوریه، کوشید با قطع ارتباط ایران با جبهه مقاومت سوریه و لبنان، محوری ضدامنیتی علیه ایران ایجاد کند که این برنامه‌ریزی با شکست مواجه شد.
۴- مقابله با جریان‌سازی امنیتی علیه ایران: ایجاد فضایی برای سازماندهی گروه‌های تروریستی تکفیری در سوریه و عراق به‌منظور بهره‌برداری‌های ضدامنیتی از آنها علیه ثبات و امنیت جمهوری‌اسلامی، طرحی غربی و منطقه‌ای بود که رشادت مستشاران نظامی ایران و رزمندگان مدافع حرم ناکام ماند.
۵- خواب آشفته تجزیه ایران: تجزیه عراق و سوریه بر مبنای ایجاد ژئوپلیتیک قومی- مذهبی در منطقه، رویکردی بود که ایران را به‌عنوان هدف بعدی خود درنظر گرفته بود، اما مقابله مؤثر و راهبردی ایران در سوریه در آن مقطع، این نقشه را نقش بر آب کرد.
۶- کاهش چشمگیر هزینه‌های دفاع در مرزها: رشادت رزمندگان ایرانی در سوریه و همچنین عراق، یک دستاورد راهبردی ویژه برای ایران داشت؛ اینکه هزینه‌های انسانی و مادی دفاع از کشور در مقابل تروریست‌ها و تکفیری‌ها را در حوزه مرزی به‌شدت کاهش داد.
۷- تثبیت جایگاه امنیت‌ساز ایران: موفقیت محور ایران، روسیه و سوریه در مهار حرکت‌های تروریستی در جریان جنگ نخست سوریه، سبب شد جایگاه منطقه‌ای ایران به‌عنوان نیرویی امنیت‌ساز تثبیت شود؛ دستاوردی که از اصلی‌ترین ثمرات خون شهدای مدافع حرم است.
نظر شما