همشهری آنلاین – گروه سیاسی: شبهه‌سازی‌ها درباره نقش و رویکرد ایران در قبال تحولات سوریه بیش‌از هر چیز راهبردهای سیاسی – امنیتی جمهوری‌اسلامی در قبال تحولات منطقه‌ای را در کانون توجه خود قرار داده و سعی دارد اینگونه جلوه دهد که به‌دنبال سقوط حکومت سوریه، رویکردها و راهبردهای تهران در این عرصه بی‌نتیجه مانده‌است. در چنین شرایطی یکی از اهداف کانونی شبهه‌ها، بی‌فایده نشان دادن جانفشانی رزمندگان مدافع حرم در جریان جنگ اول سوریه است.
نکته اینجاست که چنین شبهه‌هایی غالبا ازسوی ۲ طیف کاملا متفاوت طرح می‌شود؛ طیفی شامل افرادی است که دلسوزانه و دردمندانه، بدون توجه به اهداف و فرایندها، براین اعتقادند که سقوط اسد را باید به‌مثابه بی‌اثر شدن خون شهدای مدافع حرم دانست و طیف دیگر اما، دربرگیرنده معاندان و جریان‌های ضدانقلاب است که با موج‌سواری روی تحولات منطقه و به‌ویژه سوریه، درصدد القای این موضوع هستند که سقوط اسد نشان داد حضور ایران در سوریه هیچ رهاوردی برای ایران نداشته‌است.
همه این شبهه‌ها در شرایطی مطرح می‌شود که جریان تحولات و سقوط غیرمنتظره دولت سوریه، نباید زمینه‌ساز نادیده انگاشتن دلایل و دستاوردهای حضور مستشاران نظامی ایران و رزمندگان مدافع حرم در جنگ نخست سوریه شود؛ حضوری که با دستاوردها و موفقیت‌های چندوجهی در عرصه‌های سیاسی - ایدئولوژیک برای مردم ایران همراه بود که در ادامه به بررسی بخشی از آنها می‌پردازیم.
دستاوردهای سیاسی
۱- جلوگیری از سقوط یکی از کانون‌های محور مقاومت: حضور مستشاران نظامی ایران و رزمندگان مدافع حرم در سوریه نقشه‌های غربی – عربی برای جداسازی سوریه از محور مقاومت را نقش برآب کرد.
۲- ناکام‌سازی نقشه آمریکا برای خاورمیانه: در آن مقطع محور واشنگتن – تل‌آویو با همراهی برخی دولت‌های عربی، با طراحی «پاتک» علیه «بیداری اسلامی»، سعی در اجرایی‌سازی نقشه «خاورمیانه بزرگ» را داشتند که با نقش‌آفرینی ایران، ناکام ماند.
۳- شکست نقشه‌های ضدایرانی: احساس خطر برخی دولت‌های منطقه، از توسعه نفوذ منطقه‌ای ایران، زمینه‌ساز تبدیل سوریه به کانونی برای تحرکات ضدایرانی و تضعیف ژئوپلیتیک اقتدار ایران شد که با جانفشانی رزمندگان مدافع حرم، این نقشه با شکست مواجه شد.
۴- توسعه نفوذ سیاسی ایران: همراهی جمهوری‌اسلامی با دولت سوریه در برقراری ثبات و آرامش در این کشور طی آن مقطع، بیش از هر چیز تثبیت‌کننده نقش راهبردی ایران در تحولات منطقه بود.
۵- تقویت محور مقاومت: طرح‌ریزی‌های بین‌المللی و منطقه‌ای، رویکرد تضعیف و قطع شریان‌های ارتباطی محور مقاومت را پیگیری می‌کرد که با رشادت مدافعان حرم و مستشاران نظامی ایران، در سوریه ناکام ماند.
۶- سایه سنگین ایران بر سر رژیم‌صهیونیستی: جانفشانی رزمندگان مدافع حرم در سوریه، یک دستاورد محوری داشت؛ جلوگیری از قطع ارتباط استراتژیک ایران با حزب‌الله و برقراری توازن تهدید با رژیم‌صهیونیستی که مزیت‌های چندوجهی برای ایران به‌وجود آورد.
۷- ایجاد محیط راهبردی سیاسی – امنیتی برای ایران: جلوگیری از سقوط دولت بشار اسد در جریان سال‌های جنگ اول، سبب شد ایران محیط راهبردی سیاسی – امنیتی مناسبی برای مقابله با شرارت‌های مستمر رژیم صهیونیستی ایجاد کند.
۸- حفظ کریدور راهبردی در منطقه: رشادت‌های مستشاران نظامی ایران و رزمندگان مدافع حرم در آن مقطع سبب شد کریدور مهم شرقی - غربی ایران، سوریه و عراق، که دسترسی به اروپا را فراهم می‌کند، قطع نشود.
۹- تقویت قدرت چانه‌زنی ایران در معادلات منطقه‌ای و بین‌المللی: خون شهدای مدافع حرم و مستشاران نظامی ایران در سوریه یک دستاورد ویژه داشت؛ توان راهبردی ایران برای چانه‌زنی در راستای تامین «امنیت ملی» و «منافع ملی» در عرصه‌های منطقه‌ای و بین‌المللی دوچندان شد.
۱۰- شکست پروژه مقابله با اسلام انقلابی: محور غربی، عبری و عربی در جریان جنگ نخست سوریه، کوشید این کشور را به‌عنوان مبدأیی برای ایجاد سد نفوذ در مقابل جریان رو به گسترش «اسلام انقلابی»، آن‌هم با پیشرانی معنوی ایران تبدیل کند، اما چنین رویکردی راه به جایی نبرد و بی‌ثمر بودن پیگیری آن نمایان شد.
۱۱- جلوگیری از تغییر موازنه قوا در منطقه: جلوگیری از سقوط دولت بشار اسد در جریان جنگ نخست، زمینه‌ساز جلوگیری از تغییر موازنه منطقه‌ای به نفع رقبای منطقه‌ای ایران شد.
اهمیت ایدئولوژیک
۱- شکست نقشه چند پاره‌سازی جغرافیای جهان اسلام: یکی از مهم‌ترین راهبرد عبری – غربی در سوریه، طرح‌ریزی برای تکه تکه کردن جغرافیای جهان اسلام از طریق تبدیل آن به کانونی برای درگیری‌های مذهبی بود که با جانفشانی مدافعان حرم، این نقشه با شکست مواجه شد.
۲- جلوگیری از قتل‌عام شیعیان: یکی از اصلی‌ترین ثمره‌های خون شهدای مدافع حرم و مستشاران نظامی ایران در جریان جنگ نخست سوریه، مقابله با جنایات تروریست‌های تکفیری علیه شیعیان در شهرهای مختلف بود. رفتار وحشیانه سلفی‌ها با شیعیان در سوریه و همچنین عراق با حضور پرقدرت رزمندگان مدافع حرم مهار شد و درنهایت ناکام ماند.
۳- حفاظت از اماکن مقدس شیعه: در جریان جنگ نخست سوریه، اگر نبود نبرد تن به تن مدافعان حرم با تروریست‌ها، جریان تکفیری با حمله به اماکن مقدس شیعه در سوریه، نسبت به منفجر کردن آنها اقدام می‌کرد؛ رویکردی که در مناطق اشغالی ازسوی آنها در سوریه و عراق، بارها شاهد آن بوده‌ایم.
۴- جلوگیری از شکل‌گیری کانون ضدشیعه: حضور رزمندگان مدافع حرم و مستشاران نظامی در سوریه، سبب شد برخی طرح‌ریزی‌های منطقه‌ای برای تبدیل سوریه به کانونی برای جولان تروریست‌های سلفی و وهابی نقش بر آب شود.
۵- شکست داعش در منطقه: بزرگ‌ترین دستاورد خون مدافعان حرم در جریان جنگ نخست سوریه، شکست دادن گروهک تروریستی – سلفی داعش بود که تهدیدی جدی علیه شیعیان منطقه به‌حساب می‌آمد و تخریب هویت شیعه در سراسر منطقه را هدف گرفته بود.
۶- ناکامی در بسیج منطقه‌ای تکفیری‌ها: حضور رزمندگان ایرانی در سوریه، برخی طراحی‌های منطقه‌ای به‌منظور محاصره جریان‌های شیعه ازسوی نیروهای سلفی – تکفیری را ناکام گذاشت.
۷- هزینه‌سازی برای رویکردهای شیعه‌ستیزانه: خون شهدای مدافع حرم را باید زمینه‌ساز شکل‌گیری نقطه‌عطفی در اتخاذ رویکردهای شیعه‌ستیزانه در سراسر منطقه به‌حساب آورد.
۸- ثمره خون شهدا در تحولات اخیر: یکی از دلایل در امان ماندن اماکن مقدس شیعه در جریان تحولات اخیر سوریه را باید در اثبات حساسیت ایران درباره حفاظت از اماکن مقدس شیعه دانست. جمهوری‌اسلامی پیش از این در جریان جنگ نخست سوریه، ثابت کرد در این زمینه مسامحه نخواهد کرد.
نظر شما