تاریخ انتشار: ۳ اسفند ۱۳۸۸ - ۱۲:۳۰

آزاده مختاری: اینترنت و دنیای مجازی سحرآمیزترین واژه عصر ارتباطات است. اصلی‌ترین پیام این نوع ارتباط مرگ فاصله‌هاست. در این شاهراه‌های اطلاعات به جای انسان، اطلاعات یا بسته‌های اطلاعاتی با سرعت زیاد در حرکتند.

 این شاهراه‌ها به تمام خانه‌ها، مدارس، کتابخانه‌ها و مراکز تجاری... متصل خواهند شد و با ایجاد اینچنین محیطی تغییرات زیادی در روابط افراد به وجود آمده است، این راه‌های ارتباطی چون از طریق فضای گمنام مجازی برقرار می‌شود امکانات و آزادی‌های فراوانی را برای افراد به همراه دارد.

یکی از این راه‌های ارتباطی که بی‌شک جزو پرجاذبه‌ترین آنهاست، چت کردن یا گفت‌وگو از طریق شبکه اینترنت است و البته این فضای جذاب و سرگرم‌کننده خطراتی را هم به همراه دارد که آثار آن شاید هرچند وقت یکبار در صفحه حوادث روزنامه‌های داخلی و خارجی بازتاب یابد.

مریم 15 ساله یکی از قربانیان این دنیای سحرآمیز است، حادثه تلخی که برای مریم رخ داد از عصر یک روز تابستانی شروع شد. پشت دستگاه رایانه‌اش نشسته بود وسعی می‌کرد خود را از بی‌حوصلگی نجات دهد که ناگهان چراغ چت‌رومش روشن شد، پسری ناآشنا که عکسش چهره‌ نسبتا جذابی را نشان می‌داد قصد داشت با او هم‌صحبت شود.

مریم از عصر تابستان و بی‌برنامگی کلافه بود و برای سرگرم کردن خودش شروع به گفت‌وگوی اینترنتی با این پسر ناشناس کرد و این سرآغاز حادثه‌ای بود که سرنوشت و آینده این دختر نوجوان را دگرگون کرد.

«جوان شیطان‌پرستی که پس از ارتباط اینترنتی اقدام به فریب و اغفال دختران نوجوان می‌کرد، پس از فرار یک دختر 15ساله ساکن یکی از محلات شهریار از خانه تحت تعقیب پلیس قرارگرفت و درنهایت به دام افتاد.»

این سرآغاز خبری بود که 6 ماه بعد از اولین گفت‌وگوی تلفنی مریم با پسر ناشناس در صفحه حوادث روزنامه‌های کشور چاپ شد. متهم در مسیر بازجویی‌ها لب به اعتراف گشود و گفت: تاکنون ده‌ها دختر را که بیشتر نوجوان بودند در فضای چت‌روم فریب داده‌ام و پس از ترغیب آنها به فرار به نوعی آنها را تشویق به عضویت در این فرقه منحرف کرده‌ام.متهم ادامه داد: پس از آشنایی با مریم او را فریب دادم وبا کشاندنش به خانه یکی دیگر از اعضای باند او را مورد آزار و اذیت قراردادیم. 

 شکیبا را می‌توان یکی دیگر از قربانیان استفاده نادرست از اینترنت دانست. «مرد جوانی که از طریق اینترنت با دختری ازدواج کرده بود، یک ماه بعد از ازدواج ناپدید شد.» این سرآغاز خبر دیگری بود که چندی پیش در شماری از روزنامه‌ها چاپ شد.

عروس 20ساله که همان شکیبا بود با مراجعه به دادسرای اسلامشهر مدعی شد: «سال 87 با جوانی ایرانی مقیم کشور آلمان از طریق اینترنت آشنا شدم و با هم قرار ازدواج گذاشتیم. مدتی بعد او به ایران آمد و بعد از خواستگاری با 600 سکه طلا به‌عنوان مهریه به عقد او درآمدم. به پیشنهاد او به کیش سفر کردیم و یک ماه در آنجا ماندیم. ولی به محض بازگشت به تهران به بهانه اینکه قصد فراهم کردن شرایط سفر و اقامت مرا در آلمان دارد کشور را ترک کرد و پس از آن ناپدید شد».

از مهمترین انگیزه‌های افراد برای چت کردن می‌توان به حس کنجکاوی، پر کردن اوقات فراغت و تنهایی در جوانان، ناتوانی خانواده‌ها در ارضای نیازهای عاطفی فرزندانشان، ناتوانی زوج‌ها در برطرف کردن نیازهای روحی و عاطفی یکدیگر، طلاق روانی و کلامی در اعضای خانواده، و... اشاره کرد.

حرمت‌ ‌حریم‌ خصوصی‌

علیرضا آذربایجانی‌، حقوقدان‌ و وکیل‌ دادگستری‌ در تشریح‌ بروز معضلات‌ اجتماعی‌ ناشی‌ از بعضی‌ ارتباطات‌ اینترنتی‌ در کنار محاسن‌شان‌ می‌گوید: معضلات‌ و درگیری‌های‌ ناشی‌ از نوع‌ ارتباطات‌ بیرونی‌ و ایجاد ممانعت‌ از سوی‌ مراجع‌ رسمی‌ سبب‌ شده‌ که‌ زمینه‌های‌ گرایش‌ به‌ ارتباطات‌ اینترنتی‌ بیش از پیش گسترده‌تر شود.

قول‌ و قرارهای‌ صوری‌ و ارایه‌ شخصیت‌های‌ دروغین‌ از طریق‌ ارتباطات‌ اینترنتی‌ در بسیاری‌ از موارد به‌ دوستی‌ و رابطه‌های‌ نامشروع‌ منتهی‌ شده‌ و حتی‌ در بسیاری‌ از موارد زمینه‌ اختلافات‌ اساسی‌ بین‌ زوج‌ها را ایجاد کرده‌ است‌.

محدودیت‌های‌ اجتماعی‌، برخوردهای‌ نامناسب‌ جامعه‌ و اجرا نکردن‌ درست‌ قوانین‌ و محرومیت‌های‌ نامناسب‌ تحمیل‌ شده‌ به‌ افراد، مجموعه‌ دلایلی‌ هستند که‌ به‌ فاجعه‌ و معضلات‌ ناشی از گفت‌وگوهای‌ اینترنتی‌ دامن‌ زده‌اند.

نداشتن‌ امنیت‌ فکری‌ و روحی‌، ناامنی‌ و عقده‌های‌ حقارت‌ شخصی‌ و اجتماعی‌، به‌ قول‌ و قرارهای‌ اینترنتی‌ و سوءاستفاده‌های‌ ناشی‌ از این‌ روابط‌ بخش دیگر ماجراست . در این‌ میان‌ اجرا نشدن‌ درست‌ احکام‌ و قوانین‌ و ارایه‌ تفسیرهای‌ شخصی‌ از قوانین‌ و حرمت‌ قایل‌ نشدن‌ برای‌ حریم‌ خصوصی‌ اشخاص‌ فاجعه‌ای‌ به‌ نام‌ گفت‌وگوهای‌ اینترنتی‌ و سوءاستفاده‌های‌ ناشی‌ از آن‌ را تشدید می‌کند.

اعتیاد به اینترنت

دکتر «داوود معنوی‌پور» روان‌شناس و عضو هیأت علمی دانشگاه با بیان اینکه روش استفاده صحیح از اینترنت باید به جوان‌ها آموزش داده شود گفت: خطرات استفاده نادرست از اینترنت برای جوانان کمتر از اعتیاد به موادمخدر نیست و اعتیاد اینترنتی علایم و مشخصاتی همانند اعتیاد به موادمخدر در جوانان ایجاد می‌کند.

عضو هیأت علمی دانشگاه در ادامه گفت: وابستگی غیر طبیعی، سردرد، سرگیجه، کج خلقی، عصبانیت و حالات غیر طبیعی، عوارض روانی استفاده نادرست از اینترنت در بین جوانان است.

زور، گره‌گشا  نیست

به اعتقاد کارشناسان این که بخواهیم با زور فرزندان خود را از چت و محیط اینترنت دور نگاه داریم نه درست است و نه شدنی. پس باید والدین در بدو امر اطلاعاتی کامل در اختیار فرزندان خود قرار دهند تا به جای چت کردن‌های بی هدف سعی در استفاده‌های مفید از آن داشته باشند

 نظیر به دست آوردن اطلاعات گوناگون از نقاط مختلف جهان و یا تقویت زبان انگلیسی از طریق چت، که در این صورت این وسیله خود عاملی در جهت افزایش آگاهی‌ها و دانش افراد و آموزش‌های فوق برنامه جوانان خواهد بود، ضمن اینکه جذابیت‌های ناشی از برقراری ارتباط سالم را هم با خود خواهد داشت.

همشهری استانها