به گزارش بیبیسی، این روبات درمانگر دارای بازوهایی متصل به یک رایانه هوشمند است که کودک اوتیستیک با کار با آن قادر به اصلاح رفتارهای حرکتی خود است. دکتر استوارت موتسوفسکی در اینباره گفت: در بیمارستان وابسته به دانشگاه هاپکینز مهارتهای حرکتی کودکان مبتلا به اوتیسم به وسیله یک بازوی رباتیک سنجیده میشود.
وقتی کودک میخواهد دستش را به سمت هدف مشخصی حرکت دهد روبات جلوی او را میگیرد و کودک سعی میکند از طرق دیگری دستش را به سمت هدف ببرد. به همین جهت کودک مهارتهای حرکتی ویژه را فرا میگیرد. به گفته وی در حال حاضر مهمترین و کارآمدترین روش درمان اوتیسم گفتار درمانی و کار درمانی است. مشکل اصلی این دسته از کودکان این است که آنها بیش از آنکه از دنیای اطرافشان بیاموزند از واکنشهای اندامهای بدنشان میآموزند.
براساس این گزارش از هر هزار کودک متولد شده در دنیا یک یا 2نفر مبتلا به اوتیسم هستند. سازمان ملل از 3سال پیش روز دوم آوریل (13 فروردین) را روز آگاهی درباره اوتیسم نامگذاری کرده است .
اوتیسم نوعی اختلال مغزی است که بر نحوه استفاده مغز از اطلاعات تأثیر میگذارد. علت اصلی اوتیسم هنوز شناخته نشده است. برخی پژوهشها چنین نشان میدهند که اوتیسم نوعی مشکل فیزیکی است که بر قسمتهایی از مغز که به فرایند زبان و اطلاعات ناشی از حواس پنجگانه میپردازد، تأثیر میگذارد. ممکن است علت آن عدمتعادل برخی عناصر شیمیایی در مغز باشد. در برخی موارد نیز عوامل ژنتیک تأثیرگذار بودهاند.
اوتیسم درحقیقت نتیجه ترکیب چندین عامل مختلف است؛ اما چیزی که بهطور قطع میتوان بر آن صحه گذاشت، این است که هیچگونه عامل محیطی باعث بهوجود آمدن آن نمیشود. اوتیسم تا چه حد شایع است؟ اوتیسم یکی از 4 ناتوانی رشدی اصلی است و از هر یک هزار کودک متولد شده، یک یا 2کودک به آن مبتلا هستند. بنابراین تقریبا 10هزار فرد مبتلا در کارولینای شمالی زندگی میکنند. با این فرض اگر جمعیت شهر تهران را 10میلیون نفر در نظر بگیریم، حدودا 20هزار نفر مبتلا به اوتیسم در این شهر وجود دارد.
چه کسانی در معرض ابتلا به اوتیسم قرار دارند؟
نحوه توزیع بیماری اوتیسم در سراسر جهان در همه نژادها، ملیتها و طبقات اجتماعی گوناگون یکسان است. البته باید افزود که از هر 5نفر مبتلا به این بیماری 4نفر مذکر هستند.
مشخصات زبانی اوتیسم چیست؟
علائم و نشانههای اوتیسم ممکن است در زمان نوزادی بروز کند و شاید هم این اتفاق نیفتد ولی نشانههای این بیماری حتماً بین 24ماهگی الی 6سالگی خود را نشان خواهد داد. یک دکتر متخصص باید یک سری سؤالات مشخص و دقیق در رابطه با چگونگی رشد جسمی و ذهنی کودک تهیه کرده و جواب آنها را از طریق والدین و مشاهدات دقیق بهدست آورد. انجمن ملی پرورش و سلامت کودکان در آمریکا این 5سؤال اولیه را برای یک معاینه از کودک اوتیستیک تهیه کرده است:
الف) آیا کودک شما تا قبل از 12ماهگی صداسازی و نجوا داشته است؟
ب ) تا قبل از 12 ماهگی آیا کودک شما از اشاره، اَداها و یا گرفتن دست دیگران و همینطور بایبایکردن استفاده کرده است؟
ج )آیا کودک شما تا قبل از 16ماهگی از کلمات تنها استفاده کرده است؟
د ) آیا کودک شما تا قبل از 24ماهگی از ترکیب 2کلمه استفاده کرده است؟
هـ ) آیا کودک شما هیچ کدام از مهارتهای کلامی و اجتماعی خود را از دست داده است؟
درصورت جواب منفی به 4سؤال اول و جواب مثبت به سؤال آخر احتمال وجود اوتیسم در کودک داده میشود. البته بازهم یادآور میشویم که برای تشخیص قطعی نیاز به بررسیهای بسیار دقیق و جامعی است که باید توسط افراد متخصص و آگاه صورت بگیرد. برای یک بررسی دقیق و کامل یک کودک مظنون به اوتیسم بایستی توسط متخصص اطفال، روانشناس، مشاور آموزش و یادگیری کودکان، متخصص اعصاب، متخصص گفتار درمانی و سایر متخصصین در زمینه اوتیسم معاینه شود.
مشخصات ویژه اوتیسم چیست؟
گرجه شدت و حدت نشانههای این بیماری از فردی به فرد دیگر متفاوت است اما بهطور معمول شامل موارد ذیل میشود:
1) تکلم این افراد بسیار کند پیشرفت میکند؛ اگر اصلا پیشرفتی داشته باشد. درصورت پیشرفت در زبانآموزی، معمولا نتیجه شامل الگوهای گفتاری ویژه یا استفاده از لغات در معنیهای غیر از معانی اصلی آنها خواهد بود. آن دسته از کسانی که میتوانند بهطور مؤثر از زبان استفاده کنند، کماکان از استعارات و معانی غیرمعمول استفاده کرده و به شیوهای صوری و با آهنگ صدای یکنواخت صحبت خواهند کرد.
2) این افراد روابط اجتماعی را با درنگ و تاخیر قابل ملاحظهای درک میکنند.
3) کودک مبتلا به اوتیسم(اوتیستیک) معمولا از تماس چشمی خودداری میکند، در مقابل در آغوش گرفته شدن مقاومت میکند و با دنیای اطراف خود ناهماهنگ بهنظر میرسد. از جمله عوامل ایجاد این ضایعات، فقدان بازیهای گروهی با همسالان، مشکل شدید در برقراری ارتباط و عدمتوانایی آنان در درک احساسات دیگر افراد است.
4) وجود الگوهای متناقض در واکنشهای حسی: کودک اوتیستیک، ممکن است گاهی ناشنوا بهنظر آید و چنین بنماید که توانایی واکنش به کلمات و دیگر اصوات را ندارد اما همان کودک در زمانی دیگر ممکن است از برخی صداهای عادی روزمره، مانند صدای جاروبرقی و پارس سگ بهشدت پریشان و مضطرب شود. همچنین کودکی ممکن است آشکارا نسبت به هرگونه درد بیاعتنا باشد یا نسبت به سرما و گرما هیچگونه پاسخدهی حسی نداشته باشد اما در زمان دیگر نسبت به همین عوامل عکسالعملی بسیار شدید نشان دهد.
5) الگوهای غیرعادی کارکرد ذهنی: فرد اوتیستیک ممکن است تواناییهای پیشرفتهای (به معنی استفاده از اشیا بهصورت مناسب در رابطه با کارکرد آنها) در مسائلی چون نقاشی، موسیقی، محاسبات ریاضی یا به یادسپاری مسائل بدون توجه به اهمیت و یا بود و نبود آن داشته باشد.
از طرف دیگر، غالب افراد اوتیستیک درجات مختلفی در عقبماندگی ذهنی دارند و تنها 20درصد آنها دارای هوش معمولی یا بیش از معمولی هستند. این آمیزش درجات مختلف هوشی در اوتیسم، آن را بسیار پیچیده میسازد.
6) محدودیت آشکار در فعالیتها و علایق: فرد ممکن است مکرر و تکراری بدنی داشته باشد؛ حرکاتی مانند تکان ممتد دست، تکانهای مارپیچی، چرخیدن و جنبیدن بهصورت تکرار یک حرکت. فرد ممکن است این تکرار را به صورت طی کردن چندباره یک مسیر، پوشیدن لباس تنها به یک صورت یا انجام برنامه روزانه ثابت(تکراری) یا چیزهای دیگر نیز نشان دهد. شایان ذکر است که اگر تغییری در این روال عادی و تکراری رخ دهد، کودک غالبا دچار اضطراب و پریشانی شدید میشود.
درمانهای رژیمی و دارویی
از آنجایی که اوتیسم یک طیف از بیماریهای مشابه است، نمیتوان گفت که یک درمان خاص برای همه این طیف میتواند مؤثر باشد. ولی به هر حال متخصصان و خانوادهها به این نتیجه رسیدهاند که با استفاده از چند روش درمانی و یا ترکیبی از آنها میتوان به کودکان اوتیستیک کمک کرد تا رفتارهای اختلالی آنها بهتر شده و عملکرد کلی آنها پیشرفت کند. این ترکیب درمانی میتواند ترکیبی از روشهای روانشناسی و دارویی باشد. تاکنون دارویی یافت نشده است که از بروز اوتیسم جلوگیری کرده یا اینکه آنرا درمان کند ولی متخصصان و خانوادهها به تجربه دریافتهاند که بعضی از داروهای استفادهشده در بیماریهای دیگر، در بهبود بعضی از اختلالات اوتیسم مؤثر هستند.
همچنین مشاهده شده است که تغییرات رژیم غذایی و افزودن برخی ویتامینها و موادمعدنی میتواند در بهبود برخی از اختلالات اوتیسم مؤثر باشد. طی 10سال گذشته تحقیقات زیادی در این مورد انجام شده که نتایج برخی از آنها حاکی از این است که افزودن برخی ویتامینها مانند ب6 و ب12 و همچنین حذف برخی مواد مانند گلوتن و کازئین از رژیم غذایی کودک میتواند در بهبود عملکرد سیستم گوارشی، آلرژیها و رفتارهای او تأثیر مثبت داشته باشد.
شاید بتوان گفت یکی از بیشترین ویتامینهای استفاده شده برای کودکان اوتیستیک، ویتامین ب است. این ویتامین در ساختن آنزیمهایی که مغز برای فعالیت خود به آنها احتیاج دارد مؤثر است.
در 18 تحقیقی که در مورد این ویتامین انجام شده نشان داده شده است که حدود نیمی از کودکانی که این ویتامین در رژیم غذایی آنها بیشتر شده بود، تأثیرات مثبتی در آنها بهوجود آمده بود که این تأثیرات شامل بهبود رفتار، بهبود تماس چشمی، توجه بیشتر و افزایش توانایی یادگیری در این کودکان بود. در بعضی از کودکان، روغن جگرماهی که حاوی مقادیر فراوانی ویتامینهای آ و د است تأثیرات خوبی در افزایش تماس چشمی و بهبود رفتاری داشته است.
ویتامین ث نیز در عملکرد بهتر مغز تأثیر دارد و استفاده آن در برخی از کودکان اثرات مثبت داشته است. درصورتی که قصد استفاده از ویتامینها را برای کودک خود داشتید باید حتماً با دکتر متخصص کودک خود مشورت کنید.