به گزارش همشهری، هر چند بسیاری از کارشناسان، رشد شاخصهای بورس تهران را در سال 89 از قبل پیشبینی کرده بودند اما افزایش انفجاری شاخصهای بورس تهران از ابتدای سالجاری تاکنون که در کمتر از یک هفته نزدیک به 800 واحد افزایش یافته است واهمههایی را برای برخی سهامداران بهوجود آورده است.
سهامداران حرفهای بورس تهران به یاد دارند چگونه افزایش حبابگونه و بادکنکی قیمت سهام شرکتها در سال 83 یکباره فرو ریخت و بسیاری از سهامداران به ویژه سهامداران خرد، داراییهای خود را از دست دادند. آنچه مسلم است سونامی افزایش قیمت کاذب سهام در درجه اول سهامداران خرد را به کام خود فرو خواهد برد و پس از آن تمامیت بازار را تحتتأثیر قرار خواهد داد.
در این میان برخی از کارشناسان معتقدند ادامه روند کنونی باعث خواهد شد شرایط احساسی بر بازار حاکم شده و قیمت سهام شرکتها سوار بر موج هیجان شود. برخی دیگر از کارشناسان نیز معتقدند، بازار سهام در سال 89 با سال 83 متفاوت است و قدرت تحلیل بازار نسبت به گذشته افزایش یافته و به همین دلیل بورس تهران بار دیگر دچار هیجان کاذب و رشد حباب گونه قیمتها نخواهد شد.
رشد حباب گونه قیمت سهام اصطلاحی است که از سال 83 و بهدنبال فاصله گرفتن قیمتهای سهام از ارزش ذاتی شان بهوجود آمد. در واقع زمانی که قیمت یک سهم به قدری افزایش یابد که با ارزش ذاتیاش فاصله بگیرد با رشد حباب گونه مواجه شده است.
در همین رابطه، مجید اصلی کارشناس بازار سرمایه در پاسخ به این پرسش که آیا ادامه روند کنونی منجر به حباب قیمتها در بورس خواهد شد، گفت: به اعتقاد من حباب قیمتها در بورس با ادامه روند کنونی قطعا اتفاق خواهد افتاد، اما این حباب با آنچه در سال 83 اتفاق افتاد تفاوت خواهد داشت.
وی افزود: در چنین شرایطی زمانی که یک سهم با رشد مواجه میشود معمولا به میزانی بالاتر از ارزش واقعی خود و رقمی که شایسته آن سهم است، خواهد رسید و این موضوع درشرایط افت قیمتها نیز صادق است.
وی تاکید کرد: البته شرایط بازار سهام در سالجاری با سال 83 متفاوت است و قدرت تحلیل بازار و دانش علمی سهامداران افزایش یافته است، بنابر این حباب قیمتی که بهوجود خواهد آمد، مطابق آنچه در سال83 رخ داد ، نخواهد بود. به گفته وی افزایش قدرت تحلیلگری در بازار باعث شد تا از افزایش بیش از حد قیمتها جلوگیری شود و قیمتها پس از مدتی اصلاح شود.
مجید اصلی در مورد تاثیر حباب گونه قیمتها بر بازار سهام گفت: اصلیترین قربانی حباب قیمتها در بورس، سهامداران خرد و کسانی هستند که دیرتر وارد بازار میشوند و سهام را به قیمتهای بالاتری میخرند و در نتیجه دارایی خود را از دست میدهند.
این کارشناس بازار سرمایه در پاسخ به این پرسش که وظیفه سازمان بورس در این شرایط چیست؟ تاکید کرد: مهمترین وظیفه بورس در چنین شرایطی اطلاعرسانی است؛ چون هماکنون شرکتهای زیادی در بازار هستند که قیمت سهامشان براساس شایعات افزایش مییابد در شرایطی که بورس باید در این مورد اطلاعرسانی کند تا سهامداران دچار ضرر و زیان نشوند.
با رشد حبابی فاصله داریم
در همین حال شهرام شهمیر کارشناس بازار و مدیرعامل شرکت کارگزاری سهم آشنا معتقد است بورس تهران تا رسیدن به شرایط حبابگونه فاصله دارد و اساسا رشد حبابی قیمتها بهوجود نخواهد آمد.
وی در این باره گفت: معمولا زمانی که قیمت سهام یک شرکت خیلی بیشتر از ارزش ذاتیاش رشد کند گفته میشود که دچار حباب شده است و آنچه در تعیین ارزش ذاتی یک سهم مهم است نسبت قیمت به درآمد (P/E) یک سهم است.
وی افزود: بررسیها نشان میدهد در حال حاضر میانگین نسبت قیمت به درآمد بورس بین 5 تا 6 مرتبه است و این موضوع نشان میدهد که قیمتهای سهام شرکتها فاصله زیادی تا رسیدن به حباب دارد. به گفته وی، در صورتی که قیمت سهام شرکتها بهطور میانگین 10تا20درصد نیز رشد کند، نسبت قیمت به درآمد شرکتها به 7 مرتبه خواهد رسید و این یعنی اینکه بورس تهران فاصله زیادی تا رسیدن به حباب قیمتها دارد.
وی در پاسخ به این پرسش که آیا ادامه روند کنونی باعث هیجانی شدن بازار و رشد بیش از حد قیمت سهام نخواهد شد؟ گفت: هیجان در تمام بازارهای دنیا وجود دارد. این در حالی است که در ایران مکانیسمهای کنترلی مانند دامنهنوسان و حجم مبنا نیز وجود دارد ضمن اینکه شرایط سالجاری با سالهای گذشته فرق کرده و قدرت تحلیل بازار و دانش سهامداران افزایش پیدا کرده است.
وی تصریح کرد: در حال حاضر قیمت سهام شرکتهایی رشد میکند که در گذشته با کاهش شدیدی مواجه شده بودند و از ارزش ذاتی و واقعی شان فاصله گرفته بودند بر این اساس من معتقدم شرایط حباب گونه سال83 دوباره تکرار نخواهد شد.