اصلا فکر نمیکردم موضوعی مثل سوخت این همه در تولید گل مؤثر باشد.» مسئول غرفه، میگوید: «تولید گل به خیلی عناصر بستگی دارد. مثلا اگر قیمت گاز، بلیت هواپیما یا دستمزد کارگر کمی بالا و پایین شود، در صنعت تولید گل تغییرات زیادی اتفاق میافتد. اما در کل، باید بگویم که بهتدریج این صنف دارد از بین میرود.»
هشتمین نمایشگاه گل و گیاه تهران هفته گذشته در تهران برگزار شد. در این نمایشگاه، تولیدکنندگان گل و گیاه شهرستانی حضور داشتند و فرصتی بود که آنها از مشکلات خود در زمینه تولید گل بگویند. نمایشگاه امسال پر از غرفههای شکیل و مجلل شرکتهای واردکننده گل و گیاه و شرکتهای صنعتی تولیدکننده و واردکننده ابزار باغبانی و کاشت گل بود. بسیاری از تولیدکنندگان گل در شهرستانهای کشور میگویند که واردات مخرب و بیش از حد گل و گیاهان آپارتمانی، به تولید گل در کشور ضربههای زیادی وارد کرده است.
فاطمی، یکی از واردکنندگان گیاهان آپارتمانی از خارج از کشور است.
اغلب گیاهانی که او در غرفهاش به نمایش گذاشته، از کشورهای تایلند، ژاپن و چین وارد شده است. او میگوید: «گیاهان آپارتمانی از راه گمرک و بهصورت قانونی وارد کشور میشوند. گاهی برخی از مشتریان میگویند که گیاهی را از دستفروشها خریدهاند، اما خیلی زود برگهایش زرد شده است. دلیل زرد شدن سریع برگها این است که این گیاهان بهصورت قاچاق وارد کشور شدهاند و دوره یکماه تا 40 روزه قرنطینه را طی نکردهاند.
همه گلدانهای ما برای آفتزدایی به قرنطینه میروند.» تعرفه گمرکی برای وارد کردن گیاهان تزیینی بین 20 تا 30 درصد بسته به نوع گیاه متغیر است. آقای تاجیک، یکی از تولیدکنندگان گل در تنکابن که در نمایشگاه هشتم گل و گیاه شرکت کرده است، میگوید: «در برابر واردات گلهایی که در ایران مشابهاش هم پیدا میشود، هیچ حمایتی از تولیدکننده داخلی نمیشود و بهتدریج این سیاست، تولیدکنندگان را به ورشکستگی میکشاند.»
محمدعلی رحمانی، رئیس اتحادیه گل و گیاه تنکابن به «همشهری» میگوید: «با سیاستهای نادرست وارد کردن گیاهان و گلهای خارجی، مشکلات زیادی برای تولیدکنندهها به وجود آمده است. ما نمیگوییم که گلهای خارجی به ایران وارد نشود، اتفاقا واردات باعث میشود که ما در برابر تولیدات باکیفیت خارجی بیشتر تلاش کنیم و نتیجه این رقابت، بالاتر رفتن کیفیت تولید ما میشود، اما با سیاستهای واردات بیرویه مخالفیم.»
رئیس اتحادیه گل و گیاه تنکابن که یکی از مهمترین مناطق ایران در تولید گلهای زینتی است، میگوید: «تعرفههای واردات برای گل طوری است که تولیدکننده داخلی متضرر میشود. واردات هر گلی در هر فصلی باعث شده است که وقتی کسی در ایران گل تولید میکند، همان گل به تعداد زیاد از خارج وارد میشود و تولیدکننده داخلی را به زانو در میآورد.
برای تصمیم درباره اینکه چه گلی باید چه موقعی وارد شود، باید یک هیات تخصصی وجود داشته باشد. از طرف دیگر، مجوز واردات برای برخی افراد و شرکتها صادر میشود که یک گروهی را برای خود درست کردهاند و فقط به منافع مالی خود میاندیشند.»
نمایشگاه گل و گیاه امسال را بهترین تولیدکنندههای گل و گیاه در کشور برپا کردهاند و تمام محصولاتی که در آنجا نمایش داده شده است، گلهای مرغوب هستند. بسیاری از بازدیدکنندگان نمایشگاه از اینکه چنین گلهایی را با این آب و رنگ در یکجا میبینند، هیجانزده شدهاند.
اما تولید این گلها و گیاهان به سادگی حملونقل آنها به نمایشگاه نیست. گل بسیار حساس است و گلکار بسیاری از عوامل طبیعی را باید در تولید آن لحاظ کند. اما اتفاقات طبیعی که هراز گاهی در کشور رخ میدهد، کار را برای بسیاری از تولیدکنندگان گل مشکل کرده است. بیمه حوادث تا حدودی میتواند ریسک بالای تولید گل در شرایط سخت آب و هوایی را کاهش دهد. مسئول یکی از غرفههای اصفهانی نمایشگاه گل و گیاه میگوید: «بزرگترین مشکل ما نبود بیمه حوادث است. اگر یکروز گاز گلخانههای ما قطع شود، تمام محصول ما از بین میرود. یا چند روز آفتاب زیاد و تغییر آب و هوا، مزرعههای ما را نابود خواهد کرد.»
سوخت هم برای یک تولیدکننده گل موضوعی بسیار اساسی است. تولیدکنندگان گلخانههای خود را با گاز گرم میکنند و درجه حرارت هوای آن را به درجه مطلوب پرورش گل میرسانند. یکی از تولیدکنندگان گل در گیلان میگوید:« اگر یارانهها را از قیمت سوخت حذف کنند، تولید گل آسیب جدی میبیند. همین حالا هم نمیتوانیم قیمت سوخت مصرفی در گلخانههای خود را بپردازیم.»