از آنجا که مسئولان بهزیستی بر این نکته تأکید دارند که مردان نباید در کمپهای ترک اعتیاد زنان حضور داشته باشند، ایجاد اینگونه کمپها فقط به وسیله زنان امکانپذیر خواهد بود و درصورتیکه زنان خود آستین بالا نزنند، این مشکل نه تنها حل نشده باقی خواهد ماند بلکه با گذشت زمان پیچیدهتر نیز خواهد شد.
مدیرکل پیشگیری و امور اعتیاد سازمان بهزیستی در اینباره گفته که محدودیتهای بیشماری از جمله مقاومت مردم و ساکنان محلهها در راهاندازی کمپهای زنان سبب شده تا زنانی که خواهان ایجاد این مراکز هستند، دردسرهای بیشتری را نسبت به مردان پیش رو داشته باشند.
به گفته فرهاد اقطار، مسئولان سازمان بهزیستی از آن جهت مایل نیستند که مردها در کمپهای زنان حضور داشته باشند که احتمال میدهند درصورت حضور مردان، این کمپها دچار مشکلات حاشیهای شوند.
هر چند در حال حاضر براساس آمار رسمی 6درصد از معتادان کشور را زنان تشکیل میدهند، اما تاکنون فقط استانهای تهران و اصفهان هرکدام با 4 کمپ و استان خراسان رضوی نیز با 3کمپ در زمینه ترک اعتیاد زنان فعالند و گفته میشود دیگر استانها نیز چنانچه آمار دقیقی از تعداد معتادان زن داشته باشند، میتوانند به ایجاد این کمپها اقدام کنند.
پاسخگو نیستیم
«ایجاد مرکز نگهداری ترک اعتیاد ویژه زنان امسال در دستور کار سازمان بهزیستی قرار دارد؛ چرا که در حال حاضر پاسخگوی این بخش نیستیم.» این جمله بخشی از حرفهای مدیرکل بهزیستی استان تهران است که بر این نکته تأکید کرده که ایجاد این مراکز برای زنان با مشکلاتی روبهروست.
ظاهر رستمی در توضیح بیشتر این مشکلات گفته: بهرغم اینکه در راهاندازی کمپ مردان مشکلی نداریم، اما در عین حال مشکلات بسیاری در راهاندازی کمپ ویژه زنان داریم.
هرچند وی به نوع مشکلات اشارهای نکرده اما از زنانی که توانایی ایجاد کمپ ویژه زنان را دارند درخواست کرده تا با مراجعه به بهزیستی برای تأسیس اقدام کنند.
به تهران میآیند
نکته دیگری که مدیرکل بهزیستی استان تهران به آن اشاره کرده مهاجرت معتادان شهرستانی برای ترک اعتیاد به تهران است. او گفته که 50 تا 60 درصد از افرادی که برای ترک اعتیاد به کمپها مراجعه میکنند از شهرستانهای دیگر میآیند و در واقع بر این نکته صحه گذاشته که در دیگر شهرهای کشور امکانات مناسبی برای ترک اعتیاد نیست و از این روست که مردم راهی تهران میشوند.
به گفته رستمی، بسیاری از کمپها زنان را برای ترک اعتیاد به کمپهای غیرمجاز مردان هدایت میکنند و حتی فیلمی نیز در این زمینه منتشر شدهاست، اما از آنجا که مراکز غیرمجاز روشهای نامناسبی را از جمله شلاق زدن، سوزاندن و انداختن در آب سرد به کار میبرند، حضور زنان در این کمپها بسیار خطرناکتر است.
سرپناه ندارند
لیلا ارشد، مؤسس نخستین شلتر ترک اعتیاد زنان، در توضیح ویژگیهای زنان معتادی که به این مرکز مراجعه کردهاند، گفت: «بیشتر آنها بیسواد یا کم سواد هستند و در خانوادههایی زندگی میکنند که مشکل اعتیاد از گذشته در آنها وجود داشته یا به خاطر برآورده نشدن نیازهای عاطفیشان و نداشتن مهارتهای زندگی در دوران کودکی و نوجوانی و جوانی به مصرف موادمخدر روی آوردهاند.»
او معتقد است که این زنان باید مورد حمایت همهجانبه قرار گیرند؛ چرا که حمایتی که از سوی خانوادهشان دریافت میکنند، بسیار اندک است. بسیاری از این زنان شناسنامه ندارند؛ چرا که شناسنامههای خود را گرو گذاشتهاند یا گم کرده یا فروختهاند و همین مشکلات را پیچیدهتر میکند.
زنان به میدان بیایند
مسئولان سازمان بهزیستی میخواهند حداکثر همکاری را با زنان داشته باشند تا مراکز ترک اعتیاد زنان در کشور شکل بگیرد و به کارشان ادامه دهند. آنها بر این نکته پافشاری میکنند که این مراکز باید از سوی زنان مدیریت و اداره شود، اما بهنظر میرسد تعداد زنانی که مایلند در این زمینه فعالیت کنند بسیار کمتر از نیاز کشور است.
رشد روز افزون اعتیاد در کشور و جمعیت 6درصدی معتادان زن لزوم به میدان آمدن زنان را پررنگتر کرده است. زنان باید به میدان بیایند تا گره از مشکل خود بگشایند.