محققین نروژی و اسکاتلندی با انجام آزمایشهایی بر روی موشها به این نتیجه رسیدهاند که حس جهتیابی و درک از فضا از بدو تولد وجود دارد و آموخته نمیشود.
بر اساس گزارشی که روز جمعه، ۱۸ ژوئن (۲۸ خرداد)، در پایگاه اینترنتی "بیلد دویسنشافت" منتشر شده، درک از فضای اطراف در همان دو هفته آغازین کامل میشود.
چگونگی آزمایشها
این تیم تحقیقاتی در مغز نوزادان موشهای صحرایی حسگرها یا سنسورهای بسیار کوچکی تعبیه کرد.
محققین توانستند از طریق این حسگرهای مینیاتوری که ۱۳ روز پس از تولد موشها تعبیه شد، فعالیت سلولهای عصبی یا نورونهای هیپوکامپوس را برای یک ماه نظارت و ثبت کنند.
هیپوکامپوس قسمتی از مغز است که با حافظه ارتباط دارد. این قسمت از مغز اطلاعات خود را از مجموع سنسورهای موجود در سیستمهای مختلف دریافت میکند.
نوزاد موش صحرایی جانوری ایدهآل برای این آزمایش است، چرا که تنها ۱۵ روز بعد از تولد چشمهای خود را باز و شروع به کشف محیط دور و بر خود میکند.
پس از بررسی فعالیت مغزی این موشها معلوم شد که سلولهای ویژهای از مغز وظیفه جهتیابی را بر عهدهدارند. این سلولها بلافاصله بعد از تولد شروع به فعالیتمیکنند.
محققین تمرکز خود را بر ۳ کمپلکس نورونی که مسئولیت جهتگیری سر و وضعیت جسم بر عهده آنها است قرار دادند. این کمپلکسها موجود زنده را از وضعیت محیط اطراف مطلع میسازند.
بعد از تعبیه حسگرها نوزادان به قفس مادران خود بازگردانده شدند. رفتار این موشها به مدت یک ماه نظارت و ثبت شد.
نتیجه یک ماه نظارت
سیستم جهتیابی این نوزادان ۱۵ روز بعد از تولد یعنی زمانی که آنها چشمهای خود را باز کردند فعالیت خود را آغاز کرد.
گروهی خاص از سلولهای مغزی هنگامی که سر نوزاد متوجه موشهای بالغ اطراف میشد شروع به فعالیت کرد.
سلولهای ویژه جهتگیری سر از همان آغاز عملکردی کامل داشتند. این سلولها مسئولیت موقعیتیابی در فضایی معین را بر عهده دارند.
به گزارش دویچهوله، در روز شانزدهم یعنی یک روز بعد از این که موشها چشمهای خود را باز کردند، عملکرد سلولهایی که مسئول ارسال پیامهایی به سیستم هماهنگکننده هندسی محیط اطراف و ارزیابی فاصلهها هستند، کامل شد.
اما از همان آغاز، هر سه بخش مغز با یکدیگر به تبادل اطلاعات پرداخته و در ۳۰ روزگی موشها درک از فضا کامل شده بود.
محققین به این باور رسیدهاند که حس جهتیابی در مغز از بدو تولد وجود دارد. همچنین هیچگونه تفاوتی در توانایی جهتیابی موشهای نر و ماده مشاهده نشد.