قرار است فردا هم یک بلوک 18 درصدی از سهام سایپا در بورس تهران عرضه شود. این میزان سهام در حال حاضر به سازمان دولتی گسترش و نوسازی صنایع ایران (ایدرو) تعلق دارد.
به گزارش همشهری، پس از آنکه سرمایه‌گذاری سایپا سهام شرکت سرمایه‌گذاری رنا را خرید شایعه حضور شرکت‌های سرمایه‌گذاری سایپا (متعلق به گروه سایپا) و سرمایه‌گذاری سمند (متعلق به گروه ایران‌خودرو) در ماراتن خصوصی‌سازی سایپا و ایران‌خودرو، قوت گرفت.
شایعات منتشر شده در بازار حاکی از آن بود که قرار است سرمایه‌گذاری سمند، سهام سایپا را بخرد و سرمایه‌گذاری سایپا، سهام ایران خودرو را مالک شود. در پی این امر رئیس شورای رقابت با ارسال نامه‌ای به بورس،
از نهاد ناظر خواست تا با اعمال نظارت، مانع از ورود وابستگان 2گروه خودرو‌سازی مزبور به 2معامله بلوکی سهام آن دو شود. ماده 196 قانون تجارت با پیش‌بینی هرج و مرج مدیریتی، حسابرسی و ایجاد زمینه‌های انحصار در پی مدیریت اشتراکی، خرید سهام توسط شرکت‌های اقماری وابسته به شرکت‌های مادر را ممنوع اعلام کرده است.
شرایط عرضه
سازمان خصوصی‌سازی امروز (دوشنبه 31خرداد‌ماه) ابتدا یک میلیارد و 134 میلیون سهم ایران خودرو را (به قیمت تابلوی بورس در روز عرضه به اضافه 80 درصد، به شرط آنکه قیمت هر سهم از 300 تومان کمتر نباشد) به ارزش پایه 3.4هزار میلیارد تومان روی میز فروش می‌گذارد. این سازمان یک روز بعد، یعنی سه‌شنبه اول تیرماه، یک میلیارد و 872 میلیون سهم سایپا را به ارزش پایه5.6هزار میلیارد تومان (به قیمت تابلوی بورس در روز عرضه به علاوه 50 درصد به شرط آنکه نرخ هر سهم از 300 تومان کمتر نباشد) عرضه می‌کند.
ترکیب کنسرسیوم رقیب
اما در آستانه این رقابت نفسگیر سرمایه‌گذاری‌های سایپا و سمند یک رقیب جدی را پیش روی خود می‌بینند. مدیرعامل شرکت سرمایه‌گذاری ملی ایران، دیروز با اعلام اعضای کنسرسیوم خریدار 2بلوک 18 درصدی ایران خودرو و سایپا مدعی شد: بعید می‌دانم به جز این کنسرسیوم گروه دیگری توان خرید این‌دو بلوک را داشته باشد.
علیرضا عسگری مارانی در گفت‌وگو با فارس، گفت: اعضای اصلی این کنسرسیوم زیرمجموعه‌های تامین اجتماعی، سرمایه‌گذاری ملی ایران، سرمایه‌گذاری اعتبار ایرانیان و چند شرکت دیگر هستند. بیشترین مشارکت نیز مربوط به مجموعه تامین اجتماعی و سرمایه‌گذاری ملی ایران است.
عسگری مارانی تاکید کرد: حضور زیرمجموعه‌های 2شرکت خودروساز در مسابقه حراج سهام از نظر ما خط قرمز تلقی می‌شود. ای کاش انجمنی در کشور وجود داشت تا در اینگونه موارد و در باره لزوم حضور نداشتن زیرمجموعه‌ها برای خرید شرکت‌های مادر اظهارنظر می‌کرد.
علیرضا عسگری مارانی در گفت‌وگو با ایسنا هم از قطعیت ورود سرمایه‌گذاری ملی برای شرکت در رقابت سهام بلوکی ایران خودرو و سایپا خبر داد و گفت: انتظار داشتیم وزیران صنایع و اقتصاد به شرکت سرمایه‌گذاری ملی برای خرید خوشامد بگویند ولی هنوز این‌کار صورت نگرفته است.
هشدار شورای رقابت
جمشید پژویان، رئیس شورای رقابت هم در گفت‌وگو با سایت نما بورس اعلام کرد: چنانچه سایپا، ایران‌خودرو، یا زیرمجموعه‌های این‌دو اقدام به خرید این دو بلوک کنند، آنها را مجبور می‌کنیم تا سهام خود را بفروشند؛
چون هدف از این واگذاری‌ها شکسته شدن و انتقال سهام و مدیریت آن به غیراست تا مدیریت این‌دوشرکت بزرگ خودرو‌سازی در ایران با یکدیگر ادغام شوند. او تصریح کرد: من اطمینان دارم که شرکت و سازمان بورس نیز به این امر مهم توجه خواهند کرد و اجازه می‌دهند تا رقابت سالم انجام شود و مدیریت این دوشرکت مهم متمرکز نشود.
آثار مخرب
معاون کانون نهادهای سرمایه‌گذاری ایران هم دراین‌باره گفت: قیمت واگذاری 2بلوک 18 درصدی ایران خودرو و سایپا بسیار بالاتر از ارزش جایگزینی بوده و آثار مخرب متعددی از جمله مالیات بر سهامداران فعلی این‌دو شرکت را به همراه دارد. بهروز خدارحمی در گفت‌وگو با فارس افزود: خرید سهام شرکت‌های مادر توسط زیرمجموعه‌ها، این پیچیدگی‌ها را بیشتر می‌کند چون2 لایه نظارت و عملیات شرکت‌ها در هم تنیده خواهند شد.
نمای صنعت خودرو
در حال حاضر سازمان گسترش و نوسازی، گروه بهمن، سرمایه‌گذاری تامین اجتماعی، سرمایه‌گذاری سایپا، سرمایه‌گذاری گروه صنعتی رنا و شرکت سرمایه‌گذاری ملی ایران سهامداران عمده سایپا -بزرگ‌ترین خودروساز ایران- هستند.
در عین حال، سازمان گسترش و نوسازی، سرمایه‌گذاری تامین اجتماعی، شرکت سرمایه‌گذاری سمند، صندوق بازنشستگی کشوری، سرمایه‌گذاری تدبیر و سرمایه‌گذاری گروه صنعتی رنا، سهامداران عمده ایران خودرو هستند.