به گزارش ایسنا، وزیرامور خارجه در کنفرانس خبری با خبرنگاران در مورد اظهارات دبیرکل سازمان ملل که خواستار ادامه مذاکرات با ایران شده بود و اعلام کرده بود تحریم‌های جدید علیه ایران باب مذاکرات را نمی‌بندد، گفت: برخی اظهار کردند که تحریم‌ها راه حل دیپلماتیک را مسدود نمی‌کند و برخی جلوتر رفتند و گفتند که این قطعنامه برای این است که راه دیپلماتیک را ادامه دهیم. موضع ما همواره نسبت به مذاکرات روشن و مشخص بوده است. می‌خواهند تجربه‌های شکست خورده‌ای را دوباره تجربه کنند.
وی: چرچیل می‌گوید آمریکایی‌ها تا زمانی که همه راه‌های غلط را تجربه نکنند به رویکرد صحیح روی نمی‌آورند اما باید گفت دنیا نمی‌تواند منتظر آزمایش همه موارد غلط توسط آمریکا باشد. آمریکا 8 سال رویکرد غلط در افغانستان داشته است. آنها که در قانون حقوق بشری خود سخن از اعدام یک یا دو افغانی که جرایم عدیده‌ای مرتکب شده‌اند، می‌گویند هیچ‌گاه نمی‌پرسند که چرا صد هزار نفر را در افغانستان کشته‌اند؟
وزیر امور خارجه افزود: پس از 8 سال آنها خود اظهار کرده‌اند که سیاست‌هایشان غلط است. تا کی باید جامعه جهانی تاوان سیاست‌های اشتباه آنها را بپردازد؟
متکی گفت: این حربه حتما باید ناکارآمد شود که از سویی تهدید کنند و بعد جلب همکاری کنند. ما تاکید می‌کنیم مذاکره را همواره مد نظر داشته‌ایم شما چه عجله‌ای داشتید که به سمت تصویب قطعنامه رفتید؟ آنها خود به این سوال پاسخ دادند که برای حفظ وجهه بوده است و یک هدف در تصویب این قطعنامه حفظ وجهه بوده است. بعد گفتند قطعنامه تصویب کردیم که مذاکره کنیم باید از آنها پرسید شما برخی از این اعضا را به رای دادن در شورای امنیت دعوت کردید در حالی که پشت میز مذاکره بودند و تازه توافقنامه تهران [توافق 10 ماده‌ای ایران، تریکه و برزیل] را امضاء کرده بودند که اتفاقا آنها که پشت میز مذاکره بودند به قطعنامه شما رای منفی دادند. ما مرتب نان خودمان را می‌خوریم و به آنها نصیحت می‌کنیم اما گوش نمی‌کنند.
وزیر امور خارجه کشورمان افزود: اگر بنا بود ادامه سیاست‌های بوش نتیجه‌بخش باشد همان دوران نتیجه می‌داد.
متکی ادامه داد: ما معتقدیم سازمان ملل رسالت مهمی دارد و آن این که باید جایگاه خود را حفظ کند. دبیر کل سازمان ملل یک رکن جدی در این سازمان است. در ملاقاتی که با آقای بان‌کی‌مون در نیویورک داشتم که نسبتا ملاقات طولانی بود توصیه جدی به ایشان کردم که دبیر کل باید در تحولات نقش‌آفرین باشد. ملت‌ها خواهان این نیستند که ویترین‌های تصمیم‌سازی بین‌المللی همواره قدرت پرمدعای دروغگو تهدیدگر کم فکر و بی‌استراتژی را ببینند.
وی همچنین در مورد ادامه مذاکرات ایران گفت: آقای رئیس جمهور چارچوب‌هایی در بحث مذاکرات مطرح کرده است که ما بر اساس آن دیپلماسی خود را در دست تنظیم داریم. اصل نگاه ما همواره حمایت از مذاکرات بوده است. مذاکرات باید هدفمند و منتج به نتیجه باشد و از مذاکرات مانند تهدید به عنوان یک ابزار استفاده نکنند.
وی در پاسخ به پرسش دیگری در مورد تهدید ایران به حمله نظامی گفت: تهدید ایران پیش از این که به عنوان یک واقعیت قابل اجرا در دستور کار باشد به عنوان ابزار برای اهداف دیگری مطرح بوده است. در دو سال آ‌خر دوران آقای بوش همواره این موضوع را مطرح می‌کردند که گزینه نظامی روی میز است. برخی از کشورها و برخی سرویس‌های اطلاعاتی نیز برای ما در دولت نهم مرتب خبر می‌آوردند که فلان روز یا فلان ساعت حمله نظامی صورت خواهد گرفت. آنچه که همواره به عنوان سوال جدی مطرح بود این بود که آنها این ظرفیت را دارند که یک سری شیطنت‌هایی انجام دهند و حرکات ایذایی انجام دهند اما آنچه که برای ما مشخص نبود و نیست این است که تبعات آن چه خواهد بود. امروز نیز در محفوظات موجود هیچ تغییری ایجاد نشده است و ما گزینه نظامی را مانند جنگ طلبی بوش نسبت به ایران منتفی می‌دانستیم و استدلال‌های ما نیز روشن است. آمریکا می‌خواست کدامین جبهه را فرماندهی کند از مرز چین تا مرز فلسطین؟ آیا می‌توانست که چنین جبهه‌ای را مدیریت و فرماندهی کند؟
وی گفت: ما شانسی برای خود آمریکا نمی‌بینیم تا چه برسد فرزند نامشروع آن که در بحران داخلی و منطقه‌ای‌اش گرفتار آمده و انشاء الله این گرفتاری تا تعیین تکلیف این رژیم ادامه یابد.
وزیر امور خارجه در خصوص ارسال نامه‌هایی که قرار است از سوی ایران به 15 عضو شورای امنیت ارائه شود، گفت: این نامه‌ها به تمامی 15 عضو شورای امنیت ارسال شده است.
وی در ادامه کنفرانس خبری خود، همچنین درباره پاسخ ایران به سوالات گروه وین و نامه خانم اشتون، اظهار داشت: پاسخ ایران به گروه وین در دست تهیه است و پاسخ به نامه خانم اشتون بعد از نهایی شدن اطلاع‌رسانی می‌شود.
متکی در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه طرف‌های همراه با ایران در گفت‌وگو با 1 + 5 چه کشورهایی هستند با بیان اینکه برزیل و ترکیه نقش محوری، سازنده و عدالت‌محورانه‌ای در دیپلماسی تبادل سوخت داشته‌اند، اظهار کرد: این کشورها بر اساس خواست رسمی گروه وین و نامه‌ی مکتوب رئیس‌جمهور آمریکا وارد بحث تبادل سوخت شده‌اند و ما هم از آنها حمایت کردیم. بیانیه تهران اوج همکاری سازنده بین سه کشور ایران، ترکیه و برزیل بود. در آن مقطع کسانی بودند که تصور نمی‌کردند چنین توافقی بدست آید و در یک اقدام شتاب‌زده وارد بحث قطعنامه علیه ایران شدند. البته در توجیه این اقدام خود گفتند نزدیک سالگرد شلوغی‌های تهران (اعتراضات پس از انتخابات دهم) است و از این رو در صدور قطعنامه تعجیل کردند که این رفتار غربی‌ها باید از سوی رسانه‌ها مورد توجه باشد.
وزیر امور خارجه کشورمان، با اشاره به بحث بیانیه تهران و مذاکرات با 1 + 5 که دو موضوع مبادله سوخت و مباحث و دغدغه‌های جهانی را دنبال می‌کنند، گفت: ما فکر می‌کنیم باید طرف‌های چنین مذاکراتی را فعال کرد. برای سلسله مذاکرات جدیدی که می‌تواند شکل بگیرد باید مشارکت عام‌تری صورت گیرد. ما فکر می‌کنیم به این شکل نتایج مفیدتری بدست خواهد آمد. اینکه چه کشورهایی به این جمع اضافه می‌شوند در دستور مشورت در داخل است و همچنین با برخی از دوستان‌مان در خارج هم در این باره مشورت می‌کنیم.
وی در پاسخ به سوال دیگری مبنی بر اینکه اعلام موضع 1 + 5 درباره رژیم صهیونیستی چه کمکی به مذاکرات می‌کند؟ گفت: وقتی در روند طبیعی یک گفت‌وگو بداخلاقی و اخلال روانی ایجاد می‌کنند باید منتظر پاسخ‌های منطقی هم باشند. اگر عمده بحث آنها امروز در دنیا مسائل هسته‌ای است سوالات مطرح فقط آنهایی نیست که این کشورها بیان می‌کنند. بلکه سوالاتی از جمله سوال رئیس‌جمهور درباره‌ی فعالیت‌های هسته‌ای رژیم صهیونیستی نیز مدنظر است.
متکی در خصوص پاسخ 1 + 5 به شرایط ایران برای گفت‌وگو، خاطر نشان کرد: اصل، قانونمند کردن و هدفمند کردن گفت‌وگوهاست. آنها اظهارنظر کنند یا نه یک پاسخ است؛ پاسخ منفی و یا مثبت بدهند نظری دیگر.
وزیر امور خارجه درباره وضعیت شهرام امیری، اظهار کرد: پیگیری‌هایمان نزد کشورهای عربستان و ایالات متحده آمریکا از طریق دفتر حفاظت منافع و دبیر کل سازمان ملل و دیگر کسانی که به نوعی در این خصوص در ارتباط قرار می‌گیرند را دنبال می‌کنیم.
وی ادامه داد: آنها اول می‌گفتند هیچ خبری از این فرد نداریم اما آشکار شد که خبر دارند و اینکه چه راحت دروغ می‌گویند.
متکی در عین حال تصریح کرد: ما پیگیر وضعیت این شهروند ایرانی هستیم تا روزی این هموطن‌مان به آغوش کشور و خانواده برگردد.
وزیر امور خارجه‌ی کشورمان، درباره اجرای قطعنامه اخیر شورای امنیت درباره ایران از سوی کشورهای مختلف و اینکه ایران این اقدام را خصمانه می‌داند، گفت: گاهی کشورها را در یک وضعیت خاص قرار می‌دهند که یک حرف حقوقی بین‌المللی بزنند و کشوری می‌آید و می‌گوید بله قطعنامه‌های شورای امنیت را قبول داریم. اما مطلب دیگر کارآمد بودن این قطعنامه‌هاست. برای صادرکنندگان این قطعنامه‌ها مشخص است که اینها جز با حربه روانی عملیاتی نمی‌شوند. اروپایی‌ها پرونده‌های قطوری از نقض قطعنامه‌های شورای امنیت دارند. خودشان این را بارها به ما گفته‌اند. امروز ساده‌ترین کار در دنیا تجارت است. حرکت‌های ایذایی طراحی کرده‌ایم و به اقدامات آنها پاسخ مناسب خواهیم داد. ما در منطقه حساس و مهم خلیج‌فارس هستیم و همواره شعارمان این بوده است که منطقه خلیج فارس به لحاظ اقتصادی، تولید انرژی و امنیت کشتی‌رانی باید از سوی همگان حمایت شود.
وی تاکید کرد: امنیت امر یکپارچه است و نمی‌توانیم آن را تفکیک کنیم. بنابراین ما در حوزه‌ی مناسبات اقتصادی با تدابیر ویژه‌ای که نظام اتخاذ کرده است در برابر قطعنامه‌ها مشکلی نداریم و جنگ روانی دشمن با این قطعنامه در حال تبدیل شدن به یک جنگ نرم متقابل به حیثیت‌زدایی از شورای امنیت است.
متکی گفت: شورای امنیت برای چرایی تصویب قطعنامه علیه ایران باید به افکار عمومی پاسخ دهد. این در حالی است که حدود 20 گزارش از سوی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی منتشر شده است که در آن اعلام شده در فعالیت‌های هسته‌ای ایران انحرافی از اهداف صلح‌آمیز به اثبات نرسیده است و نهایت مسئله این است که آنها چند سوال دیگر دارند که آن در قالب همکاری در آژانس قابل پیگیری است. اما آنها برای چنین مسئله‌ای حکم تنبیهی صادر می‌کنند. در حالی که در برابر جرم آشکار یک رژیم در نقض حقوق بین‌الملل و کشتار انسان‌های بیگانه و به شهادت رساندن آنها در آب‌های بین‌المللی و در حالی که تمام وجدان بشری نسبت به این مسئله معترض شده است جرات یک اعتراض را پیدا نمی‌کنند. آیا این رویکرد دوگانه و متعارض قابل دفاع است؟ کسانی که آمدند منطقه را به اسارت درآورند به نظر می‌رسد خودشان اسیر منطقه شده‌اند.
وزیر امور خارجه کشورمان، در پاسخ به اینکه اگر 1 + 5 شروط ایران را نپذیرد گام بعدی ایران چه خواهد بود، گفت: شرایط ایران نکاتی روشن است و آنها باید به بدیهیات پاسخ دهند. اگر کسی مدعی بحث هسته‌ای است و از او بپرسید نظرش درباره سلاح‌های هسته‌ای رژیم صهیونیستی چیست آیا امری غیرمنطقی است؟ اجازه دهید پاسخ آنها را بگیریم. صرف نظر از اینکه پاسخ چه باشد آن وقت دیدگاه‌مان را مطرح می‌کنیم.
وی در خصوص تفاوت مذاکرات با گروه وین و 1 + 5، گفت: تفاوتش روشن است. مذاکرات وین درباره‌ی تبادل سوخت و مذاکرات با 1 + 5 درباره مشترکات بسته‌های پیشنهادی دو طرف است. توافق تهران مبنایی است برای اینکه چنانچه تبادل سوخت برای گروه وین همچنان در دستور کار است می‌توانند مراجعه کنند و با بررسی‌های جدیدی که قرار است با برزیل و ترکیه داشته باشیم این بحث را پیگیری کنند. البته آنها بطور مستقیم و غیرمستقیم از فردای صدور قطعنامه (1929) درخواست‌هایشان را در این خصوص مطرح کرده‌اند. اما گفتمان ایران و 1 + 5 در حال بازنگری است و باید کسان دیگری در چارچوب این گفتمان مشارکت داشته باشند.
متکی در خصوص برگزاری کنفرانس فرصت‌های سرمایه‌گذاری ایران و عراق که قرار است به زودی برگزار شود، اظهار کرد: ما به لحاظ آمار، رشد قابل توجهی در حوزه‌ی همکاری‌های اقتصادی با دیگر کشورها داشته‌ایم و افزایش 300 درصدی صادرات خارجی را در دولت نهم داشتیم. ایران و عراق بعد از تحولات رژیم صدام همکاری‌های گسترده‌ای را داشته‌اند و برای نخستین بار در تاریخ دو کشور مناسبات اقتصادی‌شان به مرز پنج میلیارد دلار رسید و شرکت‌های ایرانی در پروژه‌های درمانی، بیمارستانی، نیروگاهی و ... مشارکت داشتند. ما از توسعه‌ی این همکاری‌ها استقبال می‌کنیم و کنفرانس سرمایه‌گذاری ایران و عراق در این چارچوب است و زمان آن از سوی سازمان سرمایه‌گذاری کشور و وزارت اقتصاد و دارایی اعلام می‌شود.
وزیر امور خارجه کشورمان، در پاسخ به سوال دیگری درباره دیپورت شدن یک روحانی ایرانی به نام شیخ منصور لواحی از استرالیا، گفت: روحانی نامبرده شده به مدت 16 – 15 سال است به دعوت اقلیت مسلمان این کشور که جامعه بزرگی را تشکیل می‌دهد در این کشور حضور داشته است و در این سال‌ها این شهروند ایرانی نقش سازنده‌ای در این کشور داشته است. اقدام دولت استرالیا در دست پیگیری است و امیدواریم به زودی این مسئله حل شود.
وزیر امور خارجه در پاسخ به این پرسش که آیا مذاکرات مربوط به مبادله سوخت نیز به اواخر مرداد ماه موکول شده است، گفت: این مبادله به هماهنگی سه کشور ایران، ترکیه و برزیل نیاز دارد. در دو هفته گذشته به دفعات ارتباطاتی میان وزرای خارجه سه کشور وجود داشته است. به این نیاز مشترک رسیده‌ایم که باید ادامه راه را دنبال کنیم. پیشنهاد تشکیل اجلاس سه جانبه وزیران خارجه در دستور کار قرار گرفت. امیدواریم تاریخ این نشست سه جانبه در یکی، دو روز آینده اعلام شود و در تماس‌های تلفنی‌ای که امروز و فردا در جریان است تاریخ برگزاری این نشست مشخص می‌شود.
وی افزود: مذاکرات سه جانبه مقدماتی نیاز دارد که ممکن است مقداری زمان‌بر باشد. هر زمان که مقدماتش فراهم شد اعلام می‌شود.
متکی در پاسخ به پرسش دیگری در مورد اینکه آیا اگر سوخت 20 درصد برای تهران تامین نشود خودتان غنی‌سازی 20 درصد را ادامه می‌دهید؟ گفت: تولید سوخت 20 درصد موضوعی نیست که کشورها مستمرا خط تولید آن را نگه داشته باشند. هر زمان نیازی تعریف می‌شود خط 20 درصد برای تولید در این سطح بکار می‌افتد. بنابراین وقتی بحث تبادل سوخت شد و قبل از این هم که سوخت 20 درصد را خریده بودیم هر گاه سفارش می‌دادیم تولید آن شروع می‌شد. سوخت 20 درصد مانند 5/3 درصد نیست و سوخت 20 درصد نیاز تعریف شده‌ی خود را دارد.
وزیر امور خارجه کشورمان، گفت: ما به توانایی تولید سوخت 20 درصد رسیده‌ایم و تولید آن را برای تامین نیازهایمان در نظر گرفته‌ایم، هرگاه نیاز داشته باشیم سوخت 20 درصد تولید می‌کنیم و هرگاه نیاز نداشته باشیم این کار در دستور کار قرار نمی‌گیرد.
یکی از خبرنگاران در مورد توجه به مقوله‌های صنعتی برای مقابله با تحریم‌ها پرسید که متکی، گفت: یکی از شعارهایی که در آغاز دولت نهم مطرح بود و همچنان تداوم دارد این است که در هر عرصه‌ای که برایمان مقدور است باید پیش رویم و خودکفا شویم.
وی با اشاره به تحریم‌های آمریکا و با بیان اینکه آمریکا30 سال است تحریم‌ها را با تمام توان در دستور کار قرار داده است، گفت: یکی از حوزه‌های بی‌اثر کردن تحریم‌ها خودباوری و تکیه بر خودکفایی است. حمایت از تولید داخل و دیپلماسی اقتصادی و ایجاد ساز و کار جدید خاص شرایط تحریمی که دشمنان به دنبال هدف خاص خود هستند راهکارهایی است که در نظام تعریف شده و وزارت خارجه در حوزه‌های مختلف گام‌هایی برداشته است.
وزیر امور خارجه کشورمان، همچنین در مورد رابطه‌ی ایران و روسیه نیز گفت: ما و روسیه دو کشور همسایه هستیم. روسیه کشور مهمی است. عرصه‌های مختلفی از روابط میان دو کشور وجود دارد. در حوزه‌هایی با روسیه همکاری‌هایی داریم و در عین حال در حوزه‌هایی نیز با هم اختلاف‌نظر داریم که در زمان شوروی نیز وجود داشته است.
وی با بیان اینکه دنیای امروز دنیای تمرکز بر اشتراکات و گفت‌وگوها درباره‌ی اختلافات است، گفت: ما نقد‌هایمان را نسبت به بخشی از سیاست خارجی روسیه در دیدارهایی که داریم بیان کرده‌ایم. به عنوان مثال مقامات روسیه نظر مخالف خود را نسبت به تحریم‌های یکجانبه آمریکا و اتحادیه اروپا بیان کرده‌اند. فردی پرسید نظر شما نسبت به این اظهارات چیست؟ گفتیم باید با پیوست عملی و پیشنهادهای اجرایی حرف‌شان را به کرسی بنشانند والا طرف مغلوب سیاست‌های رقیب خواهند شد. در توضیح سیاست‌های عملی گفتم آنها باید رسما اعلام کنند اگر بخواهند روی تحریم‌های یکجانبه و فرامنطقه‌ای حرکت کنند همکاری‌تان را با آنها قطع کنید.
متکی افزود: ما خودمان را برای اینکه ذره‌ای از حقوق ملت ایران چشم‌پوشی نکنیم آماده کرده‌ایم. حساب ما روشن است. اما آنها باید در حوزه‌های خود و یکجانبه‌گرایی‌شان مراقبت‌های بیشتری داشته باشند.
وی با بیان اینکه روسیه در حال طی دوره گذار است، گفت: هوشمندی و دقت و توجه دقیق به این دوره‌ی خاص بسیار مهم است.
وزیر امور خارجه با بیان اینکه موضوع موشک‌های S300 نیز بخشی از مناسبات ما است، گفت: در هر حوزه‌ی کاری با دیگر کشورها بر اساس آنچه که آن کشور در آن موضوع و زمینه موضع‌گیری می‌کند تصمیم‌گیری مناسب می‌کنیم.
متکی همچنین در پاسخ به پرسش دیگری در مورد اینکه قوه قضاییه گفته است مبارزه با مواد مخدر بخصوص در افغانستان باید بطور جدی پیگیری شود، چه برنامه‌هایی برای حضور فعال‌تر در این بخش دارید؟ گفت: افغانستان کشوری است که به عنوان یکی از مهمترین محورهای تولید و توزیع مواد مخدر مطرح است. کشورهای غربی باید پاسخ دهند که چرا تولید چند صد تنی تریاک قبل از ورود آنها به افغانستان به تولید حدود 9 هزار تنی بعد از هشت سال رسیده است. معتقدیم دست‌های حساب شده و باندهای مافیایی دخالت مستقیم دارند. ما این موارد را پیگیر هستیم. در عین حال برخی از کشورها در حوزه مبارزه با مواد مخدر پیگیر هستند و ما اخیرا برخی از کشورهای غربی را که در این مورد جدی هستند گزینش کرده‌ایم. مذاکراتی را با آنها شروع کرده‌ایم. در منطقه نیز در حال تعریف ساز و کارهایی برای پیگیری هستیم اما بخشی از موضوع مواد مخدر مربوط به تاثیرگذاری در جامعه‌ی خودمان است که ساز و کارهای جدی خود را می‌طلبد و به هماهنگی همه‌ی دستگاه‌های ذیربط نیاز دارد.
وی تاکید کرد: رها کردن کسانی که با مقادیر قابل توجهی از مواد مخدر بازداشت می‌شوند و یا احکام مناسب برای آنها صادر نشده است باید مورد توجه قرار گیرد.
وزیر امور خارجه تاکید کرد: قوه قضاییه باید در این موارد با جدیت برخورد کند.
خبرنگار دیگری درباره موضوع بررسی سطح رابطه ایران و انگلیس پرسید که متکی گفت: بازیگری و نقش‌آفرینی منفی دولت انگلیس علیه مصالح و منافع کشور ما در 200 سال گذشته کارنامه قطوری به خود اختصاص داده است و نشان داده عملکردهای خصمانه انگلیس علیه ملت ما وجود داشته است.
وی گفت: انگلیسی‌ها کماکان تصور می‌کنند حوزه‌های متعدد با کشورها و ملت‌ها که بطور سیستمی و نهادینه شده است کماکان می‌تواند زیر سیطره‌ی آنها باشد. آنچه وزارت امور خارجه به تبعیت از آرمان‌های نظام و انقلاب و رهنمودهای مقامات عالی کشور تعقیب می‌کند این است که مناسبات میان ایران و انگلیس باید در فضای شفاف و جایگاه برابر قرار گیرد. ما از قطع همه اتصالات تنیده شده‌ای که در عرصه‌های فرهنگی و آموزشی تلاش کردند ایجاد کنند استقبال می‌کنیم.
وزیر امور خارجه کشورمان، گفت: معتقدیم روابط باید بازتعریف شود. آنچه از سوی نظام ماموریت داریم تنظیم روابط با کشورها است که گاهی افزایش و گاهی کاهش است. گفته‌اند هر کس می‌خواهد تحصیلات عالیه داشته باشد به آکسفورد و کمبریج رود! چه کسی چنین چیزی گفته است؟ اتفاقا دانشجویانی که به انگلیس رفته‌اند و تحصیل کرده‌اند هدایت شده و روی تزهایی متمرکز شده‌اند که دانشجو خروار خروار اطلاعات از کشورش جمع کند و به آنها بدهد. چیزی که خودشان باید میلیون‌ها دلار هزینه کنند تا آن را بدست آورند.
متکی گفت: حدود 12 حوزه را بررسی کرده‌ایم که در دستور کار برای کالبدشکافی قرار گرفته است. فکر می‌کنیم انگلیس باید به قد و قواره خود برگردد.