همه می‌دانند که رقابت میان سرویس‌های اطلاعاتی مانند سیا و کا‌گ‌ب موضوعی مربوط به گذشته است اما حقیقت این است که حتی در دنیای امروز، کشورها به شدت به‌دنبال این هستند که بدانند دشمنانشان و حتی دوستانشان به چه فکر می‌کنند.
گلمور ترنر هاروی، از افسران سابق اطلاعاتی انگلیس، در این‌باره به الجزیره می‌گوید: اقداماتی که گفته می‌شود این 11 عامل روسی در داخل آمریکا به‌عنوان جاسوسی انجام داده‌اند بخشی از روند جاسوسی‌ای است که به‌طور مداوم میان این دو کشور انجام می‌شود. 10 نفر از این افراد در بوستون، نیویورک، نیوجرسی و ویرجینیا به اتهام جمع‌آوری اطلاعات سیاسی و بعضی اطلاعات دیگر برای دولت روسیه دستگیر شده‌اند.
در اسناد اولیه دادگاه درباره میزان موفقیت این افراد نکته‌ای وجود ندارد اما ادعا شده که فعالیت این عوامل روسیه بسیار پیچیده و تحت پوشش عمیق بوده است. این افراد به صورت زن و شوهر در شهرهای آمریکا زندگی می‌کرده‌اند، شغل معمولی داشته‌اند و هیچ ارتباط محسوسی با دولت خارجی نداشتند.
معمولا جاسوس‌ها درون سرویس‌های نظامی یا سفارتخانه‌ها پیدا می‌شوند اما این بار شهروندان معمولی به کار جاسوسی مشغول بوده‌اند. قرار نبوده آنها اطلاعات طبقه‌بندی شده محرمانه از وزارتخانه‌ای خاص را بیرون بیاورند بلکه اطلاعات آنها درباره مجموعه‌ای از موضوعات کلی بوده‌است.
از جمله حوزه‌های فعالیت آنها بخش هسته‌ای، تسلیحاتی، موضع آمریکا درباره کنترل تسلیحات، سیاست آمریکا در قبال ایران، شایعات مرتبط با کاخ سفید، تغییر رهبری سیا، انتخابات ریاست‌جمهوری اخیر و احزاب فعال در کنگره بوده‌است.
الگ گوردیوسکی، سرهنگ سابق کا‌گ‌ب و جاسوس دوجانبه انگلیسی‌ها در این باره می‌گوید: روسیه ده‌ها جاسوس غیررسمی فعال در آمریکا دارد. او می‌گوید: مسکو طی سال‌ها به این باور رسیده که کسی نمی‌تواند این جاسوس‌ها را شناسایی کند، به همین خاطر هر روز بر تعداد عوامل خود در آمریکا افزوده‌است. این وضعیت درباره دیگر کشورهای غربی مانند فرانسه، آلمان و انگلیس هم صدق می‌کند و این کشورها هم صحنه فعالیت گسترده جاسوسان روس هستند.
به گفته این جاسوس کهنه‌کار دوجانبه، آمریکا این بار خواسته به روسیه پیام بدهد که بعد از 20 سال حالا دیگر فعالیت جاسوسان را تحمل نمی‌کند. اما نکته جالب درباره این ماجرا، شیوه فعالیت این جاسوسان بوده‌است که یادآور فیلم‌ها و داستان‌هاست؛ مثلا نوشتن نامه به زبان رمز یا نوشتن با جوهر نامرئی.
در یکی از موارد یکی از این افراد هنگام دریافت کیفی پر از پول از یک مقام روسی، گیرافتاده است. همچنین این افراد گاهی از اسناد هویت مردگان استفاده می‌کرده‌اند. این افراد همچنین در مناسبات خود از اسامی رمزی مانند کشاورز، گربه یا طوطی استفاده می‌کرده‌اند.
در کنار همه نکات عجیب این ماجرا، زمان افشای آن هم عجیب و تردیدبرانگیز است. بعد از این همه سال که به گفته مقامات قضایی و اطلاعاتی آمریکا این عوامل روسیه تحت نظر بوده‌اند، چرا اکنون و تنها چند روز بعد از صرف ناهار دوستانه و صمیمی میان باراک اوباما و دیمیتری مدودف این ماجرا علنی می‌شود؟
بعضی ناظران و تحلیلگران معتقدند که انتخاب چنین زمانی برای این موضوع حاوی یک پیام است. ممکن است این یک پیام منفی و هشدارآمیز از سوی آمریکا به روسیه باشد و یا پیامی باشد که نشان از بهبود روابط و آغازی واقعا جدید در رابطه این دو کشور دارد.
به هر حال پیام این ماجرا هر چه باشد یک نکته قابل توجه است؛ هر گاه روابط آمریکا و روسیه در بهترین شرایط و در گرم‌ترین مرحله بوده‌است، 2کشور همواره به‌دنبال حرف‌های نگفته و پنهانی طرف مقابل بوده‌اند.
الجزیره