تاریخ انتشار: ۱۴ تیر ۱۳۸۹ - ۰۵:۴۲

ناصر امانی*: فرمانده ناجا چشم‌انداز این نیرو در برنامه پنج ساله پنجم را «سازمانی بهره‌مند از فناوری نوین، یادگیرنده، حرفه‌گرا، دارای مهارت و قدرت اقناع اجتماعی، با حداکثر ظرفیت مشارکت‌جویی و مشارکت‌پذیری» معرفی کرده است

و در ادامه در بیاناتی بی‌سابقه در سطح فرماندهان نیروهای مسلح از انضباط تعریف جدیدی ارائه داده که «انضباط در ناجا و نیرو‌های مسلح به عنوان تبلور ثبات و ایستایی سازمان است و مانع از پویایی و سرعت می‌شود، لذا انضباط باید تعریف جدیدی پیدا کند».

طی دهه گذشته و از هنگام فرماندهی محمدباقر قالیباف بر نیروی‌انتظامی خوشبختانه درهای نفوذناپذیر پلیس روی جامعه و نخبگان آن گشوده شده و نگاهی نو بر کارکرد و وظایف ذاتی پلیس از سوی فرماندهان و مدیران آن جایگزین دید سنتی و قدیمی شده است.یکی از مهم‌ترین ویژگی این نگاه نو که خصوصا در سال‌های 80تا84 در ناجا مطرح شد، موضوع «جامعه محوری» پلیس و «تهدید» فرض‌نکردن جامعه بلکه «فرصت» دانستن آن از نگاه مقابله با عوامل جرم و بزه اجتماعی است.

این نگاه بود که پلیس، مرکز فوریت‌های 110 را ایجاد کرد تا مردم به راحتی و سهولت نیازمندی‌های انتظامی خود را با این نیرو درمیان گذاشته و «احساس امنیت» جای «ناامنی و استرس» را بگیرد.

با این نگاه دوایر اجتماعی در کلانتری‌های پلیس در سراسر کشور ایجاد شد و کارشناسان اجتماعی با استقرار در این مراکز تلاش کردند از تولید پرونده‌های قضایی کاسته و با ریشه‌یابی ناهنجاری‌های اجتماعی پلیس را یک «امدادگر و مشاور» به جامعه معرفی کرده و کلانتری را نه محل نگهداری دزدان و قاتلان که مأمنی برای آسیب‌دیدگان اجتماعی بسازند.

توجه به فناوری و تعامل با نخبگان و مراکز پژوهشی و دانشگاهی نیز موضوع دیگری است که پلیس در چند سال گذشته «از ابتدای دهه80» به آن پرداخته و بسترهای مناسبی جهت بهره‌مندی از نتایج این رویکرد در ناجا فراهم شده است.

خوشبختانه در افق چشم‌انداز جدید ناجا هم به این دو موضوع یعنی جامعه محوری در قالب «قدرت اقناع اجتماعی با  حداکثر ظرفیت مشارکت‌جویی و مشارکت‌پذیری» و فناوری در قالب «فناوری نوین، یادگیرنده و حرفه‌گرا» اشاره شده است.

اما معتقدم همچنان «نیروی انسانی» مهم‌ترین عامل اجرای این چشم‌انداز زیبا و شوق‌آفرین ناجاست؛ نیروی انسانی‌ای که باید از حضورش در سازمان خدمتگزار امنیت و انضباط اجتماعی احساس افتخار و غرور کند و تحمل مشکلات و خطرات انجام مأموریت را با جان و دل بخرد.

و این مهم حاصل نمی‌شود مگر از طریق «سازمانی انسانی» که پایه‌های آن در سال‌های 80تا84 در نیروی انتظامی با تلاش فوق‌العاده فرماندهان و مدیران و همکاری دولت و مجلس خصوصا تصویب قانون مقررات استخدامی ناجا و پرداخت فوق‌العاده سختی کار انتظامی به مرحله اجرا درآمد.

امید است جامعه محوری و دانش بنیادی در بستر سازمان انسانی پلیس، انضباط را نیز معنای دیگری ببخشد.

*معاون سابق نیروی انسانی ناجا