تاریخ انتشار: ۲۰ تیر ۱۳۸۹ - ۱۱:۱۸

ترجمه امید جعفرنژاد: یکی از هواپیما‌های نفتکش خاکستری نیروی هوایی آمریکا، با سرعت به سوی باند پرواز به پیش می‌آید و درحالی‌که قصد فرود دارد، 4‌موتور توربوی آن شعله‌ور ‌می‌شود و سر و صدای زیادی به راه می‌اندازد

هنگامی که چرخ‌های این هواپیما با باند پرواز برخورد می‌کند، نور آبی رنگی پخش می‌شود که از میان آن، ابعاد هواپیمای گشت‌زنی دیگری که متعلق به ناو دریایی ایالات متحده است و روی آسفالت حرکت می‌کند، دیده می‌شود.

اکنون نوبت هواپیمای گشت زنی است که از روی باند پرواز اوج بگیرد. ملخ آن با سرعت گرفتن، هوا را می‌شکافد تا در باندی که یک هواپیمای دیگر منتظر برخاستن از پایگاه هوایی کادنا است، قرار گیرد.

تقریبا بزرگ‌ترین قسمت از این پایگاه هوایی که در اقیانوس آرام واقع شده است، مهم‌ترین مجموعه نظامی برای آمریکا و نزدیک‌ترین متحدان منطقه‌ای واشنگتن به حساب می‌آید.
حادثه سیاسی‌ای که اوایل این ماه به اوج خود رسید، باعث شد که اهمیت پایگاه نظامی کادنا و پایگاه‌های اطراف آن بیشتر شود. در تاریخ 2 ژوئن 2010‌میلادی و درحالی‌که پس از گذشت چند هفته، حمایت مردم از دولت یوکیو هاتویاما ،نخست‌وزیر وقت ژاپن کاهش یافته بود، وی از مقام خود کناره‌گیری کرد. به همین دلیل است که آینده حضور نیروهای آمریکایی در ژاپن نامشخص است.

هاتویاما در زمان تبلیغات خود که برای انتخابات سراسری ژاپن در سال گذشته انجام داد، متعهد شده بود که در مورد توافقنامه سال‌2006 میلادی با آمریکا در مورد جا به جایی تفنگداران نیروی دریایی ایالات متحده از پایگاه هوایی فوتنما بازنگری کند؛ فوتنما پایگاه هوایی کوچکی است که در جنوب پایگاه نظامی کادنا واقع شده است. هاتویاما درحالی‌که وعده داده بود از توافقنامه سال‌2006 میلادی صرف‌نظر می‌کند، در اواخر ماه می، حمایت خود را از توافقنامه موجود که در زمان حکومت حزب لیبرال دمکرات تصویب شده بود، اعلام کرد.

براساس این توافقنامه، پایگاه هوایی تفنگداران نیروی دریایی آمریکا، در نهایت به قسمت کم‌جمعیت‌تر جزیره اوکیناوا منتقل خواهد شد اما بسیاری از مردم اوکیناوا به هیچ وجه با حضور نظامی نیروهای آمریکایی در آن منطقه موافق نیستند و با آن مخالفت می‌کنند.

پایگاه‌های ایالات متحده و به‌خصوص پایگاه نظامی فوتنما، در میان مردم صلح طلب ژاپن و مخصوصا ساکنان اوکیناوا محبوبیتی ندارند. در سال‌1995 میلادی، 3‌نفر از نیروهای ارتش آمریکا که در پایگاه فوتنما مشغول به خدمت بودند، یک دختر محلی دانش‌آموز را ربودند و وی را مورد آزار و اذیت قرار دادند. این مسئله، مخالفت‌های مردم ژاپن در قبال این پایگاه را افزایش داد. سقوط هواپیماهای آمریکایی هم، یکی دیگر از نگرانی‌های امنیتی ژاپنی‌ها به حساب می‌آید؛ به‌خصوص اینکه، صدها هواپیمای نظامی ایالات متحده به‌طور دائمی در مراکز نظامی پایگاه‌های کادنا و فوتنما واقع شده است که در مرکز محله‌های پر جمعیتی که ژاپنی‌ها در آن زندگی می‌کنند، قرار گرفته‌اند.

مایکل آسلین، کارشناس مسائل آسیا از مؤسسه امریکن اینترپرایز عقیده دارد که تصمیم هاتویاما مبنی بر پایبندی به توافقنامه سال‌2006 میلادی، نشان داد که وی دیر به این موضوع پی برده است که گزینه دیگری به جای حضور تفنگداران نیروی دریایی آمریکا در ژاپن در اختیار ندارد و این موضوع برای روابط ایالات متحده و ژاپن دارای اهمیت راهبردی است. به همین خاطر وعده مبهمی که نخست‌وزیر ژاپن به مخالفان حضور پایگاه نظامی آمریکا در اوکیناوا داده بود کاملا بی‌سرانجام باقی‌ماند.

آیا اختلاف بر سر پایگاه فوتنما، موجب شرمساری و بی‌آبرویی جانشین هاتویاما یعنی نائوتوکان خواهد شد که تاکنون در مورد این مسئله سکوت کرده است؟ اگر به هر صورتی این بحران پایان یابد، این مسئله بر اهمیت همیشگی و رو به رشد مراکز نظامی آمریکا در اوکیناوا تأکید می‌کند. این پایگاه نه تنها برای آمریکا بلکه برای ژاپن و متحدان دیگر واشنگتن هم اهمیت دارد. درحالی‌که توسعه اقتصادی و نظامی چین ادامه دارد و تنش‌ها در مورد برنامه هسته‌ای کره‌شمالی و غرق کردن ناوجنگی چئونان کره‌جنوبی توسط پیونگ یانگ افزایش یافته است، ایالات متحده و متحدان آسیایی‌اش، بیش از پیش به اوکیناوا احتیاج دارند.

آمریکا، کره‌جنوبی و استرالیا پس از این جنجال سیاسی میزان انتقادهای خود از ژاپن را افزایش دادند. شیلا اسمیت، کارشناس شورای روابط خارجی ایالات متحده در این باره می‌گوید: خارج کردن تعداد زیادی از نیروهای آمریکایی از ژاپن، در حال حاضر اقدام مناسبی به حساب نمی‌آید.

نیروهای آمریکایی علاوه بر کره‌جنوبی در اوکیناوا و جزیره گوام که 2‌منطقه مهم در شرق آسیا به حساب می‌آیند، حضور دارند.سفر با هواپیما به اوکیناوا از هر دو راه شبه جزیره کره و تایوان، یک ساعت به طول می‌کشد، درحالی‌که، گوام در هزار مایلی صحنه جنگ احتمالی قرار دارد.

جان مانرو، سخنگوی نیروی هوایی آمریکا در این باره می‌گوید:تا زمانی که مسئله دیپلماتیک اهمیت دارد، برای ما آسان‌تر است که در گوام حضور داشته باشیم اما اگر در گوام بمانیم، به‌دلیل فاصله زیاد، خارج از صحنه جنگ و درگیری هستیم. برای آنکه نیروهای رزمی بتوانند به سرعت نسبت به بحران احتمالی واکنش نشان دهند، اوکیناوا تنها گزینه واقعی به شمار می‌رود.

اگر 2 پایگاه هوایی آمریکا در اوکیناوا به همراه باندهای پروازشان وجود نداشتند، ارتش این کشور و متحدانش باید به مجموعه‌ای از ناوهای هواپیمابر برای انتقال جنگنده‌های خود به منطقه شرق آسیا امید می‌بستند. استفاده از ناوهای هواپیمابر ممکن است که یک گزینه واقعی محسوب شود اما باید به این نکته توجه داشت که چین اخیرا چندین نوع از تسلیحات ضد‌کشتی خود را که به‌خصوص به‌منظور غرق کردن ناوهای ایالات متحده به کار می‌‌روند، در آن منطقه مستقر کرده‌ است.از جمله سلاح‌های چین می‌توان به موشک بالستیک دی‌اف-21 و ناوگانی کوچک متشکل از کشتی‌های رادار گریزی که از قابلیت انجام حملات سریع برخوردارند، اشاره کرد.

در حقیقت، در ذهن طراحان آمریکایی، مهم‌ترین وظیفه و عملکرد اوکیناوا، حمایت و پشتیبانی از جنگنده‌های اف-22 بود. تحقیقی در سال‌2009 میلادی انجام شد که در آن جنگ هوایی شبیه‌سازی‌ شده‌ ایالات متحده و تایوان در مقابل چین مورد آزمایش قرار گرفت. گروهی از کارشناسان مسائل نظامی آمریکا که در کالیفرنیا مستقر هستند، نتیجه گرفتند که در مقابل انهدام هر جنگنده راپتور، مجموعه‌ای از جنگنده‌های اف-22 می‌توانند 27 فروند از هواپیماهای چینی را سرنگون کنند.

سرهنگ دوم وید تولیور، فرمانده بیست و هفتمین اسکادران جنگنده‌های نظامی که یک واحد اف-22 مستقر در ویرجینیا است و معمولا راپتورها را به پایگاه کادنا اعزام می‌کند می‌گوید که جت‌های اف-22 که از اوکیناوا به پرواز در می‌آیند، می‌توانند با انجام حملات هوایی، اهداف زمینی در چین یا کره‌شمالی را نابود کنند.

وی می‌افزاید: کشورهای زیادی هستند که سامانه‌های دفاع هوایی بسیار جامع و یکپارچه‌ای را در این منطقه مستقر کرده‌اند اما کاری که ما باید انجام دهیم این است که بعضی از سرمایه‌های نظامی خود را که توانایی‌های ویژه‌ای دارند، انتخاب کنیم و سامانه‌های دفاع هوایی کشورهای دیگر را عقب برانیم تا بتوانیم نیروهای آمریکایی را در پایگاه کادنا مستقر کنیم.

مانرو در این باره می‌گوید: مهم‌ترین موضوع در مورد پایگاه کادنا، توانایی آن برای جای دادن جنگنده‌های اف-22 و هواپیماهای دیگر است. به‌دلیل قابلیت آمریکایی‌ها به‌منظور استقرار نیروهایشان در این پایگاه که باند پرواز بزرگی هم دارد، ما بر این باوریم که از توان هوایی بی‌همتایی برخوردار هستیم.

تمام این برنامه‌ریزی‌ها برای انجام نبردهای هوایی با چین و کره‌شمالی، به این معنا نیست که برنامه‌ریزان نظامی در ایالات متحده، ژاپن یا کشورهای دیگر بر این باورند که وقوع اینگونه درگیری‌ها اجتناب ناپذیر است. پیش‌بینی می‌شود که وضعیت پیونگ یانگ بی‌ثبات و ناآرام باقی بماند اما واشنگتن، توکیو و پکن تمام تلاش خود را می‌کنند تا روابطی صلح آمیز و پایدار با یکدیگر برقرار کنند اما وضعیت راهبردی نامشخصی در حاشیه امور وجود دارد. نیکلاس سزچنی، کارشناس مرکز مطالعات راهبردی و بین‌الملل آمریکا می‌گوید: در این باره که چین باید متعهد به ایجاد روابط صلح آمیز با ایالات متحده شود، هیچ سؤالی وجود ندارد اما مقامات واشنگتن باید جلوی ضررهای ناشی از یک آینده نامعلوم را بگیرند.

دیپلمات - 28 ژوئن 2010