این درحالی است که اغلب سیستمهای بهداشتی ضعیف قادر به حفظ عملکرد فوری و ارائه خدمات بهداشتی متوالی در شرایط بحرانی نیستند.
سازمان جهانی بهداشت و شرکای بینالمللی آن بر اهمیت سرمایهگذاری در زیربناهای بهداشتی، مقاومسازی آنها در برابر مخاطرات و خدمترسانی به مردم در نیازهای فوری تأکید دارند. درصورت بروز حوادث، مراکز خدمات درمانی ناکارآمد میشوند و متولیان باید پاسخگو باشند. پس برای ایمنسازی بیمارستانها و مراکز خدماتی باید اقدامات جدیتری انجام دهیم. این مسئله از طرف سازمان ملل و سازمانهای دیگر مطرح شده و این نشاندهنده یک مسئولیت جهانی است.
امروز از ایمنسازی بیمارستانها صحبت میکنیم و باید این ایمنسازی به حرکتی جهانی به سمت مقاومسازی در برابر زلزله منجر شود.
سرعت پاسخگویی و تأمین نیازهای سلامت مردم در حوادث مهم است و یکی از مؤلفههایی است که در ارائه خدمات در رابطه با حفظ سلامت مردم وجود دارد. همچنین اینکه یک کشور از چه زیرساختها وتواناییهایی برخوردار است، نحوه برقراری امنیت روانی و وجود زیرساختهای مناسب برای تأمین سلامت مردم باید مد نظر قرار گیرد.
زمانی که حادثهای پیش میآید مردم برای تأمین سلامت خود یا فرار میکنند یا به بیمارستانها پناه میبرند، پس باید مراکز درمانی برای تأمین سلامت مردم توانایی لازم را داشته باشند.
کشورمان ایران در بین ۱۰ کشور بلاخیز جهان قرار دارد و با توجه به تلفات انسانی که ایجاد میشود، وظیفه ما این است که بتوانیم با سرعت بیشتری برای ایمنسازی زیرساختها حرکت کنیم.
فقط دو بیمارستان اقدام کردهاند
مرتضی طلایی، رئیس کمیسیون فرهنگی و اجتماعی شورای اسلامی شهر تهران اخیرا اعلام کرد که شورای شهر تهران برای ایمنسازی بیمارستانها در تهران مصوبه داشته ولی یک حرکت کلی هم برای ایمنسازی بیمارستانها انجام نشده است.
به گفته وی، به جز یک یا 2 بیمارستان در شرق تهران از مراکز درمانی و بیمارستانهای دیگری که در این راستا اقدام کرده باشند اطلاعی ندارد و بهعنوان یک حرکت کلی اقدامی در این زمینه دیده نشده است.
بیمارستانهای ناامن، کانون بحران
شاپور پولادی، عضو کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی گفت: اگر به ایمنسازی بیمارستانها توجه نشود، این مراکز به کانون بحران تبدیل خواهند شد. فضاهای آموزشی، مراکز درمانی و بیمارستانها در شرایط بحرانی و حوادث غیرمترقبه تأثیرگذاری فراوانی دارند.
به گفته وی، اقداماتی در راستای توجه به این موضوع انجام شده ولی روند آن کند است و هنوز نتوانستهایم این مراکز حساس را که در شرایط بحرانی باید خدمات لازم را به مردم ارائه دهند، مورد توجه خاص قرار دهیم. مهمترین عامل برای توجه هرچه بیشتر به این موضوع منابع مالی است چراکه این امر به اعتبارات خاصی نیازمند است. به گفته پولادی، اقداماتی در راستای ایمنسازی در برخی بیمارستانها انجام شده اما اقداماتی محدود بوده و نسبت به آنچه نیاز است با توجه به بیمارستانهای غیرایمنی که وجود دارد، فاصله بسیاری داریم.
این مسئله شامل مراکز بهداشتی و درمانی در روستاها نیز میشود. در حال حاضر خانههای بهداشت روستایی عمری بالای 15سال دارند که معمولاً از مصالح سنتی در آنها استفاده شده و مقررات ایمنی ساختمان در ساخت آنها رعایت نشده است.
دستگاههای اجرایی هماهنگی ندارند
سیدمحمدکاظم حجازی، عضو کمیسیون عمران مجلس نیز دراین رابطه گفت: بهطور قطع دغدغه ایمنسازی بیمارستانها بین دستگاههای اجرایی یا مدیریتهای مربوطه وجود دارد اما از یک سیاست یا تدبیر پیشبینی شده هماهنگ برخوردار نیستند.
عضوکمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی تصریح کرد: جلساتی که در کمیسیون عمران مجلس برگزار و گزارشهایی که در این زمینه ارائه شد نشان میدهد توجه به این مسئله و جدی گرفتن آن در حال ایجاد شدن است ولی انتظار است حمایتهای بودجهای مناسبی از این طرحها و ایدهها صورت گیرد تا بستر مناسبی برای دستگاههای اجرایی بهوجودآید و اگر عذر و بهانهای برای اجرای این طرحها وجود دارد با تأمین منابع برطرف شود.
بیمارستانهای فعلی ارزش مقاومسازی ندارند!
سرپرست دانشگاه علوم پزشکی ایران با اعلام اینکه بیمارستانهای فرسوده تهران ارزش مقاومسازی ندارند، گفت: این بیمارستانها در مقابل زلزله مقاوم نیستند و هزینه مقاومسازیشان بیشتر از احداث بیمارستان است.
به گفته وی، متوسط سن بیمارستانهای ایران 30سال است و بالاترین سن بیمارستان در کشور نیز 55 سال است.
معاون توسعه مدیریت و منابع وزارت بهداشت نیز دراین خصوص گفت: سیاست وزارت بهداشت از آنجا که هزینه مقاومسازی بیمارستانهای فرسوده از هزینه ساخت بیمارستانهای جدید بیشتر خواهد بود در پی جایگزینی بیمارستانهای فرسوده با طرحهای جدید است.
به گزارش روابط عمومی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، مطالعات سال 85 تا 86 وزارت بهداشت روی 545 بیمارستان (شامل 86 هزار تخت بیمارستانی) نشان میدهد که 88 درصد بیمارستانهای کشور در برابر خطر زلزله آسیبپذیر هستند.
61 درصد این بناها فاقد ارزش مقاومسازی بوده و هزینه مقاومسازی در آنها از هزینه ساخت بیمارستان جدید بیشتر است و از سوی دیگرسایر بیمارستانها نیز هزینه سنگین مقاومسازی دارند و در عمل بهدلیل تراکم بیمار در آنها امکان تخلیه و مقاومسازی وجود ندارد.
معاون توسعه مدیریت و منابع وزارت بهداشت در ادامه گفت: این علل و عوامل به همراه برخی عوامل دیگر وزارت بهداشت را برآن داشته است که سیاست جایگزینی بیمارستانهای فرسوده با طرحهای جدید را به جای مقاومسازی بیمارستانها دنبال کند.