اوایل مهرماه با برگزاری مجمععمومی، اصناف سینمایی دور هم جمع میشوند و اعضای تازه هیأتمدیره خانه سینما را انتخاب میکنند. این اتفاق در حالی رخ خواهد داد که معاونت سینمایی و هیأت مدیره خانه سینما بهخصوص در ماههای اخیر روابط تیره و تاری با یکدیگر داشتهاند.
جواد شمقدری اختلافش با محمد مهدی عسگرپور را در گفتوگوهای مطبوعاتیاش تایید کرد و عسگرپور هم اغلب بیآنکه نامی از کسی ببرد، انتقادهایی را نثار مدیران سینمایی کردهاست. ریشه این اختلافنظرها البته مربوط به امروز نیست. زمانی که شمقدری هنوز مشاور هنری رئیسجمهور بود نیز چندباری درگیری لفظی میان او و مدیرعامل خانه سینما پیش آمد.
اختلاف هم بیشتر به تفاوت دیدگاه این دو مدیر باز میگردد. عسگرپور با سابقه مدیریت در تلویزیون، مدیرعاملی بنیاد سینمایی فارابی در دولت قبلی، معاونت هنری سازمان فرهنگی هنری شهرداری و حالا مدیرعاملی خانه سینما نماینده طیفیاست که تا قبل از روی کار آمدن دولت نهم، جزو حلقه مدیران فرهنگی محسوب میشد؛
حلقهای که 2دهه به سینمای ایران جهت داد و مدیریتش کرد. از سوی دیگر جواد شمقدری همواره منتقد سیاستهای سینمایی مدیران قبلی بودهاست و از این منظر شاید بتوان گفت او محمد مهدی عسگرپور، سید محمد بهشتی، محمدمهدی حیدریان، محمدرضا جعفری جلوه، علیرضا رضاداد و ... را در یک رده قرار میدهد؛ رده مدیرانی که به اعتقاد شمقدری سینمای ایران را درست هدایت نکردند.
حالا و در شرایطی که تقریباً همه مدیران سابق سینما خانهنشین شدهاند، تنها عسگرپور است که در سمت مدیرعامل خانه سینما حضور دارد؛ حضوری که البته جدای از مخالفت معاونت سینمایی انتقادهایی را نیز از سوی طیفهایی از سینماگران در پی داشتهاست؛ اتفاقی که باید گفت تقریبا همیشه رخ داده و به ندرت پیش آمده که مدیرعامل و هیأتمدیره بتوانند اسباب رضایت خاطر تمام خانواده بزرگ سینما را فراهم کنند.
حالا و در شرایطی که در روزهای پایانی ماموریت هیات مدیره فعلی خانه سینما به سر میبریم، این نهاد صنفی به دلیل
پرداخت نشدن بخش اعظمبودجهاش از سوی معاونت سینمایی دچار مشکلات مالی فراوانی نیز شدهاست. پرداخت نشدن بودجه خانه سینما نیز البته مسبوق به سابقه است و در میانههای دهه 70 نیز که روابط میان هیأتمدیره خانه سینما و معاون وقت امور سینمایی حسنه نبود، بودجه با تأخیر پرداخت میشد.
خانه سینما یک تشکل صنفی است که مدیرانش با رأی اهالی سینما انتخاب میشوند. معاونت امور سینمایی نیز تقریباً همواره تمایل داشته تا میان هیأت مدیره خانه سینما و بهخصوص شخص مدیرعامل با این معاونت هماهنگی وجود داشته باشد.
در ادواری مدیریت دولتی سینما و مدیریت خانه سینما همسو و هم جناح با یکدیگر بودهاند و گاهی اوقات نیز مانند امروز، تقریباً هیچ نقطه مشترکی میانشان مشاهده نشدهاست. در موارد اینچنینی معمولا مدیریت دولتی سینما سعی میکند تا پیش از برگزاری مجمع عمومی و انتخابات هیأت مدیره خانه سینما، با اصناف وارد گفتوگو شود و گزینههای مورد نظرش را در رأس قرار دهد.
معمولا هم وقتی این اتفاق میافتد، بسیاری از مشکلات و چالشهای میان این معاونت سینمایی و خانه سینما (که مهمتریناش در حال حاضر مسئله بودجه است) حل میشود. در روزهای پایانی مدیریت عسگرپور بهنظر میرسد که تیم معاونت سینمایی امیدوار به تغییر در رأس خانه سینماست؛ چنانکه علیرضا سجادپور، مدیرکل اداره نظارت و ارزشیابی نیز زمان حل اختلافات میان تهیهکنندهها را مهرماه و پس از انجام انتخابات هیأت مدیره خانه سینما اعلام میکند.
همچنان که در محافل سینمایی از برخی افراد به عنوان گزینههای مطلوب معاونت سینمایی برای مدیرعاملی خانه سینما نام برده میشود، گفته میشود افرادی چون محسن علیاکبری و مسعود اطیابی برای نشستن روی صندلی مدیرعاملی خانه سینما مطرح شدهاند.
به هر حال طبیعی است که معاونت سینمایی با توجه به اختلافهای جدی که با ترکیب هیأت مدیره فعلی خانه سینما دارد، از تغییر در این تشکل صنفی استقبال کند؛ تغییری که میتواند بر اختلاف میان معاونت و خانه سینما نیز پایان بخشد. از سوی دیگر اما، باید دید اصناف سینمایی که بخش عمده آنها در ماههای اخیر در اغلب موضعگیریها و در دعوای میان معاونت سینمایی و خانه سینما، طرف دوم را گرفتهاند، چه موضعی خواهند گرفت.
آیا عسگرپور و گروه همراهش همچنان علاقهمند به حضور در رأس هرم مدیریتی خانه سینما هستند؟ آیا گزینههای مطلوب معاونت سینمایی میتوانند اعتماد اصناف را در روز انتخاب اعضای هیأتمدیره جلب کنند؟ یا گروه سومی که نه با گروه عسگرپور میانه خوبی دارند و نه خیلی همسو با شمقدری هستند، موفق به راهیابی به هیأت مدیره میشوند؟
به نظر میرسد تا پیش از فرا رسیدن پاییز و موعد انتخابات، تکلیف برخی مسائل روشن شود. شاید پس از برگزاری چهاردهمین جشن سینمای ایران در 25شهریور بتوان تصویر شفافتری از تحولات پیشرو را مشاهده کرد. آن موقع بهتر مشخص میشود که آیا دولت قصد دخالت مستقیم در امور اصناف سینمایی را دارد یا خیر. فراموش نکنیم که چندی پیش مدیرکل اداره نظارت و ارزشیابی، خانه سینما را زیرمجموعه معاونت سینمایی دانسته بود.