این ملاقات نزدیک با مریخ فرصتی برای دانشمندان ایجاد میکند تا دوربینها و ابزارهای علمی این فضاپیما را آزمایش کنند.
روزتا همچنین از گرانش سیاره مریخ برای شتابگرفتن و زیادکردن سرعت خود استفاده میکند. این فضاپیما در نزدیکترین فاصله خود، روز 25فوریه از 250 کیلومتری بالای سطح سیاره عبور خواهد کرد.
به نوشته سایت نجوم، این ماه برای تیمی که مسئول این مأموریت است ماه پرمشغلهای خواهد بود. آنها در حال تنظیمکردن مسیر فضاپیما و ابزار علمی آن برای مرحله بعدی مأموریت یعنی ملاقات با مریخ هستند.
این فضاپیما از زمان پرتاب در سال 2004 تاکنون بین سیارات داخلی حرکت میکند تا سرانجام نیمه اول سال 2014 به هدف نهایی خود یعنی دنبالهدار 76p چوریوموف-گراسیمنکو برسد.
به دلیل وزن بالا(حدود 3 تن)، این فضاپیما نمیتواند به تنهایی و فقط به کمک موتورهای خود به سمت دنبالهدار برود و در طراحی این مأموریت، چهار مانور استفاده از نیروی گرانش سیارات، برای رسیدن به مقصد پیش بینی شده است.
این مانورها فضاپیما را قادر میسازد تا از انرژی گرانشی اجسام پرجرمی مانند سیارات استفاده کند. این دومین بار است که روزتا از گرانش سیارات استفاده میکند.
اولین بار این فضاپیما در مارس 2005 از گرانش زمین استفاده کرد و در مرحله بعدی پس از مریخ، در 13 نوامبر 2007 مجدداً از گرانش زمین استفاده خواهد کرد.
برای این که فضاپیما دقیقاً در مسیر خود به سمت مریخ قرار بگیرد، امسال دو مانور تصحیح مسیر در 29 سپتامبر و 13 نوامبر انجام شد. روزتا در نزدیکترین فاصله خود به 250 کیلومتری سطح مریخ میرسد.
برای این که بتوان از گرانش مریخ بیشترین استفاده را کرد این نزدیکشدن لازم است که البته مانور را سختتر و پیچیدهتر میکند.
به همین دلیل است که کنترلکنندگان این مأموریت در مرکز کنترل آژانس فضایی اروپا در آلمان، مسیر فضاپیما را با دقت زیر نظر دارند و آماده میشوند تا 16 و 7 روز قبل از نزدیکترین فاصله تا مریخ، مسیر آن را طی مانورهایی تصحیح کنند.
فاصله بسیار کم فضاپیما با مریخ، فرصت خوبی برای بررسی دقیق آن به ما میدهد.
ابزارهای علمی که روی قسمت اصلی فضاپیما (مدارگرد) و همچنین قسمت سطح نشین آن (فیلائه) وجود دارند، هنگام نزدیک شدن به مریخ تنظیم خواهند شد.
در این چند هفته که فضاپیما نزدیک مریخ است، بخشی از کار مدارگرد سریعالسیر مریخ را نیز تکمیل خواهد کرد.
کار دانشمندان با ابزار علمی فضاپیما از اوایل ژانویه 2007 آغاز میشود و اواخر مارس پایان مییابد.
نگاهی به مریخ
در آماده سازی فضاپیما برای ملاقات با مریخ و رصد آن، از هفته گذشته کنترلکنندگان مأموریت در مرکز کنترل شروع به بررسی ابزارهای فضاپیما کردند.
این عملیات شامل روشنکردن ابزارها و بررسی عملکرد و نشانهروی آنها است که یک ماه طول میکشد.
بین 2 و 3 ژانویه 2007 روزتا دوربین اوسیریس (OSIRIS) خود را آماده خواهد کرد تا نگاهی به سیارک 21-لوتتیا که بین مدار مریخ و مشتری و در کمربند سیارکها قرار دارد، بیندازد.
هدف از این رصد 36 ساعته فهمیدن جهت چرخش این سیارک است. این اطلاعات ارزشمند به دانشمندان این امکان را میدهد که برخی از ویژگیهای این سیارک را بهتر بشناسند.
البته روزتا بار دیگر در سال 2010 این سیارک را ملاقات خواهد کرد و در آن زمان با عبور از 2000 کیلومتری آن جزییات بیشتری را ثبت خواهد کرد.
روزتا میتواند از 20 ساعت قبل از نزدیکترین فاصله خود تا مریخ، تا چند هفته بعد از آن به رصد مریخ بپردازد.
پیش از نزدیکشدن به مریخ اولویت به چگونگی عملکرد فضاپیما داده میشود؛ یعنی اگر آزمایشهای در حال حرکت نشان دهند که فضاپیما شرایط گرمایی و نوری مناسبی برای ناوبری امن ندارد، همه کارهای علمی فضاپیما که از قبل پیشبینی شدهبود، لغو خواهد شد.
در این عملیات، حدود 3 ساعت قبل از رسیدن به نزدیکترین فاصله تمام ابزارهای قسمت اصلی فضاپیما (مدارگرد) خاموش خواهند شد و فضاپیما در حالت خاموشی قرار خواهد گرفت.
این کار باعث میشود در زمانی که فضاپیما در سایه سیاره قرار دارد و انرژی خورشید به صفحات خورشیدی آن نمیرسد، انرژی ذخیره شده داشته باشد.
اما برخی از ابزارهای علمی سطح نشین فیلائه در این هنگام روشن خواهند بود و برخی اندازهگیریها را انجام خواهند داد.
سطحنشین منبع انرژی جداگانهای دارد تا بعد از جداشدن از مدارگرد بتواند انرژی خود را بدون حمایت قسمت اصلی تأمین کند.
روزتا از سیستم عکسبرداری و طیف سنجی خود استفاده خواهد کرد تا دادههایی درباره سطح و جو مریخ و ترکیبات شیمیایی آنها به دست بیاورد.
این فضاپیما همچنین دادههایی درباره تأثیر بادهای خورشیدی بر جو مریخ و تابش محیط به دست خواهد آورد و عکسهایی از فوبوس ودیموس، قمرهای مریخ، خواهد گرفت.
در حین مأموریت سرعت و مسیر فضاپیما با دقت کنترل میشود تا شتاب غیرمنتظرهای آن را با خطر مواجه نسازد.