آشنایی با جاذبه‌های گردشگری استان بوشهر

این استان از شمال به استان خوزستان و قسمتی از کهگیلویه و بویراحمد، از جنوب به خلیج فارس‌ و قسمتی از استان هرمزگان، از شرق به استان فارس و از غرب به خلیج فارس محدود است.

‌استان بوشهر با خلیج فارس بیش از 600 کیلومتر مرز دریایی دارد و از اهمیت سوق‌الجیشی و اقتصادی قابل توجهی برخوردار است.

بر اساس آخرین تقسیمات سیاسی کشور، استان بوشهر مشتمل بر 8 شهرستان، 17 بخش، 13 شهر، 36 دهستان و 600 آبادی دارای سکنه است. شهرستان‌های استان بوشهر عبارتند از: بوشهر، تنگستان، دشتستان، دشتی، دیر، دیلم، کنگان و گناوه.

در ادامه برخی از مراکز تاریخی، گردشگری و تفریحی و اقتصادی استان بوشهر معرفی شده است.

هوای معتدل پاییز و زمستان، چشمه‌های آب معدنی، سواحل دریای مشهور و زیبای خلیج فارس، جزیره‌های متعدد، تالاب‌های کم نظیر و ارزشمند، ویژگی‌های ژئومورفولوژی و زمین‌شناسی منحصر به فرد، پوشش گیاهی نواحی گرمسیری، جانوران خاص مناطق خشکی و دریایی همراه با جاذبه‌های تاریخی و اجتماعی در این منطقه؛ همگی دست به دست هم داده و یکی از پرجاذبه‌ترین نواحی طبیعی جمهوری اسلامی ایران را به وجود آورده است.

رودخانه‌های متعددی در این استان جریان دارند که سواحل آن‌ها را می‌توان جزو جاذبه‌های طبیعی و مهم استان به شمار آورد. علاوه بر این چشمه‌های آب گرم استان از مکان‌های جالب توجه استان هستند از جمله چشمه آب گرم نیلو و چشمه آب گرم گنویه اهمیت بیش‌تری دارند.

جزیره خارگ که در نزدیکی شهرستان گناوه واقع شده، از مهم‌ترین جاذبه‌های طبیعی منطقه و یکی از جزایر زیبای خلیج فارس به شمار می‌آید. این جزیره از مناطق بسیار قدیمی منطقه بوده و دارای آثار تاریخی متعددی است.

بناهای تاریخی و قدیمی زیادی که در سراسر استان وجود دارند، باعث رونق جهانگردی در این منطقه شده اند. این بناها شامل مساجد، کلیساها و عمارت‌های قدیمی هستند که بیش‌تر در مرکز شهرستان قرار گرفته اند.

استان بوشهر افزون بر جاذبه‌های طبیعی، به سبب دارا بودن پیشینه تاریخی و سابقه کهن فرهنگی دارای اماکن تاریخی، مذهبی و فرهنگی با ارزشی است که از قابلیت‌های تاریخی و معماری این منطقه حکایت دارند.

استان بوشهر از مهم ترین مناطق جنوبی ایران است که بیش‌تر شهرستان‌های آن از بناهای دیدنی و مکان‌های تاریخی برخوردارند. بناهای ‌تاریخی ‌و ‌معماری استان بوشهر؛ شامل مساجد و مراکز عبادی اسلامی، باغ‌ها و عمارت‌های دیدنی و برج‌ها و قلعه‌های قدیمی می‌شوند.

آثار و بناهای تاریخی منطقه؛ ردپای تاریخی از دوره‌های باستانی ایران، دوره‌های اسلامی و معاصر در بردارند که هر یک به نوبه خود برای گردشگران جذاب و دیدنی است.

تپه‌های تاریخی زیادی از جمله تل خندق با معماری مربوط به دوره ساسانی و تل مرو واقع در نزدیکی کاخ هخامنشی در منطقه بوشهر وجود دارند که برای باستان‌شناسان و دانشجویان رشته باستان‌شناسی قابل توجه است.

از میان بناهای قدیمی منطقه؛ کاخ کوروش مربوط به دوره کوروش (بنیان‌گذار سلسله هخامنشی) و کاخ سنگ سیاه که آن هم از بناهای دوره هخامنشی است از اهمیت بیش‌تری برخوردار هستند. گوردختر - که گفته می شود آرامگاه دختر یا خواهر کوروش است- نیز از آرامگاه‌های مهم منطقه است.

کوشک اردشیر یکی دیگر از بناهای شهرستان دشتی است که بنای آن بسیار شبیه به کاخ اردشیر در فیروزآباد بوده و برج قلعه خورموج یکی از آثار شکوهمند تاریخی است که بقایای قلعه عظیم خورموج به شمار می‌آید. سبک معماری این بنا سلجوقی بوده و متاثر از سبک قلعه سازی دوره ساسانی بنا شده است.

گورستان باستانی خارک نیز در تنگستان قرار دارد و به زرتشتیان منسوب است. پل مشیر که روی رودخانه دالکی بنا شده مربوط به عهد قاجاریه است.

مسجد توحید (مسجد برازجانی‌ها)؛ از قدیمی‌ترین مساجد بوشهر است که بنای درخور توجهی دارد. امام زاده عبدالمهیمن نیز در شهر بوشهر واقع شده و گنبد آن از گچ بری‌های زیبایی برخوردار است.

تزیینات درب و پنجره و شیشه های رنگی هشتی آن بر تلطیف نور و زیبایی بنا افزوده است. از میان اماکن متبرکه شهرستان دشتستان، بقعه شیخ منصور خزایی را که مربوط به دوره تیموریان است را می‌توان نام برد و بنای امام‌زاده میرارم از مهم‌ترین بناهای تاریخی شهرستان دشتی به شمار می‌آید.

مسجد بردستان که گمان می رود از بناهای قرون اولیه اسلامی باشد و امامزاده شاه محمد که در چند فرسخی شمال باختری دیر نزدیک محلی معروف به نام بردخون قرار گرفته؛ جزو بناهای مهم شهرستان دیر هستند.

کلیسای بوشهر هم از اماکن زیبای استان است که متعلق به ارامنه گریگوری است.

خانه‌ها و عمارت‌های قدیمی بسیاری در استان بوشهر وجود دارند که برخی از آن ها عبارتند از: عمارت ملک که به صورت یک مجموعه ساختمانی و متعلق به یک قرن پیش است. عمارت گلشن که قدمت آن 170 سال بوده و مجموعه حاج رییس که از پنج ساختمان تو در تو تشکیل شده و در اواسط دوره قاجاریه ساخته شده است.

از میان جاذبه‌های تاریخی تنگستان، خانه رییس علی دلواری در شهرستان تنگستان یادآور خاطرات فراموش نشدنی مبارزات آزادی خواهی 80 سال پیش است. قلعه نصوری را می‌توان مهم‌ترین جاذبه تاریخی شهرستان کنگان به حساب آورد. این بنا در بندر طاهری در کرانه خلیج فارس قرار داشته و متعلق به اوایل قاجاریه است.

جاذبه‌های اجتماعی استان بوشهر نیز بخش مهمی از دیگر دیدنی‌های این منطقه را تشکیل می دهند. ایلات و عشایر، جشن ها و آیین های محلی و انواع غذاهای سنتی بخشی از این جاذبه ها را تشکیل می‌دهند.

گرچه استان بوشهر از عشایر بومی برخوردار نیست ولی در 7 ماه از سال برخی از عشایر قشقایی در این منطقه زندگی می‌کنند که دیدن شیوه زندگی اجتماعی و معیشت آن‌ها برای هر گردشگری جالب توجه است.

جشن‌ها و آیین‌های متعددی در استان بوشهر برگزار می شود که هر یک از آن‌ها دارای آداب خاص خود بوده و با موسیقی و اشعار خاصی اجرا می شوند که از پرجاذبه ترین عنصرهای گردشگری اجتماعی منطقه بوشهر به شمار می آیند.

بنای گور دختر تنگ ارم

بنای گور دختر بسیار شبیه به آرامگاه کوروش هخامنشی در پاسارگاد ( مشهد مرغاب ) است و در شرق جاده برازجان- کازرون در منطقه تنگ ارم قرار دارد و قدمت آن به سده ششم قبل از میلاد برمی‌گردد.

سقف و بدنه سنگی این آرامگاه از 24 قطعه سنگ تشکیل شده است. در سنگ سوراخ‌هایی تعبیه شده که با بست‌های آهنی به هم وصل می‌شوند.

در گور دختر همچنین عناصر هنر اورارتویی مانند شیروانی دو شیبه و نیز عناصر معماری ایلامی بمانند معبد چغازنبیل را می‌توان دید این بنای ارزشمند در سال 1376 به شماره 1897 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است و هر گونه دخل و تصرف در آن تا شعاع 100 متری جرم محسوب می‌شود.

این بنا قدمت منطقه برازجان را تایید می‌کند بخوصوص که کوشک اردشیر ساسانی هم در نزدیکی این بنای باستانی واقع است. این احتمال وجود دارد که این بنا مربوط به آرامگاه دختر یا خواهر کوروش هخامنشی باشد.

قلعه خورموج

قلعه خورموج یکی از آثار شکوهمند تاریخی استان بوشهر است که طی زمان تغییر یافته و روی به ویرانی گذاشت است.

قلعه خورموج شامل 4 حصار، 4 قلعه، اندرونی، عمارت مرکزی و قراولخانه و اصطبل بوده است. قسمتی از آن به نام قلعه محمد خان دشتی و قسمت دیگر آن به نام قلعه جلال خان معروف بوده است.

این قلعه در شهر خورموج واقع شده است. سبک معماری آن سلجوقی و متاثر از سبک قلعه سازی دوره ساسانی است که با استفاده از تاق نما ها و گچبری در آرایش دیوارها و درون اتاق‌ها بنا شده است.

قلعه محمد خان دشتی

قلعه محمد خان دشتی در سال 1379 در فهرست آثار ملی به شماره 3032 به ثبت رسید. این اثر که یکی از با شکوه ترین نمونه‌های معماری دوره قاجاریه و دارای تزئینات بدیع و منحصر به فردی است، بارها مورد تاخت و تاز قرار گرفته است.

این اثر ملی که زمانی با برجهای متعدد و گوشواره های زیبا، هیبت و شکوه خود را به رخ هر رهگذری می کشید، امروز در میان انبوهی از ساختمانهای چند طبقه ی شهری محاصره شده است.

بندر سیراف

سیراف (سیراب) یکی از شهرهای قدیمی استان بوشهر ایران بوده است. بازمانده‌های آن در نزدیکی بندر طاهری فعلی دیده می‌شود. سیراف زمانی از بندرهای اصلی ایران و خاورمیانه و محل پهلوگیری کشتی‌های بزرگ بود. بازرگانان سیرافی به دوردست‌های آسیا و افریقا سفر دریایی می‌کردند.

ولی طی یک زلزله و سونامی حاصله از آن در بهار سال 398 قمری قسمت عمده این بندر پر رونق به زیر آب رفت و فقط مسجد جامع سیراف و قلعه نصوری و گور دخمه و بازار آن باقیمانده است.

قلعه نصوری

قلعه نصوری در بندر طاهری در کرانه خلیج فارس قرار دارد. این قلعه در خاور استان بوشهر و در 2500 کیلومتری آن قرار گرفته است.

قلعه نصوری به «قلعه شیخ» مشهور بوده و متعلق به اوایل قاجاریه است. ساخت قلعه به امر شیخ جبار نصوری حدود 180 سال پیش انجام یافته و معمار آن علی اضعر شیرازی بوده است.

مصالح به کاررفته، سنگ های بزرگ و ملاط آن گل و گچ می باشد. ورودی قلعه از جنوب است که دارای در بزرگ چوبی با گل میخ و کنده کاری است.

بعد از ورودی اصلی یک هشتی بزرگ وجود دارد که دارای هشت طاقچه ساده است. زمانی که انسان از هشتی وارد حیاط بیرونی می شود؛ در جبهه شمالی آن یک ردیف پلکان به طبقه دوم منتهی می شود و یک درب چوبی ساده، آن را به اندرونی وصل می کند. در جبهه باختری نیز یک پلکان به طبقه دوم می رود.

در این طبقه یک ایوان با ستون های سنگی و گچ بری های جالب وجود دارد. این ایوان از طرف پنچ در چوبی به اتاقی راه می یابد که باختر آن قرار دارد.

در این اتاق یک گچ بری با تزیینات گل و بوته وجود دارد که فاقد هرگونه تزیین است و در جبهه باختری از طریق پلکانی به طبقه دوم راه می یابد.

این بنا دارای بادگیری همانند بادگیرهای ساختمان های ساحلی خلیج فارس است. این بنا ویژگی معماری ساختمان های قاجاریه را دارد. قلعه دارای ایوان ستون داری در طبقه دوم می باشد. تزیینات گچ بری مربوط به این قسمت است.

سبک کار و تراش آن ها شبیه ستون های وکیل شیراز است. گچ بری ها شامل شاخ و برگ گل و بوته، فرشتگان و پرندگان و تابلوهای مربوط به مجالس شاهنامه است.

موضوعات تابلو شامل کیخسرو و کیکاووس، رستم و زال، بارگاه انوشیروان، سلطان محمود و درباریان، فردوسی و شاعران همزمانش می باشد.

قلعه هلندی‌ها جزیره خارک

قلعه هلندی ها در شمال خاوری جزیره خارک قرار دارد. این قلعه سابقا برج و بارویی داشته که از بین رفته است.

در سال 1748 میلادی مقارن با حکومت دوره صفوی که ایران مورد حمله افاغنه قرار گرفت، هلندی ها پس از تعطیلی دارالتجاره بندرعباس، جزیره خارک را مرکز خود قرار داده و این قلعه را احداث کردند.

این قلعه به وسیله کینپ هاوزن در سال 1747 بنا گردیده و به «قلعه هلندی ها» معروف است.

پارک ملی دریایی نایبند

این پارک با وسعت 49 هزار و814 هکتار در منتهی‌الیه ساحل جنوبی استان و در 320 کیلومتری جنوب شرق بندر بوشهر واقع شده است.

این پارک یکی از باارزشترین زیستگاه‌های دریایی خلیج فارس می‌باشد که دارای مجتمع‌های مرجانی، علفهای دریایی، خورهای متعدد، جنگلهای حرا، سواحل ماسه‌ای زیبا، سواحل صخره‌ای و درختان کهنسال انجیر معابد می‌باشد و مناسبترین محل برای اجرای اکوتوریسم است.

در این منطقه پرندگان و حیوانات نادری چون جبیر و جیرفتی موجود است. چشم‌اندازهای بدیع و کم‌نظیر ساحلی همراه با فسیل‌های متنوع نه تنها دارای ارزش زیباشناختی بوده بلکه از نظر زمین‌شناسی نیز ارزشمند است.

منطقه حفاظت شده مند

منطقه حفاظت شده مند با وسعت 53 هزار و 705 هکتار در بخش بردخون از توابع شهرستان دیر و در 180 کیلومتری جنوب بندر بوشهر واقع شده است.

در آب‌های ساحلی غرب منطقه چهار جزیره با نام‌های ام‌سلمه (خان)، جبرین (تهمادون)، نخیلو و ام‌الگرم وجود دارد که ضمن دارا بودن ظرفیت‌های ویژه حفاظتی گونه‌های مهم حیات وحش منطقه را در خود جای داده و محلی برای تخم‌گذاری لاک پشتان دریایی (لاک پشت سبز و لاک پشت نوک عقابی) و پرستوهای دریایی و پرندگان مهاجر آبزی دیگر است.

این جزایر زیستگاه مهمی جهت زمستان گذرانی پرندگان مهاجر آبزی و تخم گذاری پرندگان و لاک پشتهای دریایی نیز هستند.

منطقه حفاظت شده مند با داشتن گونه‌های مختلف جانوری مانند آهو و ... یکی از مناطق بی‌نظیر استان در طبیعت‌گردی است.

عمارت ملک و پارک ساحلی آب شیرین کن ‌بوشهر

مجموعه ساختمان های عمارت ملک در حدود 100 سال قدمت دارد ودر نزدیکی میدان بهمنی شهرستان بوشهر قرارگرفته است.

مساحت زیربنای آن 4000 متر مربع بوده و در دوره قاجاریه توسط معماران فرانسوی با مصالح محلی احداث شده و درب و پنجره آن زیر نظر مهندسین فرانسوی ساخته شده است.

عمارت متعلق به یکی از ثروتمندان بوشهر به نام محمد مهدی ملک التجاره بوده است این کاخ توسط متجاوزین انگلیس اشغال شده و به صورت مقر نظامی آن ها در آمد.

آن‌ها بعد از سال‌ها استقرار در این کاخ با ورشکست شدن ملک التجار(صاحب اصلی کاخ) لوازم نفیس آن را با قیمت کم خریداری کرده و با خود بردند.

در اواخرسلطنت رضا شاه این عمارت که خوابگاه نظامیان شده بوده و پس از چندین بار بازسازی رو به ویرانی نهاد و متاسفانه به خاطر وسعت زیاد هنوز مرمت نشده است.

نوع و سبک معماری از سبک ساختمان سازی دو قرن پیش سواحل خلیج فارس که به بنگله معروف است تاثیر گرفته است و دارای یک قسمت استحفاظی , بارو و شاهنشین و قسمتی به صورت چند ایوان و اتاق های مسکو نی است.

پارک ساحلی آب شیرین کن هم در نزدیکی عمارت ملک و روبروی دانشگاه خلیج فارس قرار دارد که خیلی با صفا و زیباست. یک قسمت از این پارک جزء منطقه نظامی است ولی با این حال بازدید امکان پذیر است.

کاخ سنگ سیاه

کاخ سنگ سیاه، مربوط به دوره هخامنشی است و در 12 کیلومتری برازجان قرار دارد. این کاخ در حاشیه رودخانه دالکی بعد از کاخ کوروش بنا شده و فاقد ظرافت‌ها و ترکیب خاص رنگ‌های سیاه و سفید کاخ‌های برازجان و پاسارگاد است.

ظاهر کاخ از لحاظ سبک هنر معماری و ترکیب رنگ‌های سیاه و سفید و مشخصات ظاهری آن نشان می‌دهد که این کاخ بعد از برازجان ساخته شده است.

کاخ سنگ سیاه دارای تالاری مرکب از 10 ستون است، ‌در دو ردیف پنج تایی که به سبک و پلان و نقشه‌های هخامنشی ساخته شده است.

این کاخ قابل انطباق با پاسارگاد و برازجان است، اما در رعایت رنگ پایه ستون‌ها با این دو محل تفاوت دارد و استفاده از بست‌های دم چلچله‌ای روی یکی از پایه ستون‌های این کاخ قدمت آن را بعد از پاسارگاد و برازجان نشان می‌دهد.

کاروانسرای دالکی

کاروانسرای دالکی در 23 کیلومتری شمال شهر برازجان در کنار راه قدیمی شیراز به بوشهر و در وسط دهستان دالکی قرار دارد. این کاروانسرا از بناهای زیبای بر جای مانده اواخر دوره قاجار است.

این اثر ارزشمند به دستور مشیرالدوله والی وقت فارس و توسط شخصی به نام محمد رحیم بنا شد. این کاروانسرا از جمله بناهای حیاط‌دار چهار ایوانی است که فرم رایج معماری وقت در آن رعایت شده است.

حیاط مرکزی آن دارای ابعادی در اندازه 7/30 × 30/60 است. پیرامون کاروانسرا دو ردیف بنا وجود دارد که در بخش پیشین اتاق‌هایی موجود است که بدون واسطه به داخل حیاط راه می‌یابند. این اطاق‌ها یک اطاقک کوچک را نیز در پیش دارند. در بخش پشتی تالارهای ستون داری است که به منظور نگه داری چهار پایان یا اصطلاحا اصطبل ایجاد شده است.

عمده مصالح تشکیل دهنده آن قلوه سنگ های رودخانه ای و ملات گچ است. در چهار گوشه بیرونی کارون سرا برج‌هایی قرار گرفته که به وسیله درگاه کوچکی به فضای داخلی کارون سرا راه پیدا می کردند.

این برج های مدور دارای تزیینات گچ بری هستند. به منظور دید پاسداران کارون سرا، روزنه‌هایی در این برج‌ها منظور شده است. این بنا که در یک طبقه بوده در چندین مرحله مورد مرمت واقع شده است. کاروانسرای دالکی با شماره 2083 در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است.
مجموعه حاج رییس

مجموعه حاج رییس در قسمت بافت قدیم شهر بوشهر قرار دارد. این بنا مجموعه‌ای از 5 ساختمان تو در تو است که در اواسط دوره قاجاریه توسط تاجری سرشناس به نام حاج عبدالرسول طالبی معروف به حاج رییس ساخته شده است.

موقعیت مکانی این بنا به دلیل انجام معاملات تجاری جهت خروج و ورود کالاهای تجاری از کشتی‌ها، نزدیک به دریا بنا گردید و فاصله آن تا دریا 6 متر است.در واقع قسمتی از این مجموعه بزرگ محل سکونت مالک و قسمت دیگر آن محل کار منشی‌ها بوده است.

مصالح به کار رفته در این مجموعه، سنگ‌های مرجانی و گچ می‌باشد و در پوشش سقف از چوب‌های صندل و حصیری به نام بوریا استفاده شده است.

در ساخت در و پنجره‌ها نیز از چوب ساج که محصول کشورهای آفریقایی بوده استفاده شده است. کثرت درب و پنجره‌های این بنا جهت کوران شدن هوا و خنکی فضای داخلی بنا در تابستان بوده است.

عمارت گلشن

عمارت گلشن در منتهی الیه شمال بوشهر، پشت اداره بندر در خیابان ساحلی قرار دارد.

این عمارت در یکی از محله‌های قدیمی بوشهر به نام محله بهبهانی قرار گرفته که اطراف آن ساختمان‌های بافت قدیم وجود دارد.

واقع شدن در کنار ساحل باعث وزیدن نسیم دریا و باد شمال به داخل ساختمان می شود. قدمت این بنا بیش از 170 سال است و مربوط به شخصی تاجر به نام گلشن بوده و کاربری مسکونی - تجاری داشته است.

این عمارت متعلق به عهد قاجاریه بوده و نوع معماری بیت میلانی است که در نوع خود منحصربه فرد است.

ساختمان از سه طبقه تشکیل شده. طبقه اول شامل آب انبار، حمام، دست شویی، آشپزخانه و جای نگه داری خدمه و طبقات دوم و سوم جهت سکونت و پذیرایی و امور تجاری بوده است.

عمارت گلشن از چهار طرف با پلکان حلزونی به پشت بام راه دارد. در طبقه سوم ضلع شمالی اتاقی ساخته نشده. درب و پنجره‌ها از جنس چوب ساج و دریایی و پوشش سقف از چوب صندل است.

چشمه آبگرم قوچاک

چشمه آبگرم قوچاک در مسیر جاده بوشهر - بندرعباس در 5 کیلومتری جنوب غربی اهرم قرار دارد و از شکاف سنگ های آهک مارنی از زمین خارج می شود.

آب این چشمه در ردیف آب‌های سولفات کلیسم همراه با منیزیم زیاد و کلرور سدیم ولرم است.

مهمترین جزایر استان بوشهر:

 

• جزیره خارگ:

این جزیره در فاصله57 کیلومتری شمال غربی بوشهر واقع است و طول تقریبی آن 8 کیلومتر و عرض آن4 تا5 کیلومتر و جزیره‌ای مرجانی است. تاسیسات نفتی در این جزیره قرار دارد و سواحل عمیق آن جهت ایجاد لنگرگاه مطلوب است.

جزیره خارگ یکی از بخش‌های شهرستان بوشهر است و بیش از 10 هزار نفر جمعیت دارد. این جزیره از مناطق بسیار قدیمی استان است و آثار تاریخی و باستانی متعددی را در خود جای داده است.

 

• جزیره خارگو:

این جزیره در شمال شرق جزیره خارگ قرار دارد و از نظر اقتصادی دارای اهمیت خاصی می‌باشد.

• جزیره عباسک:

این جزیره بین بندر بوشهر و شیف قرار دارد و از اهمیت اقتصادی بالایی برخوردار است.

• جزیره ام الگرم و نخیلو:

این دو جزیره خالی از سکنه در حدود ناحیه بردخون در سواحل جنوبی استان بوشهر در فاصله کمی نسبت به یکدیگر قرار گرفته‌اند.

جزیره نخیلو در حال حاضر بیش از هر چیز محل زیست لاکپشتان خلیج فارس می‌باشد و از این نظر اهمیت زیست محیطی قابل توجهی دارد.

• جزیره گرم:

جزیره گرم مقابل شهرستان دیر در خلیخ فارس واقع شده و به علت و جود انبوه درختان جنگلی (موسوم به گرم) به همین نام نیز مشهور شده است.

• جزیره شیف:

این جزیره در شمال بندر بو شهر قرار دارد و جزیره‌ای ماسه‌ای است.

• جزیره جنوبی( میر مهنا):

این جزیره در جنوب بندر ریگ قرار دارد و بک جزیره گردشگری است. جزایر مطاف، مرغی، تهمادو و چراغی که در مقابل ناحیه بردخون قرار دارد و خالی از سکنه‌اند از دیگر جزایر استان بوشهر هستند.

گنبد نمکی دشتی

گنبد نمکی دشتی در نزدیکی خورموج در استان بوشهر قرار دارد. این گنبد از جمله زیباترین و تیپیک‌ترین گنبدهای نمکی ایران است.

در محدوده ظهور این گنبد می‌توان انواع پدیده‌های فرسایشی و انحلالی مربوط به نمک و اشکال مورفولوژیک زیبا را مشاهده کرد.
کوه نمکی و غارهای موجود در این کوهستان همگی از بلورهای فوق‌العاده عجیب و غریب نمک و بی‌نظیر در ایران و حتی کویر است.

این کوه ناشناخته و کاملا بکر است از این رو باید ضمن مراقبت و مواظبت از بلورها و غارها، تبلیغ برای بازدید و گسترش توریسم اقدام لازم انجام شده و از آلوده شدن منطقه توسط بازدید‌کنندگان جلوگیری شود که همانند دیگر مناطق گردشگری کشور به یک زباله دان تبدیل نشود.

گنبد نمکی دشتی بسیار زیبا و منحصر به فرد در ایران و حتی در تمام دنیا است.