علی شاکری: تیم ملی بسکتبال ایران پس از حضور در دو المپیک 1948 لندن و2008 پکن و در پی 60 سال انتظار، نخستین حضورش در مسابقات قهرمانی جهان را با کسب مقام نوزدهم تجربه کرد.


تیم ایران در گروه دوم این رقابت‌ها تنها توانست تونس را شکست دهد و در برابر4 تیم کرواسی، آمریکا، اسلوونی و برزیل بازی را واگذارکرد. این نتایج و عنوان نوزدهم تقریبا همان پیش‌بینی مسئولان فدراسیون و ماتیچ، سرمربی صربستانی تیم قبل از اعزام بود که براساس قدرت و سابقه تیم‌ها درگفت‌وگو با رسانه‌ها مطرح شد و درست از آب درآمد.

نتیجه به دست آمده برای بسکتبال ایران از نگاه عده‌ای برای تیم درحال پیشرفت ایران به‌عنوان قهرمان 2 دوره اخیر جام ملت‌های آسیا خیلی رضایت بخش نبود تا جایی که این شائبه به‌وجودآمد که اگر مسئولان فدراسیون و سرمربی تیم ملی به جای دمیدن روحیه خودباختگی، روح جاه‌طلبانه و خودباوری به تیم تزریق می‌کردند و مدام از بزرگ نمایی حریفان سخن به میان نمی‌آوردند چه بسا تیم ایران با یک استراتژی منطقی‌تر می‌توانست حداقل با یک برد دیگر درمصاف با یکی از حریفان همگروهش همانند چین، راهی دور دوم بازی‌ها شود.

دراین گزارش تلاش کرده‌ایم تا با انعکاس دیدگاه‌های مختلف به ارزیابی نتایج تیم ملی در شانزدهمین دوره مسابقات قهرمانی جهان پرداخته و بررسی کنیم که آیا نتایج و مقام نوزدهم به‌دست آمده با واقعیت کنونی بسکتبال ایران با دراختیارداشتن بهترین تیم تاریخ بسکتبال ایران مطابقت و همخوانی داشت یا خیر؟ کارشناسان و مربیان بسکتبال ضمن تمجید و در عین حال انتقاد از عملکرد تیم ملی در مسابقات جهانی، بر این باورند که درصورت داشتن نگاه مثبت و اعتماد به نفس بیشتر تیم ایران می‎توانست حضوری به‌مراتب بهتر از این در این رقابت‎ها ‌داشته باشد.

منکر نقاط ضعف نباید شد

مهران شاهین طبع به‌عنوان یکی از مربیان موفق سال‌های اخیرکه 2بار با صباباتری قهرمان باشگاه‌های آسیا شده است درارزیابی عملکرد تیم ملی به مهر می‌گوید: «بازیکنان تیم ملی بسکتبال در مصاف با حریفان خود کاملا در اختیار تیم بودند. آنها تحت هیچ شرایطی کوتاه نمی‌آمدند. اشتیاقی که در کار ملی‌پوشان دیده شد مثال‌زدنی و خیره‌کننده بود. ضمن اینکه همه بازیکنان در نتایج به دست آمده شریک بودند. البته حضور جهانی ایران خالی از ایراد هم نبوده است».

وی درعین حال که ضعیف جلوه دادن نتایج ملی پوشان بسکتبال را بی‌انصافی می‌داند منکر نقاط ضعف نیز نشد؛ «این بی‌انصافی است که عملکرد تیم ملی در ترکیه را ضعیف جلوه دهیم اما نباید منکر نقاط ضعف شد. ایران مقابل تونس پر تلاش و مقابل اسلوونی آبرومندانه ظاهر شد؛ برابر برزیل هم بد کار نکرد اما در دیدار با آمریکا و کرواسی می‌توانست بهتر از این ظاهر شود».

شاهین طبع در بخش پایانی صبحت‌هایش با اشاره به همسان نبودن بازیکنان به عدم‌برنامه‌ریزی خوب برای حدادی در تاکتیک تیمی اشاره می‌کند و می‌گوید: «تیم ملی خیلی راحت از زیرفشار حریف خارج نمی‌شد در حالی‌که اگر اسیر این فشارها نمی‌ماند، می‌توانست مدیریت بهتری بر جریان بازی بخصوص در حمله داشته باشد. ضمن اینکه بازیکنان اصلی و نفراتی که جایگزین آنها بودند نسبت یکسانی با هم نداشتند. مسابقات جهانی 11- 10 بازیکن همسان می‌خواهد. دیگر آنکه باید برای حامد حدادی و چگونگی به کارگیری او برنامه‌ریزی بهتری در تیم ملی می‌شد. اگر چه حامد همین‌گونه هم حریفان را اذیت کرد و باعث شد بازیکنان آنها از راه دور اقدام به شوت کنند اما در مجموع دیر به دیگر بازیکنان ملحق می‌شد. البته ماتیچ مربی فهیمی است و شاگردانش را خوب می‎شناسد».

بازنده کردن تیم قبل ازسفر

مصطفی هاشمی دیگر مربی مطرح بسکتبال ایران که همانند شاهین طبع چندین قهرمانی داخلی با تیم‌های مختلف و 2قهرمانی پیاپی با مهرام در باشگاه‌های آسیا دارد و همه بازی‌های تیم ایران را نیز بادقت دیده است، مهم‌ترین مشکل تیم را بازنده بودن قبل از اعزام به مسابقات می‌داند؛ «همه ذهنیت‎های ایجاد شده در این جهت بود که تیم ملی در مسابقات جهانی باید ببازد؛ چون آمریکا قهرمان المپیک است، کرواسی رنکینگ 15 دارد، برزیل سابقه قهرمانی جهان دارد و...».

وی افزود: «با طرح چنین مسائلی تیم ملی را بازنده کردند قبل از اینکه به ترکیه برود. بهتر آن بود که به بازیکنان احساس توانایی، برد، جاه‌طلبی و شهامت القا می‎شد؛ خصوصا اینکه وضعیت خیلی از این تیم‌ها آنی نبود که گفته می‌شد. مثلا اینکه برزیل که مغلوب آن شدیم در زمان بازیگری من مطرح بود. برزیل حتی در دوره پیش رقابت‌های جهانی هم از گروه خود صعود نکرد.»علاوه بر مهران شاهین طبع که غیبت بسیاری از بازیکنان بزرگ دیگر تیم‎ها از چشمش پنهان نمانده و اعتقاد دارد حضور صمد و آفاق در درجه اول باعث می‎شد حریفان با قدرت بیشتری مقابل ایران صف آرایی کنند، مصطفی هاشمی هم می‌گوید: «اینکه صمد و حامد نبودند، در رقم خوردن نتایج و ناکامی‎ها تأثیر‌گذار بود اما نه به اندازه ذهنیتی که در بازیکنان ایجاد شده بود. واقعیت باخت‎ها چیزی غیراز مسائل فنی بود».

دادن نمره قبولی به تیم ملی

عباس آقاکوچکی، یکی دیگر از مربیان بسکتبال کشورمان است که سابقه همراهی تیم ملی را نیز دارد. او در ارزیابی عملکرد تیم ملی دیدگاهش کاملا متفاوت با شاهین طبع و هاشمی است:«اعتقادم بر این است که نسبت به توان و پتانسیلی که داریم و با اینکه تجربه‌ای از حضور درمسابقات جهانی نداشتیم و در سخت‌ترین گروه هم قرار گرفته بودیم، عملکرد خوبی داشتیم و می‌توان به تیم ملی نمره قبولی داد».

وی تأکید کرد: «پس از اتمام بازی‌ها کارشناسی کار راحتی است. درست است که تیم ملی به خاطر فشار و سطح بالای بازی‌ها در اجرای مسائل فنی به مشکل برخورد اما واقعا باعث افتخار بود. بازیکنان تیم ملی در‌شأن آسیا و آبرومندانه بازی کردند اگرچه نتیجه 4 بازی را واگذار کردند».

تغییر دیدگاه در کمتر از یک ماه

کاپیتان بازمانده تیم ملی از مسابقات جهانی، دیدگاه منتقدین مبنی بر اینکه ایران می‌توانست به دور دوم صعود کند را قبول ندارد و می‌گوید: «آنهایی که الان می‌گویند تیم ایران می‌بایست به دور دوم صعود می‌کرد، دیدگاه‌شان با صحبت‌های یک‌ماه پیش خودشان کاملا فرق می‌کند. من فکر می‌کنم که نمایش خوب بازیکنان ایران، باعث چنین تغییر دیدگاهی شده است».

صمد نیکخواه بهرامی در پاسخ به این سؤال که تیم ایران با ترکیب کامل خود تا چه اندازه بخت صعود به مرحله دوم را داشت تلویحا می‌پذیرد که این شرایط احتمالش بسیار زیاد بود؛« اگر تیم ایران دچار بدشانسی نمی‌شد مطمئن باشید که یکی از بخت‌های صعود به دور دوم بود. دلیل اینکه چین توانست راهی مرحله بعد شود قرار داشتن این تیم در گروهی آسان بود. ما در گروهی بودیم که واقعا با این تیم نیم‌بند صعود کاری غیرممکن بود و باید سپاسگزار بازیکنان، کادر فنی و مربیان بود که با وجود شکست، باعث تحقیر بسکتبال ایران در اولین میدان جهانی نشدند».