تاریخ انتشار: ۳ دی ۱۳۸۵ - ۱۶:۰۷

دکتراصغر نصیری*: پس از برگزاری یک دوره آموزشی مدیریت ویژه بنگاه‌های صنعتی و آموزشی، پرسش‌نامه‌هایی بین شرکت‌کنندگان توزیع شد که پرسیده شده بود اگر مدیران در شرایطی سرمایه، تکنولوژی و نیروی انسانی را از دست بدهند، کدام‌یک بازیافتنی است؟

بسیاری از آنها چنین پاسخ داده بودند که سرمایه را می‌توان از طریق شبکه‌های بانکی به صورت وام تامین کرد و تکنولوژی را نیز می‌توان سریعاً جایگزین نمود، اما آنچه را که نمی‌توان حداقل در کوتاه‌مدت ترمیم و جایگزینی بر آن یافت، عنصر نیروی انسانی کارآمد و آموزش‌دیده است.

 از این‌رو از نیروی انسانی به عنوان مانایی و شاه‌کلید توسعه یاد می‌شود. دکتر قالیباف، شهرداری تهران در چهارمین دوره کنفرانس بین‌المللی مدیریت طی سخنانی با ضروری خواندن توجه ویژه در بخش مدیریت انگیزش به منابع انسانی تصریح کرد: بارها تاکید کرده‌ام اگر به من بگویند 4 میلیارددلاری که در تبصره 13 هزینه می‌شود و بخشی از آن نیز متعلق به شهرداری است را می‌خواهید یا نیروی انسانی متخصص و با انگیزه را ، ترجیح می‌دهم نیرو و منابع انسانی را انتخاب کنم؛ چرا که اگر منابع انسانی در یک مجموعه از یک روحیه جهادی برخوردار باشند طبیعتاً پول و سرمایه آن مجموعه را نیز به درستی مدیریت کرده و آن را هدر نخواهند داد.


اینچنین دیدگاهی، دقیقاً مبتنی بر نگره کارشناسی است و موضوعی است که سالیان متمادی از زاویه دید مدیریت، مفغول و پنهان مانده است. مدیریت و یا عامل انسانی مهمترین دلیل تحولاتی است که امروز بشر در همه زمینه‌ها و به هر شکلی در جوامع گوناگون شاهد آن است. یکی از بزرگترین چالش‌ها و دستاوردها برای مدیران، ایجاد انگیزه در اعضای تیم‌های کاری تحت رهبری آنان است، به گونه‌ای که این انگیزه سبب آشکار‌شدن بیشترین تلاش و جدیت در آنان شود. البته هنر مدیریت در ایجاد شرایطی است که برای باانگیزه‌کردن افراد بیشترین کارآیی را دارد.


برای با انگیزه‌کردن کارکنان در انجام جدی امور و نیز نوآورساختن بیش از یک راه وجود دارد. مدیران کارآمد از فرصت‌ها و محدودیت‌های موجود در یک محیط کاری درک درستی دارند، از این رو بر مواردی تکیه می‌کنند که به راستی می‌تواند در کارکنان ایجاد انگیزه کند. نکته اصلی در مدیریت این است که بدانیم کارکنان به وسیله چیزی برانگیخته می‌شوند که تحقق آن را باور دارند و این تحقق نه به وسیله وعده و وعید مدیران، بلکه به وسیله به‌جریان‌انداختن سه شرط برای انگیزش یعنی اعتماد به نفس، اطمینان و رضایت به دست می‌آید. به وسیله ایجاد محیطی که در آن سه شرط تقویت می‌شوند، مدیران می‌توانند در کارکنان خود انگیزش ایجاد کنند.

 پس نگاهی به عملکرد مدیریت شهری نشان می‌دهد زمینه بروز و ظهور سه شرط بالا آمده فراهم شده است و از این رو چشم‌انداز روشن و امیدآفرینی به وجود آمده است. هم‌اینک با به‌کاربستن طرح‌هایی، نقش کارکنان در تمامی زوایای سامانه، نمود یافته است و از این رو به عنصر اعتماد به نفس رسیده‌اند.

*شهردار منطقه 22 تهران