فدراسیون جهانی فوتبال (فیفا) رسما اعلام کرد که یکی از گزارشهای نشریه انگلیسی "ساندی تایمز" را بررسی خواهد کرد. بر اساس این گزارش، دو تن از مقامهای عالیرتبه فیفا رأی خود در گزینش میزبان جامهای جهانی فوتبال ۲۰۱۸ و ۲۰۲۲ را میفروشند.
روزنامهنگاران در جریان این ملاقات از یک مقام نیجریهای و یکی از مقامهای عالیرتبه فدراسیون فوتبال اقیانوسیه و این که چگونه این افراد برای تأمین مالی پروژههای مختلف پول طلب میکنند، فیلمبرداری کردهاند.
«وقتی پول را میپردازید، مسلم است که در مقابل رأی مرا میخواهید.» این واژهها را فرد نیجریهای به زبان آورده است. شخص دیگری نیز ۳ میلیون دلار نیوزیلند برای رأی خود طلب کرده است.
روزنامهنگاران خود را در قالب لابیگران کنسرسیومی آمریکایی جا زده بودهاند که تلاش میکنند میزبانی جام جهانی به آمریکا واگذار شود. در همین رابطه با ۶ تن از مقامهای کنونی یا سابق فیفا گفتوگوهایی انجام شده است. دو تنی که از آنان فیلم تهیه شده، عضو کمیسیون ۲۴ نفره فیفا هستند که دوم دسامبر (۱۱ آذر) در مورد میزبانی جامهای جهانی ۲۰۱۸ و ۲۰۲۲ تصمیم خواهند گرفت.
پول برای «اهداف ورزشی»
مقام نیجریهای در تصاویر ضبط شده در مورد چگونگی سرمایهگذاری ۸۰۰ هزار دلار برای ساخت ۴ زمین فوتبال با چمن مصنوعی در نیجریه توضیح میدهد. او در مقابل "ضمانت" میدهد که در جلسه انتخاب میزبان جام جهانی ۲۰۱۸ به سود آمریکا رأی دهد. این فرد برای انتخابات میزبان ۲۰۲۲ «رأی خود را به کشور دیگری فروخته است» و آمریکا رأی دوم او خواهد بود.
فرد دیگری در ملاقات با "دلالان" در لندن، آنطور که فیلمها نشان میدهند، خواسته است که پول به صورت شخصی به او پرداخت شود. در ملاقات دیگری در قاهره جزئیات بیشتری به گفتوگو گذاشته شده. بر اساس این گفتوگوها، باید پرداختها از طریق یکی از اقوام فرد مورد نظر صورت گیرد که شرکتی در اروپا دارد.
به نوشته ساندی تایمز، این مقام فیفا در ملاقات دیگری در شهر آوکلند (نیوزیلند) ۳ میلیون دلار نیوزیلند برای پایهگذاری یک آکادمی فوتبال درخواست کرده است. این فرد مدعی شده که دو دلالی که به سود میزبانی دو کشور دیگر تلاش میکنند، ۱۰ و ۱۲ میلیون دلار پیش نهادهاند.
دو مقام فیلمبرداریشده فیفا درخواست ساندی تایمز برای توضیحات در مورد اتهامشان را رد کردهاند. در این میان فدراسیون جهانی فوتبال اطمینان داده که فرایند گزینش میزبان با کمال دقت زیر نظر خواهد بود. این فدراسیون منتظر مستندات گزارش ساندی تایمز است.
از سوی دیگر، فدراسیون فوتبال آمریکا در یک موضعگیری رسمی هرگونه ارتباط با پرونده مورد نظر را انکار کرده است. اما این کشور که در کنار کشورهای اروپایی انگلستان، روسیه، هلند/بلژیک و اسپانیا/پرتغال خواستار میزبانی جام جهانی ۲۰۱۸ بود، پیشنهاد خود را در روزهای اخیر پس گرفت. به نوشته رسانهها، گفتوگوهای "روزنامهنگاران" با مقامهای فیفا پیش از تغییر تصمیم ایالات متحده انجام شده بودهاند.
جام جهانی ۲۰۱۴ در برزیل برگزار میشود و برای جام ۲۰۲۲ نیز علاوه بر ایالات متحده، استرالیا، ژاپن، کره جنوبی و قطر خود را داوطلب دریافت میزبانی کردهاند.
«رشوه دادن ممنوع است»
این نخستین بار نیست که مقامهای فیفا به فساد مالی متهم میشوند. انگلستان بیم آن دارد که حق این کشور در گزینش میزبانی جام جهانی ۲۰۱۸ ضایع شود. دیوید کامرون، نخست وزیر این کشور، در روزهای اخیر میزبان سپ بلاتر، رئیس فیفا بود.
ساندی تایمز همچنین به نقل از مقامهای کمیته میزبانی جام جهانی در انگلستان، هشدار داده است که این کشور بدون پرداخت رشوه به اعضای فیفا بخت چندانی برای دریافت میزبانی ندارد. این نشریه از زبان منابعی که نامشان آورده نشده مینویسد، انگلستان مزیتهای بسیاری برای برگزاری جام جهانی دارد، اما «هیچ معاملهای نمیکند».
به گزارش دویچهوله، به نوشته این نشریه انگلیسی، یکی دیگر از مقامهای بلندپایه فیفا پیشنهاد میکند: «بهترین راه برای خرید رأی، واگذاری نوع سرمایهگذاری پولهای دریافتی به خود افراد است.» همچنین به روزنامهنگاران توصیه میشود "پول خرد" به کسی تعارف نکنند، بلکه مبالغ بالاتر از یک میلیون پوند را پیش نهند.
بر اساس قوانین فیفا، داد و ستد بر سر آرا هم برای کشورهای خواستار میزبانی و هم مقامهای فدراسیون ممنوع است. بسیاری از مواد قانونی فیفا تأکید میکنند: «رشوه دادن اعضا به شخص سوم برای کسب مزیت به سود خود ممنوع است».
نام متهمان به رشوهخواری در فیفا فاش شد
فدراسیون جهانی فوتبال دو تن از مقامهای اجرایی خود را که به فساد مالی متهم شده بودند، موقتا عزل کرد. این دو، آموس آدامو از نیجریه و رینالد تماری از تاهیتی (بزرگترین جزیرهٔ در گروه جزیرهٔ پولینزی فرانسه در اقیانوس آرام) هستند.
فیفا شامگاه چهارشنبه (۲۰ اکتبر/ ۲۸ مهر) در زوریخ اعلام کرد که تحقیقات در مورد هر دوی این افراد ادامه دارد.
آدامو و تماری عضو هیئت ۲۴ نفره فیفا هستند که در رأیگیری مخفی دوم دسامبر (۱۱ آبان) در زوریخ، میزبانان جام جهانی ۲۰۱۸ و ۲۰۲۲ را برمیگزینند.
سپ بلاتر، رئیس فیفا، از اعضای کمیته اجرایی خواست تا از بیان علنی رأی خود بپرهیزند اما در مورد تعویق احتمالی رأیگیری به دلیل تحقیقات، سخنی نگفت.
آمریکا، استرالیا، ژاپن، کره جنوبی و قطر آمادگی خود را برای میزبانی جام جهانی ۲۰۲۲ اعلام کردهاند. انگلستان، روسیه، بلژیک-هلند و اسپانیا-پرتغال (میزبانی مشترک) نیز داوطلبان میزبانی جام ۲۰۱۸ هستند.
«روزی غمانگیز برای فوتبال»
فدراسیون جهانی فوتبال علاوه بر آدامو و تماری، چهار مقام دیگر خود را هم موقتا از کار برکنار کرده است. بنا بر اعلام فیفا، اسلیم آلولو (تونس)، آمادو دیاکیته (مالی)، آهونگالو فوزیمالوهی (تونگا: جزیرهایی در جنوب اقیانوس آرام) و اسماعیل بهامیه (بوتسوانا) فعلا از تمام فعالیتهای مربوط به فوتبال منع شدهاند.
این افراد به نقض قوانین فیفا و آئیننامههای اخلاقی و انضباطی این فدراسیون متهم شدهاند. بلاتر، رئیس سوئیسی فیفا، با آشفتگی میگوید: «روز غمانگیزی برای فوتبال است. این اما وظیفه فیفاست که فوتبال را از هر گونه فساد و رفتار نادرست حفظ کند».