اما درسال‌های اخیر، چالش‌های ایجادشده در زمینه اخذ مالیات و مقاومت برخی مودیان مالیاتی در پرداخت،
موجب شده که گمانه‌زنی‌های متفاوتی در زمینه چرایی تفاوت در نحوه اخذ مالیات از مودیان مختلف مالیاتی مطرح شود؛ موضوعی که حتی موجب شکل‌گیری انتقادهایی از سازمان امور مالیاتی شده و برخی منتقدان اعمال قاطعیت در اخذ مالیات از برخی اقشار و چانه‌زنی و تعامل با برخی دیگر را نشانگر تبعیض در اعمال قانون قلمداد می‌کنند. بخش دوم گفت‌وگو با علی عسکری را می‌خوانید.
- اصلی‌ترین انتقاد مردم از دولت و سازمان امور مالیاتی این است که چرا دولت در اخذ مالیات بر حقوق و مالیات اقشار فرودست جامعه قاطعیت نشان می‌دهد اما در اخذ مالیات بازار به سیاست چانه زنی و تعامل روی می‌آورد. شما این تناقض را چگونه پاسخ می‌دهید؟
به شخصه در گرفتن مالیات از مردم، دولت و بازار هیچ‌گونه تبعیضی قائل نمی‌شوم و مجری قانون هستم. البته اهل تعامل هستم منتهی تعامل طبق قانون و نه ورای قانون؛ یعنی اول قانون را اجرا می‌کنم بعد تعامل می‌کنم .
- تضمینی می‌دهید که سال آینده این چانه زنی با بازار و ماجراهای گذشته تکرار نخواهد شد؟
امیدوارم ماجراهای امسال درس خوبی برای همه باشد.
- جواب سؤال‌ام را نگرفتم. مطمئن هستید که دوباره بازار مقاومت نخواهد کرد و دست به اعتصاب نخواهد زد؟
امیدوارم ممانعت و مقاومتی در برابر اجرای قانون رخ ندهد و فکر می‌کنم اعتصاب‌کنندگان امسال علامت خوبی از رفتار سازمان امور مالیاتی دریافت کردند.
- پس قول می‌دهید که سال آینده شاهد اعتصاب و تعطیلی بخشی از بازار نخواهیم بود؟
من که اعتصاب نمی‌کنم تا بتوانم به شما قول بدهم. آنها که اعتصاب کردند باید قول بدهند نه من. شما باید از آنها بپرسید که اگر قانون اجرا شود و مطابق میل‌تان نبود اعتصاب می‌کنید یا نه؟ من دلیلی برای اعتصاب در برابر قانون نمی‌بینم و اعتصاب و تعطیلی بازار را رفتار و منشی مناسب برای اجرا و تمکین در برابر قانون نمی‌دانم و اینگونه رفتارها، عکس‌العملی دربرابر قانون است تا اجرای قانون.
- اخیرا شما رویکرد تهدیدآمیز و متقابلی را در پیش گرفته‌اید. آیا این تهدید شما لفظی است یا ابزاری برای اجرایی کردن تهدیدها دارید؟
آن چیزی را که عنوان کردم و تلقی تهدید از آن شد، مستند به ابزارهایی است که قانون در اختیارم گذاشته است. کسی را تهدید نکردم بلکه گفتم کسی که مالیات بدهد مخلص‌‌اش هستیم اما اگر کسی مالیات ندهد با ابزارهای قانون با آن برخورد می‌کنم و تهدید خاصی نکردم و فقط گفتم قانون را اجرا می‌کنم.
- آیا این قانون برای همه است؛ مثلا شامل برخی خودروسازان هم خواهد شد که در برابر قانون مقاومت می‌کنند؟
قریب به اتفاق شرکت‌های خودروسازی با ما مشکل مالیاتی ندارند جز یک مورد که سال گذشته مشکل مالیاتی داشت و در آذرماه سال گذشته مالیاتشان را تقسیط کردیم و تا ماه قبل همه مالیات آنها را گرفتیم و در اجرای قانون تبعیض قائل نمی‌شویم و همان خودروساز مد نظر شما بدهی 250 میلیارد تومانی‌‌اش را پرداخت کرد. امسال همه مالیات را به روز از آنها می‌گیریم.
- فعالان بخش خصوصی انتقاد دارند که در شرایط رکود اقتصادی دولت نباید فشار مالیاتی‌‌اش را تشدید کند و باید انعطاف به خرج دهد نه اینکه از سازوکاری چون بستن حساب‌ها و ممنوع الخروج کردن افراد استفاده کند. شما چه پاسخی به این انتقادها دارید؟ آیا این نوع رویکرد شما اقتصادی است یا ناشی از اقتدار حاکمیتی؟
من فکر می‌کنم برای خیلی‌ها رکود اقتصادی یک بهانه شده است چرا که ما از شرکت‌هایی که اظهارنامه مالیاتی می‌دهند و سودده هستند مالیات می‌گیریم و هیچ‌گونه اعتراضی هم نمی‌کنند. تنها طیف بسیار کوچکی هستند که این بحث‌ها را مطرح می‌کنند که فکر می‌کنم باید این مسئله را درک کرده باشند که ما از فعالیت‌هایی مالیات می‌گیریم که سودکرده باشند و براساس قانون 25درصد سود را باید مالیات بدهند. حالا شما بگویید معنی بحران و رکود چیست؟ آیا شرکتی که در شرایط رکود و بحران سودده بود نباید مالیات‌‌اش را بگیریم؟ آخر این چه حرفی است؟ کشور باید اداره شود و مالیات را باید داد. البته کسانی که در شرایط بحران و رکود اقتصادی ضرر کرده باشند که به ما مالیات نمی‌دهند و ما هم ادعایی نداریم.
- آیا در پیش گرفتن روش‌هایی مثل بستن حساب‌ها و ممنوع‌الخروج کردن افراد به‌دلیل مشکل مالیاتی روش خوبی در دوران رکود اقتصادی است؟
ببینید! من حساب بانکی کسی را می‌بندم و مانع خروج از کشور می‌شوم که بدهی مالیاتی دارد و در برابر قانون تمکین نمی‌کند. ما حساب آنهایی که با سازمان امور مالیاتی همکاری دارند را نمی‌بندیم بلکه حساب کسانی را می‌بندیم که بدهی‌شان قطعی شده است و همه مراحل قانونی و رسیدگی مالیاتی را طی کرده‌اند و بازهم مالیاتشان را نمی‌دهند. من چاره‌ای ندارم جز اینکه حساب‌شان را ببندم و مانع خروج‌‌شان از کشور شوم. نمی‌توانم به این بدهکاران مالیاتی خوش آمدید بگویم.
- برای جلوگیری از فرار مالیاتی افراد شاخص و مشهور چه کار می‌کنید؟
طبق اسناد و مدارک مالیات می‌گیریم و شوخی هم نداریم. حتی اگر چند سال از قراردادها گذشته باشد ما متمم مالیاتی می‌کشیم و از آن همه حقوق دولت را می‌گیریم، مثل ورزشکاران و هنرمندان.
- اما به هر حال ما فرار مالیاتی کم نداریم و مردم نسبت به این مسئله حساسیت دارند، برای برخورد با اینها چه کار می‌کنید؟
بالاخره کتمان نمی‌کنید که افراد بانفوذی هستند که حساب‌سازی می‌کنند تا مالیات ندهند. مسیرهای فرار از مالیات چند مسیر بیشتر نیست؛ یکی مسیر قاچاق کالاست و گروهی با انتقال از مسیرهای غیرقانونی، کالا رد و بدل می‌کنند و فرار مالیاتی دارند. گروه دیگر کسانی هستند که سند‌سازی و حساب‌سازی می‌کنند و اطلاعات خود را پنهان می‌کنند تا مالیات ندهند. البته این گروه از افراد در رسیدگی به پرونده‌های مالیاتی‌شان شناسایی می‌شوند و ما هم از کسانی که سند‌سازی و حساب‌سازی کنند، مالیات می‌گیریم و اگر در جریان رسیدگی، پرونده‌ای از دستمان در رفته باشد و تا 5سال هم این موضوع پنهان مانده باشد و اسناد و مدارکی به دست بیاوریم که کتمان مالیاتی صورت گرفته است، ما از آنها متمم مالیاتی می‌گیریم و اگر کسانی فراتر از این کتمان اطلاعات کنند براساس ماده 181 قانون مالیات‌های مستقیم، تمام اسناد و مدارک را جمع‌آوری خواهیم کرد و مالیات دولت را خواهیم گرفت و قانون دست ما را بازگذاشته است.
البته این را اضافه کنم که بخشی از فرارهای مالیاتی ناشی از کارت‌های بازرگانی است که متأسفانه با سوءاستفاده از افراد، کارت بازرگانی با مبالغ بسیار ناچیز به نام دیگران می‌گیرند و واردات انجام می‌دهند که متأسفانه باید بگویم ما در یافتن ردپای افراد و در گرفتن مالیات از آنها مشکل داریم چرا که وقتی به فرد صاحب کارت مراجعه می‌کنیم، می‌بینیم آهی در بساط ندارد و برخی از کارت‌های مالیاتی بیش از 40 تا 50 میلیارد تومان بدهی مالیاتی دارند و ما کاری نمی‌توانیم انجام دهیم. البته داریم اطلاعات را از سطح استان‌ها جمع می‌کنیم تا کسانی که با استفاده از این حربه سوءاستفاده مالیاتی دارند، از مصادیق بارز مفاسد اقتصادی و پول شویی شناخته شوند و قانون با آنها برخورد خواهد کرد و همه باید به این مسئله توجه کنیم چرا که پول‌های بادآورده زیادی از این خلأ قانونی به دست می‌آید.
- و سؤال آخر همان تکرار سؤال نخست است؛ مالیات بر ارزش طلا فروشان چه خواهد شد؟
ببینید برای همگان روشن شد که تکلیف قانون چیست و دیگر بهانه‌ای برای مقاومت وجود ندارد و آنها همه درخواست‌های خود را مطرح کردند و دولت و مجلس به درخواست‌های آنها رسیدگی کردند و تأکید بر این است که قانون باید اجرا شود و حتی مرکز پژوهش‌های مجلس به‌عنوان حکم بین سازمان امور مالیاتی و صنف طلافروشان نظر خود را آماده کرده و منتظر نظر نهایی کمیسیون اقتصادی مجلس هستیم. ما مطمئن هستیم که دیگر همه ابهام‌ها برطرف شده است و دیگر جایی برای
چانه زنی نیست و باید بروند مالیاتشان را بدهند و از نظرما حجت تمام است و دلیلی برای مقاومت در برابر قانون وجود ندارد.