رئیسجمهور (president) به معنی رئیس ارشد است. رئیس یک موسسه تجاری بزرگ یا گروه و گردهمایی را هم میشود پرزیدنت نامید، ولی معمولاً رئیسجمهور به بالاترین مقام سیاسی یک کشور گفته میشود. بعضی از کشورهای دنیا سیستم تکریاستی دارند؛ یعنی رئیسجمهور با انتخابات مستقیم برای مدت محدودی برگزیده میشود و دولت را با گروهی از وزیران با عنوان کابینه و با رأی اعتماد مجلس تشکیل میدهد مانند برزیل و فیلیپین. در سیستم دو ریاستی رئیسجمهور و مجلس توسط رأی مستقیم انتخاب میشوند. بعد یک نفر به عنوان نخستوزیر (prime minister) از طرف رئیسجمهور به مجلس معرفی میشود تا با تأیید نمایندگان مجلس کابینه را تشکیل دهد.
در این حالت مسائل اجرایی برعهده نخستوزیر و جهتگیری و برنامههای کلی و اساسی کشور برعهده رئیسجمهور است؛ ولی قدرت تاحدی بین دو نفر تقسیم میشود مانند روسیه و ترکیه. در سیستم سوم یعنی جمهوریهای پارلمانی، حزب یا حزبهایی که در مجلس اکثریت را دارند نخستوزیر و کابینه را تعیین میکنند و از همان مجلس رأی اعتماد میگیرند. در این نوع رئیسجمهور وجود ندارد یا اینکه تشریفاتی است مانند آلمان و هند.
بعضی دیگر از کشورها، بالاترین قدرت سیاسی مسلط را با اسمی مانند سرپرست یا فرمانده مینامند که گاهی در ترجمه تبدیل به رئیسجمهور میشود و در برخی کشورها مانند سوئیس نظام سیاسی متفاوتی با شورای ریاست جمهوری هفت نفره وجود دارد. در جزئیات نظامهای سیاسی، تفاوتهای بیشتری وجود دارد و در هر کشور باید ببینیم قدرت چگونه تقسیم شده است و در اختیار چه افرادی قرار دارد و از چه راهی اعمال میشود.