تاریخ انتشار: ۱۹ بهمن ۱۳۸۹ - ۰۷:۳۶

عباس ثابتی‌راد: شهرها روز‌به‌روز بزرگ و بزرگ‌تر می‌شوند و بر جمعیت‌شان افزوده می‌شود.

براساس آخرین پیش‌بینی‌ها هر‌ساله 2/3 درصد به جمعیت شهرنشین جهان افزوده می‌شود و تا سال 2030 تقریبا 84درصد از جمعیت کشورهای توسعه‌یافته در مناطق‌شهری سکونت خواهند داشت.

بیش از 23 شهر جهان در حال دست یافتن به جمعیت بالای 10میلیون نفر هستند؛ شهرهایی که عمدتا درکشورهای در حال توسعه جای گرفته‌اند. نکته جالب این است که بسیاری از شهرهای بالای 10میلیون نفر جمعیت دارای محدوده‌ای کم هستند.

در واقع تراکم جمعیتی این شهرها بسیار بالاست؛ موضوعی که باعث می‌شود امکان ارائه خدمات شهری به شهروندان کاهش یافته و کیفیت زندگی در این شهرها را تحت ‌تأثیر خود قرار دهد.

تنها مدیریتی توانمند می‌تواند در این گستره اندک، به جمعیت بالای 10میلیون نفر خدمات ارائه کند وگرنه کابوسی مانند لاگوس در تمام این شهرها به وقوع خواهد پیوست.

تهران

بر اساس پیش‌بینی سال 2006 صندوق جمعیت سازمان ملل، تهران تا سال 2020 ، 8میلیون و 860هزار نفر جمعیت‌خواهد داشت. از این رو در فهرست پیش‌بینی شده شهرهای پرجمعیت مقام 33 را به خود اختصاص داده بود. اما تهران با گذشت 5 سال از نخستین پیش‌بینی هم اکنون به جمعیتی معادل 8میلیون و 430هزار نفر دست‌یافته‌است.

جمعیت تهران در مساحتی در حدود 720کیلومتر مربع زندگی می‌کنند؛ این یعنی در هر کیلومتر مربع این شهر 11هزار و708 نفر در حال زندگی هستند.

کراچی

کراچی پاکستان در حال حاضر پرجمعیت‌ترین شهر جهان است. جمعیت این شهر در حدود 15میلیون و 500هزار نفر و جمعیت این شهر با حومه‌‌اش در حدود 18میلیون نفر است. این شهر در سال 2005 جمعیتی معادل 11میلیون و 800هزار نفر داشت و در عرض کمتر از 3سال در سال 2008 به جمعیت 13میلیونی دست یافت.

مساحت این شهر در حدود 3هزار و 530کیلومتر مربع است و در هر کیلومتر مربع این شهر 5هزار و100نفر زندگی می‌کنند. در فهرست منتشر‌شده در سال 2006 کراچی با رشد 3/2درصدی جمعیت تا سال 2020 دهمین شهر جهان معرفی شده بود.

شانگهای

غول جمعیتی جهان تنها 2 شهر در جمع شهرهای بیش از 10 میلیون نفر دارد. نخستین شهر کشور چین شانگهای است که با جمعیت 14میلیون و 900هزار نفر جمعیت شهری شانه‌به‌شانه کراچی در حرکت است. جمعیت شهری و حومه شانگهای به 19میلیون و 200هزار نفر می‌رسد. اما مساحت شانگهای بسیار کم است.

این شهر 750 کیلومتر مربع مساحت دارد و در هر کیلومتر مربع از این شهر 25هزار و 600 نفر زندگی می‌کنند. در واقع شانگهای به لحاظ تراکم جمعیتی یکی از پرتراکم‌ترین شهرهای جهان است.

بمبئی

بمبئی(مومبای) سومین شهر پرجمعیت جهان است. این شهر با جمعیت 13میلیون و 900هزار نفر جمعیت شهری و 21میلیون و 200هزار نفر جمعیت کل شهر با حومه در مقام سوم شهرهای پرجمعیت قرار دارد. بمبئی در فهرست پیش‌بینی سال 2006 دومین شهر به لحاظ جمعیت معرفی شده بود.

مساحت این شهر 530کیلومتر مربع است و در هر کیلومتر مربع آن 40هزار نفر زندگی می‌کنند. به همین دلیل بمبئی یکی از بی‌کیفیت‌ترین شهرهای جهان به لحاظ خدمات‌رسانی شهر و امکانات زندگی قلمداد می‌شود و پرتراکم‌ترین شهر جهان به حساب می‌آید.

دهلی

دهلی، پایتخت هند، بعد از پکن با جمعیت 12میلیون و 100هزار نفر پنجمین شهر پرجمعیت جهان است. جمعیت کلانشهر دهلی شامل دو بخش قدیم و جدید 16میلیون و 713هزار نفر است. این شهر در حال حاضر هزار و 300کیلومتر مربع مساحت دارد که شامل شهر دهلی و دهلی‌نو است. در هر کیلومتر مربع این شهر جمعیتی معادل 12هزار و 856 نفر زندگی می‌کنند.

نیویورک

ابرشهر جهان که در 1950 به جمعیت افسانه‌ای یک‌میلیون نفر دست یافت، این روزها از دیگر ابرشهرها فاصله گرفته است. در حال حاضر نیویورک به لحاظ جمعیت شهری هفدمین شهر دنیاست. اگرچه جمعیت این‌شهر با شهرک‌های حومه‌‌اش به بیش از 21میلیون نفر می‌رسد، اما جمعیت شهری این شهر همچنان در حدود 10میلیون نفر است.

این شهر افسانه شهرنشینی جدید است و اگرچه در فهرست 10 شهر پرجمعیت جهان جای نگرفته اما همچنان بزرگ‌ترین شهر جهان به لحاظ مساحت است.

مساحت این شهر 8هزار و 683کیلومتر مربع است و در هر کیلومتر مربع از این شهر 2هزار و 418نفر زندگی می‌کنند. نیویورک همچنان اسطوره شهرنشینی جهان امروز است.

این شهر به‌لحاظ مقایسه همیشه مبنایی برای سنجش دیگر شهرهای جهان است و از الگوهای مختلفی از جمله کیفیت زندگی، خدمات‌شهری، زیست‌پذیری و بسیاری از موضوعات سرآمد دیگر شهرهای جهان است.

در عین حال نباید فراموش کرد که نیویورک در کنار جاذبه‌های مختلف زندگی شهرنشینی به‌عنوان یک کابوس بزرگ محسوب می‌شود، چرا که مشکلات متعدد مانند ترافیک، آلودگی‌هوا و ازدحام مردم همچنان گریبان این شهر را گرفته است و از آن به‌عنوان یک کابوس بزرگ شهرنشینی یاد می‌شود.

بوینس آیرس

بوینس‌آیرس ششمین شهر پرجمعیت جهان با جمعیتی معادل 11میلیون و 655هزار نفر در فهرست شهرهای پرجمعیت جای گرفته است. این شهر که به شهر کولی‌سرگردان و شاد معروف است، از سال 2006 تاکنون تنها 400نفر افزایش جمعیت داشته است. مساحت بوینس‌آیرس در حدود 2هزار و 266کیلومتر مربع است و در هر کیلومتر آن 5هزار و 143نفر زندگی می‌کنند.

سئول

سئول نخستین شهر به لحاظ توسعه الکترونیک است. این شهر در طول سال‌های گذشته چنان توسعه‌یافته که کمتر شهری را می‌توان با آن مقایسه کرد. سئول با وجود آنکه در پیش‌بینی سال 2006 به لحاظ افزایش جمعیت شهرنشینی رشدی منفی را دریافت کرده بود اما با افزایش 3/5میلیونی هم اکنون به جمعیت 11میلیون و 153هزار نفر دست‌یافته است.

در واقع هشتمین شهر پرجمعیت جهان تنها شهری است که کشورهای توسعه‌یافته را نمایندگی می‌کند. در هر کیلومترمربع از این شهر 23هزار و 333 نفر زندگی می‌کنند.

مسکو

نمی‌توان از شهرهای بزرگ جهان نام برد و سخنی از مسکو به میان نیاورد. این شهر این روزها به فهرست شهرهای پرجمعیت جهان آمده است. اگرچه در طول سال‌های گذشته همیشه مسکو در فهرست آلوده‌ترین شهرهای جهان، مقام اول را به خود اختصاص می‌داد اما این‌بار این شهر به دهمین شهر با جمعیت بالای 10میلیون نفر تبدیل شده است.

جمعیت شهری مسکو در حال حاضر 10میلیون و 524هزار نفر است و جمعیت ابرشهر مسکو به 15میلیون نفر می‌رسد. این درحالی است که مساحت این شهر 2هزار و 150کیلومتر مربع است و در هر کیلومتر مربع آن 6976 نفر زندگی می‌کنند.

برچسب‌ها