صدها اگر نه هزاران نفر در ژاپن مرده‌اند. یکی از پیشرفته‌ترین کشورهای جهان از لحاظ تکنولوژی و آماده‌ترین آنها در برابر زمینلرزه با یک "ابرلرزه" 8.9 ریشتری فلج شده است. این زمینلرزه پنجمین زمینلرزه برزگ در جهان از سال 1900 به بعد است و قوی‌ترین زمینلرزهای است که تا به حال در ژاپن ثبت شده است،اما مرگبارترین آنها نیست.
و اوضاع می‌توانست بدتر باشد.
دنیس میلی، کارشناس آمادگی در برابر بلایای طبیعی، رئیس سابق کمیسیون ایمنی در برابر زمینلرزه کالیفرنیا می‌گوید: "هر کاری هم که بکنیم، به طور کامل در برابر حوادث طبیعی نیستیم. طبیعت می‌تواند حادثه‌ای را ایجاد کند که فراتر از طراحی ما برای مقابله با آن باشد."
وجود سیستم‌های هشداردهنده باعث شده است که سونامی‌ها مانند گذشته آنقدر مرگبار نیستند. اغلب ساختمان‌ها نیز در برابر لرزه‌ها دوام آوردند. این زمینلرزه 700 بار قوی‌تر از زمینلرزهای بود که سال گذشته هائیتی بود، اما به نظر می‌رسد که تعداد تلفات بسیار کمتر از بیش از 220000 نفری باشد که در این کشور حوزه کارائیب کشته شدند.
زمینلرزه ژاپن ناشی از گسیختگیی به طول 300 کیلومتر و عرض 150 کیلومتر در کف دریا در 130 کیلومتری ساحل شرقی ژاپن بود. این گسیختگی در 24 کیلومتری زیر کف دریا رخ داد.
این زمینلرزه ناشی از فرورفتن یک صفحه عظیم تکتونیکی به زیر صفحه دیگر بود، که بزرگترین زمین‌لرزه‌ها در جهان را ایجاد می‌کند. زمینلرزه ژاپن از همان نوع زمینلرزهای بود که در سال 2004 باعث سونامی مرگبار اندونزی شد.
کارشناسان زمینلرزه می‌گویند ژاپن سخت‌ترین استانداردهای ساختمانی در جهان را برای دوام آوردن در برابر زمینلرزه دارد.
همچنین ژاپن داری یک سیستم گران‌قیمت هشدار اولیه زمینلرزه است که به افراد چند ثانیه ارزشمند فرصت می‌دهد تا بجنبند و پناه بگیرند.
با این حال پیامدهای این زمینلرزه مصیبت‌بار بود. پس‌لرزه‌ها و سونامی پس از زمینلرزه اولیه تخریب بیشتر را باعث شد.
نیروی این زمینلرزه آنقدر زیاد بود که جزیره اصلی ژاپن، هنشو را 2.5 متر به سمت شرق جابه‌جا کرد و سرعت چرخش زمین را افرایش داد و 1.6 میلیونیوم ثانیه طول روز را کوتاه کرد.
ژاپن دارای "یک فرهنگ زمینلرزه" است و سال‌هاست که خودش را برای "زمینلرزه بعدی" آماده می‌کند، اما این زمینلرزه صدها کیلومتر در شمال جایی رخ داد که کارشناسان انتظار وقوع آن را داشتند. این منطقه ژاپن در 1100 سال گذشته دستخوش زمینلرزهای در این اندازه‌ها قرار نگرفته بود.
این زمینلرزه در محل تقاطع صفحات تکتونیکی آمریکای شمالی و اقیانوس آرام در گوشه شمال غربی "حلقه آتش" قرار گرفته است که به نحوی باورنکردنی تا به حال آرام بوده است.
بدترین زمینلرزه ژاپن در دوره مدرن با شدت 8.3 ریشتر در سال 1923 در شهر کانتو رخ داد که 143000 نفر را کشت. زمینلرزه 7.2 ریشتری در شهر کوبه باعث مرگ 64000 نفر شد.
زمینلرزه کوبه باعث شگفتی کارشناسان شد، چرا که برای اولین بار دوره معاصر بود که یک ابرلرزه در این منطقه رخ می‌داد.
ژاپن در انتظار زمینلرزهای حتی بزرگتر در نزدیک توکیو در منطقه مرکزی این کشور بوده است، رویدادی که ژاپنی‌ها آن را "توکائی" (Tocai) می‌نامند.
قوانین سخت ژاپن برای استحکام ساختمان‌های جدید به مستحکم کردن ساختمان‌های قدیمی کمک نمی‌کند. با این وجود پیامدهای زمینلرزه ژاپن تفاوتی آشکار با آنچه در هائیتی رخ داد، دارد.
ژاپن مستحکم‌ترین نقطه دنیا روی سیاره زمین در مقابل زمین‌لرزه‌هاست و هائیتی کم‌مقاومت‌ترین محل کره زمین در برابر زمینلرزه بود.
ژاپن یک سیستم هشدار اولیه بر اساس امواج ایجاد شده بوسیله گسل‌ها دارد. این سیستم 15 ثانیه پیش از احساس لرزش زمین به ساکنان هشدار می‌دهد. حسگرها اولین امواج ورودی سریع اولیه یا امواج فشاری را تشخیص می‌دهند، و در سه سال گذشته بر اساس این سیستم، تلویزیون ژاپن هشدارهایی را پخش کرده است. این هشدار به ساکنان اجازه می‌دهد که در چارچوب در‌ها پناه بگیرند و گاز اجاق‌های پخت و پز را قطع کنند.
روز جمعه 11 مارس تلویزیون ژاپن در مورد یک زمینلرزه "عظیم" هشدار داد و از تماشاگران خواست به اقدامات احتیاطی دست بزنند.
دو روز پیش از این زمینلرزه، این منطقه با زمینلرزهای 7.2 ریشتری تکان خورده بود. دانشمندان اکنون این زمینلرزه را یک "پیش‌لرزه" محسوب می‌کنند. پیش‌لرزه‌ها در ابتدا به صورت یک زمینلرزه عادی شناسایی می‌شوند و تنها پس از اینکه زمینلرزه بعدی رخ می‌دهد به عنوان پیش‌لرزه شناسایی می‌شوند. پس از یک پیش‌لرزه تنها 5 درصد احتمال وجود دارد که زمینلرزه بزرگتری پس از آن رخ دهد.
زمین لرزه اخیر ژاپن یکی از موارد نادری بود که در ان یک زمینلرزه بزرگ با یک زمینلرزه بزرگتری دنبال شده است.
منبع: آسوشیتدپرس