در سالهای پس از تولید نخستین خودرو تحولات زیادی در زمینه قدرت موتور و افزایش سرعت و امکانات جانبی اتومبیل انجام گرفت. به موازات این پیشرفتها ایمنی سرنشینان در زمان رانندگی نیز مد نظر قرار گرفت و به تبع آن دانشمندان در واپسین سالهای سده بیستم به سمت امکان تولید خودروهای هوشمند حرکت کردند.
با توجه به اینکه هر سال به میزان تولید واردات خودرو و رانندگان در سطح کشور افزوده میشود و به همان نسبت نیز خطر بروز تصادفات بالاتر میرود، لزوم تجهیز خودروهای جدید تولیدی به لوازم و امکانات هوشمند بیش از گذشته احساس میشود. تولید اتومبیلهای هوشمند بهویژه در کشور ما که سالانه تعداد زیادی از افراد بهدلیل بروز سوانح جادهای و تصادفات جان خود را از دست میدهند اهمیت دوچندان دارد.
البته طی سالهای اخیر اخبار مثبتی در داخل کشور در این زمینه انتشار یافته اما مشخص نیست چه زمانی رؤیای آغاز ساخت خودروهای هوشمند در ایران محقق میشود.
پیشتر در این رابطه اعلام شده بود که قرار است خودروهای هوشمند ساخت داخل تا چند سال آینده وارد بازار شوند. برمبنای اخبار انتشاریافته نصب سیستم تسلط بر محدوده خودرو، نصب سیستم فناوری اطلاعات، نصب سیستم اطلاعات خودرو برای تسلط جغرافیایی از جمله سیستمهای مورد استفاده در خودروهای هوشمند تولید ایران خواهد بود.
در شرایطی مسئولان بخش خودروسازی کشور اقدام به انجام مقدمات کار برای تولید خودروهای هوشمند در داخل کشور کردهاند که در خارج از ایران کشورهای توسعهیافته سالهاست بحث هوشمندکردن خودروها را مطرح کرده و اقدامات مهمی در این زمینه انجام دادهاند و حتی آزمایشهای اولیه را بر تعداد محدودی از اتومبیلهای هوشمند انجام دادهاند. در نتیجه بهنظر میرسد که خودروسازان بخش خودروسازی کشور برای منطبقکردن استانداردهای خودروهای داخلی با استانداردهای بینالمللی باید تلاشی مضاعف انجام دهند.
در این زمینه الگوبرداری از خودروهای نیمههوشمندی که هماکنون در کشورهای توسعهیافته تولید میشوند و در کل الگوبرداری اولیه از طرحهای تولید این نوع اتومبیلها در خارج از کشور اهمیت دارد. در واقع باید زمینه اعزام خودروسازان به خارج از کشور و فراگیری نکات اصلی پیرامون ساخت خودروهای هوشمند فراهم شود. در ادامه نیز باید بودجه مناسبی به صنعت خودروسازی کشور اختصاص داده شود تا بتوان طرحهای اولیه تولید خودروهای هوشمند را به اجرا گذاشت.
خودروهای هوشمند
چندین سال است که در جهان صحبت از خودروهای مجهز به وسایل هوشمند و هشداردهنده میشود و حتی کارشناسان خودروساز پا را از این نیز فراتر گذاشته و اعلام کردهاند که تا 2 دهه آینده خودروهای کاملا هوشمند به بازار خواهند آمد؛ خودروهای هوشمندی که گفته میشود بدون راننده قادر به حرکت خواهند بود.
با وجود انجام آزمایشهای اولیه قرار است این نوع خودروها تا سال 2030 تولید شده و روانه بازار شوند.
در حال حاضر نیز آزمایشهایی بر انواع مدلهای اولیه این خودروها انجام گرفته است.
در سال 2004 تنها یک خودروی آزمایشی هوشمند ساخته شد، اما در سال 2005، پنج خودروی هوشمند موفق شدند مسیر 200کیلومتری را در جادههای بیابانی بدون نیاز به راننده طی کنند.
در سال 2007 نیز 6خودروی هوشمند موفق شدند بیش از 90 کیلومتر را در یک محیط مشابه ترافیک شهری سنگین با سرعت متوسط 50کیلومتر بر ساعت طی کنند و به علائم راهنمایی و رانندگی ایست احترام بگذارند و از پارک خارج شوند یا خود را پارک کنند.
تلاش گوگل برای تولید خودروی هوشمند
بر مبنای آخرین اخبار انتشاریافته درباره تلاشها برای تولید خودروهای کاملا هوشمند، گوگل در حال تکمیل خودروی هوشمندی است که نیازی به راننده نداشته و میتواند مسیر موردنظر را یافته و خود را به مقصد برساند.
مهندسان شرکت گوگل، خودروی هوشمند و خودکاری را روی خیابانهای کالیفرنیا مورد آزمایش قرار دادهاند که بدون نیاز به راننده خود مسیر درست را یافته و خود را هدایت میکنند. این خودروی هوشمند برای دیدن اطراف خود از دوربینهای تصویربرداری که روی سقفش نصب شده، حسگرهای راداری و یک طیفسنج لیزری استفاده میکند.
در حین انجام این آزمایش، یک مهندس نرمافزار و رانندهای حرفهای در خودرو حضور داشتهاند تا درصورت نیاز بتوانند کنترل خودرو را به دست بگیرند. گوگل امیدوار است این خودرو بتواند بهتدریج در کاهش ترافیک و تصادفهای جادهای تأثیرگذار باشد.
سباستین تران، مهندس نرمافزار شرکت گوگل اعلام کرد طی آزمایشی، این خودروی خودکار 225 هزار و 308 هزار مایل را بدون نیاز به راننده طی کرده و از روی پل معلق مشهور گلدنگیت نیز عبور کرده است.
آینده خودروهای هوشمند
رایانهها، حسگرها، جستوجوگرهای ماهوارهای و سایر تجهیزات الکترونیکی ظرف 20سال آینده بهخودروهای هوشمند امکان برقراری ارتباط با خود را میدهند، بهطوریکه در حدود سال 2030 رایانهها میتوانند به راحتی انسان را در خیابانها هدایت کنند و به مقصد برسانند.
این درحالی است که به اعتقاد بسیاری از دانشمندان آمریکایی انتقال نقش رانندگان بهخودروهای هوشمند، زودتر از سال 2050 میسر نخواهد شد.
در چند سال اخیر تحولات جدید و متفاوتی در خودروها پدیدار شده که به آرامی زمینه پیدایش اتومبیل هوشمند را بهوجود آورده است. نخستین خودروهایی که بتوان در این رده قرار داد از هوشمندی فقط در قسمتهایی خاص از اتومبیل بهره میبرند.
برای ذکر نمونه میتوان به این موارد اشاره کرد: شورلتهای ۸ سیلندری که هنگام حرکت خودرو با سرعت کم و با دور پایین موتور، فقط ۴ سیلندر آنها فعال است و ۴ سیلندر دیگر خاموش و غیرفعال است ولی به محض افزایش سرعت و دور موتور همه سیلندرها کارکرده و توانایی این را دارند که در عرض مدت ۵ثانیه سرعت خودرو را به 100کیلومتر در ساعت برسانند.
ترمز هوشمند نسل جدید که در هنگام احتمال بروز خطر و پیشبینی تصادف، صندلیهای جلو را به عقب میکشد تا کیسههای هوا و کمربند ایمنی عملکرد بهتری برای حفظ جان سرنشینان داشته باشد و به وسیله هوای فشرده، تغییراتی در صندلیهای ردیف جلو برای ثبات بیشتر بدن سرنشینان و کنترل بهتر خودرو ایجاد میکند و در نهایت اگر با توجه به اطلاعاتی که توسط 2رادار با برد ۳۰ متر و شعاع پوششی ۸۰ درجه و یک رادار کمکی از موانع و خودروها در عقب و جلوی خودرو دریافت میکند و حتی هشدارهای صوتی و تصویری که به راننده میدهد، راننده واکنش مناسبی در قبال وقوع تصادف احتمالی از خود نشان نداد، ترمزهای هوشمند فعال شده و از سرعت اتومبیل کاسته یا آن را متوقف خواهد کرد و مانع از بروز تصادف خواهد شد.