طاهره ساعدی: ارائه طرحی از سوی 39 نماینده مجلس شورای اسلامی با عنوان ممنوعیت نگهداری حیوانات در آپارتمان‌ها، واکنش‌های متعددی در جامعه ایجاد کرده است.

 اغلب نمایندگان مجلس با حمایت از این طرح، آن را زمینه‌ساز جلوگیری از بروز و شیوع بیماری‌ها در جامعه می‌دانند و برخی از محافل و کارشناسان دامپزشکی و حمایت از حیوانات نسبت به ابعاد مختلف این طرح اظهارنظرهای متفاوت کرده‌اند. در گزارش امروز به این موضوع پرداخته شده است.

39 نماینده مجلس طرحی تهیه کردند که درصورت تصویب نهایی آن گرداندن حیواناتی مانند سگ در اماکن و معابر عمومی ممنوع و مرتکب‌شونده به ضبط حیوان و جزای نقدی محکوم می‌شود. این طرح که در قالب الحاق یک ماده به قانون مجازات اسلامی ابتدای اسفندماه سال 89 در صحن علنی مجلس اعلام وصول شد، شامل یک ماده واحده و یک تبصره است. براساس ماده واحده آن، گرداندن حیوانات خطرناک یا حیواناتی که برای سلامت عمومی مضر بوده یا نجس العین هستند، از قبیل سگ در اماکن و معابر عمومی و وسایط نقلیه ممنوع است و مرتکب‌شونده علاوه بر جزای نقدی به ضبط حیوان مذکور محکوم می‌شود. همچنین نگهداری حیوانات مذکور در آپارتمان‌ها ممنوع و در منازل مسکونی چنانچه موجب نارضایتی هر یک از ساکنان شود ممنوع است. نگهدارنده در مرتبه اول موظف است با اخطار دادسرا ظرف 10 روز رفع مزاحمت کند. در مرتبه دوم یا درصورت عدم‌رفع مزاحمت به جزای نقدی محکوم و در هر صورت حیوانات مذکور ضبط خواهد شد.

براساس تبصره این طرح، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی موظف می‌شود فهرست حیوانات نجس‌العین و خطرناک و مضر برای سلامت عمومی به‌جز سگ ظرف 3ماه از تاریخ تصویب این قانون را تهیه و اعلام کند. طراحان این طرح در مقدمه توجیهی تأکید کرده‌اند که تهیه این طرح اقدامی برای مقابله با روند فزاینده سگ‌گردانی در معابر و نگهداری آن در آپارتمان‌ها در شهرهای بزرگ به‌ویژه تهران است. این نمایندگان که در بین آنان اسامی برخی از نمایندگان شاخص روحانی مجلس نیز دیده می‌شود، رواج سگ‌گردانی و نگهداری آن را معضلی فرهنگی- اجتماعی و نوعی تقلید کورکورانه از فرهنگ مبتذل غربی دانسته‌اند. طراحان این طرح در مقدمه توجیهی آن خاطرنشان کرده‌اند که نگهداری از حیواناتی نظیر سگ، مضرات بسیار زیاد بهداشتی دارد و برای سلامت عمومی جامعه نیز مضر است.

موافقان

رئیس کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی ضمن ابراز موافقت با طرح ممنوعیت نگهداری حیوانات در آپارتمان‌ها به ایسناگفت: طرح ممنوعیت نگهداری حیوانات برای برخورد با افرادی‌است که فکر می‌کنند داشتن سگ، اعتبار و شخصیت به آنها می‌بخشد. حسینعلی شهریاری درباره طرح ممنوعیت نگهداری حیوانات، تصریح کرد: طرح مذکور درخصوص ایجاد ممنوعیت برای نگهداری حیوانات در آپارتمان است، اما نگهداری از حیوانات در ساختمان‌های ویلایی برای محافظت در صورتی که همسایه‌ها اعتراضی نداشته باشند، اشکالی ندارد.

نماینده مردم زاهدان در خانه ملت ادامه داد: متأسفانه در حال حاضر نگهداری از برخی حیوانات نظیر انواع سگ به‌صورت تشخص درآمده که هدف اصلی از ارائه طرح مذکور برخورد با این قبیل افراد است که فکر می‌کنند داشتن سگ اعتبار و شخصیت به آنها می‌بخشد.

سیامک مره‌صدق، عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس نیز نگهداری حیوانات در خانه را نوعی تهاجم نرم فرهنگی دانست و گفت: نگهداری حیوانات در منزل علاوه بر ایجاد مشکلات بهداشتی، سبب سلب آرامش همسایه‌ها می‌شود و برای ارزش‌های فرهنگی و دینی ما خطرناک است.

وی افزود: نگهداری حیوانات در خانه می‌تواند بیماری‌زا باشد و نکته بسیار مهم این است که خیلی از ارگانیسم‌هایی که برای حیوانات نرمال به حساب می‌آیند برای انسان بیماری‌زا هستند، بنابراین ممکن است حتی حیوان ناقل، علامت بیماری نداشته باشد اما برای انسان بیماری‌زا باشد.

وی ادامه داد: ضمن اینکه نگهداری از حیوانات در خانه از جنبه فرهنگی هم در فرهنگ ما مورد اشکال است، در فرهنگ غربی‌ها حیوانات خانگی جایگزین روابط عاطفی می‌شوند که باید درون خانواده شکل می‌گرفته، منتها از آنجا که آنها بنیان‌های استوار خانوادگی ندارند و شکل طبیعی خانواده در فرهنگ آنها از بین رفته دنبال جایگزینی برای آن هستند.

نماینده کلیمیان در خانه ملت همچنین خاطرنشان کرد: ترویج مسائل فرهنگی که ریشه‌های بومی و ایرانی و توحیدی ندارد اگرچه ممکن است به‌نظر عده‌ای کم اهمیت باشد اما بخشی از تهاجم نرم فرهنگی است که رفته رفته صورت می‌گیرد. چرا که همیشه دشمن از جایی این تهاجم را شروع می‌کند که ما حساسیت کمتری نسبت به آنها نشان می‌دهیم؛ بنابراین باید در محل‌هایی که می‌تواند نقطه‌های ورودی دشمن برای شروع تهاجم فرهنگی باشد به مقابله بپردازیم، علاوه بر اینکه نگهداری اینگونه حیوانات در خانه مسائل و مشکلات بهداشتی به‌وجود می‌آورد.

مخالفان

البته این طرح حتی در مجلس نیز مخالفانی دارد. انوشیروان محسنی‌بند پی، عضو هیأت رئیسه کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی در واکنش به طرح ممنوعیت نگهداری حیوانات گفت: تصویب نهایی این قانون در صحن علنی موجب پنهان‌کاری در نگهداری از حیوانات و عدم‌مراجعه به کلینیک‌های دامپزشکی شده و مشکلات بسیاری به‌دنبال دارد. انوشیروان محسنی‌بندپی با اظهار تأسف از تصویب طرح ممنوعیت نگهداری حیوانات در کمیسیون متبوعش، تصریح کرد: تصویب این طرح مشکلاتی را به لحاظ بهداشتی و بیماری‌های مشترک میان انسان و این حیوانات تشدید می‌کند، چرا که برخی به‌هرحال این حیوانات را نگهداری می‌کنند. محسنی بندپی با اشاره به استفاده از سگ در اغلب روستاهای کشور برای دفاع از گله‌ها، گفت: این افراد مجبور به نگهداری از این حیوانات هستند و به‌صورت روتین آنها را مورد معاینات در کلینیک‌های دامپزشکی قرار می‌دهند و برای کنترل و جلوگیری از بیماری واکسینه می‌کنند که اگر محدودیت و ممنوعیتی در راستای نگهداری حیوانات ایجاد شود آنها مجبورند به‌صورت پنهانی این کار را انجام دهند و درصورت بروز بیماری و عدم‌مراجعه به کلینیک‌ دامپزشکی سبب بروز مشکلات جبران‌ناپذیر برای انسان‌ها می‌شود.

دکتر هومن ملوک‌پور، دامپزشک شاغل در بخش خصوصی نیز از جمله کسانی است که به‌عنوان مخالف این طرح نامه سرگشاده‌ای به رئیس فراکسیون محیط‌زیست مجلس نوشته و گفته است:مانند خیلی از مسائل دیگر که ابتدا با برخورد قهری مواجه شدند ولی در نهایت مجبور به قبول آنها توسط مسئولین و مردم شد، مسئله حیوانات خانگی نیز به همین سرنوشت دچار خواهد شد. پس بهتر است به‌جای پاک کردن صورت مسئله و جاروب کردن آن به زیرفرش، به فکر فرهنگ‌سازی‌ و آشنا کردن آحاد مردم به‌خصوص کودکان با حیوانات باشیم. بعد از نگارش این نامه بود که رئیس فراکسیون محیط‌زیست به فارس گفت: دولت می‌تواند در این زمینه یا اقداماتی که مغایر بهداشت و آموزه‌های دینی است وارد عمل شده و قانون را اجرا کند و ضرورتی برای ورود مجلس در این حوزه وجود ندارد.

حاجی اصغری، نماینده مردم میانه نیز با رسیدگی به طرح مذکور در مجلس شورای اسلامی مخالفت کرده و خاطرنشان کرد: روند قانونی و گرفتن وقت مجلس برای موضوعی که نه اولویت جامعه است و نه به سود مسائل اقتصادی کشور تمام می‌شود، در این برهه از زمان به‌نظر کاری غیرضروری خواهد بود.