علمی که با زمین و هوا گره خورده‌ است

شیمی پایه بسیاری از علوم است و از آن‌جا که با ماده سر و کار دارد، در بسیاری از رشته‏ها از زیست‌شناسی و فیزیک گرفته تا داروسازی، هوافضا، نانو، راه و ساختمان و... پا به میدان می‏گذارد.

 اما این نام‌گذاری دلیل دیگری هم دارد. در واقع علم شیمی مستقیم بر کیفیت زندگی ما و محیطی که در آن زندگی می‏کنیم تأثیر می‏گذارد. به عبارت دیگر با شیمی می‏توان هم از محیط‏زیست محافظت کرد و هم آن را از بین برد! اگر به اطرافمان نگاه کنیم، متوجه اهمیت این موضوع می‌شویم؛ مثلاً سلامت غذاهایی که می‏خوریم، با توجه به تغییراتی که امروزه در کاشت گیاهان به وجود آمده است، به نوعی در گرو علم شیمی است.

این که از چه کودهایی استفاده می‏شود، چه تغییراتی در رشد آنها داده می‏شود، از چه آفت‌کش‏هایی استفاده می‏کنیم و... بر روی سالم بودن گیاهان اثرگذار است. حال به هوایی که تنفس می‏کنیم فکر کنید؛ آلودگی هوا که در نتیجه دود وسایل نقلیه، گازهای تولیدشده در کارخانجات، دی‏اکسیدکربن ناشی از سوخت‏های فسیلی و در نتیجه گازهای گلخانه‏ای ایجاد می‏شود، با علم شیمی گره خورده است؛ مثلاً کیفیت بنزین و گازوئیل خودروها که ترکیب‏هایی شیمیایی هستند، در میزان آلاینده‏های ایجادشده تأثیر دارد.

قرص‏ها و داروهایی که استفاده می‏کنیم، آبی که می‏آشامیم یا برای آبیاری استفاده می‏کنیم، محصولات سازگار با محیط‏زیست که با استفاده از فناوری‏های روز شیمی ساخته می‏شوند، انرژی‏های پایدار که جایگزینی برای سوخت‏های فسیلی هستند، همه و همه با شیمی سر و کار دارند. شاید بتوان گفت که علم شیمی با زمین و خاک و آب و هوا گره خورده است. به همین دلیل جای تعجب نیست که زمانی که یکی از مهم‏ترین دغدغه‏های بشر حفظ محیط‏زیست است، امسال به نام این علم شناخته می‌شود.