به گزارش همشهری، نمایندگان مجلس در کمیسیون جهاداقتصادی در حال رایزنی به‌منظور آماده‌سازی گزارشی هستند تا با ارائه آن به صحن علنی، آمار واقعی اشتغالزایی را از منابع موجود استخراج کنند. در این گزارش پایداری مشاغل و نیز داشتن درآمد کافی برای شاغل از جمله موارد مدنظر مجلس است تا از این طریق راه بر آنچه آمارسازی توسط دولت نامیده شده بسته شود.دولت پس از آنکه اعلام کرد در سال گذشته موفق به ایجاد 1.6 میلیون شغل شده است وعده داد که در سال‌جاری 2.5 میلیون شغل ایجاد خواهد کرد. این در حالی است که نرخ بیکاری از بهار سال گذشته اعلام نشده و همین مسئله ابهاماتی درخصوص میزان اشتغالزایی دولت ایجاد کرده است. از طرفی پیش‌بینی‌ها از نرخ رشد اقتصادی حاکی است که این نرخ نیز در سال گذشته متناسب با ایجاد1.6 میلیون شغل جدید نبوده است.کمیسیون جهاد اقتصادی نیز چندی پیش اعلام کرد که این آمار بدون درنظر گرفتن میزان حذف مشاغل، محاسبه شده و نمی‌توان به‌عنوان یک رقم خالص به آن نگاه کرد.به گفته مقامات دولتی، هم‌اکنون نرخ بیکاری و تعداد شاغلان براساس آمارهای بین‌المللی محاسبه می‌شود. براین‌اساس هر فردی که در هفته گذشته یک ساعت کار کرده باشد در مرز شاغل و بیکار قرار می‌گیرد.همین مسئله سبب شد که این کمیسیون درصدد ارائه یک تعریف کامل از ایجاد اشتغال با رویکرد اشتغال پایدار برآید.
ایجاد 5/2میلیون شغل در طول 5 سال
با وجود اینکه براساس قانون برنامه چهارم توسعه، دولت مکلف شده بود طی 5 سال 5/3میلیون شغل ایجاد کند، گزارش‌های تحقیق و تفحص از عملکرد دولت در این برنامه نشان می‌دهد که این آمار حداکثر به 5/2میلیون شغل رسیده است.عباسعلی نورا با بیان این مطلب به همشهری گفت: از میان این 5/2میلیون شغل، حداکثر 7/1میلیون شغل پایدار بوده و مابقی با شمارش‌های غیرواقعی ثبت شده است، در حالی‌که تکلیف برنامه چهارم، ایجاد 5/3شغل پایدار بود.این عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس بر این باور است که حتی شاغلانی که حین کار اقدام به دریافت تسهیلات اشتغالزایی کرده‌اند نیز به اشتباه توسط دولت جزو آمار اشتغالزایی محسوب شده‌اند.
اعلام آمار اشتغالزایی بدون درنظر گرفتن بیکاری
کارشناسان و دست‌اندرکاران جامعه کارگری بر این باورند که زمانی می‌توان ادعای ایجاد شغل داشت که مشاغل ایجاد شده پایدار باشد و درآمد کافی برای فرد شاغل ایجاد کند.جعفر قادری در این باره می‌گوید: نمی‌توان به اشتغالی که دولت آن را به‌عنوان عملکرد سال گذشته مطرح کرده است به‌عنوان یک اشتغال پایدار و برنامه‌ای برای تولید درآمد نگاه کرد بلکه این بیشتر شبیه به یک توزیع ثروت در فضای بسته اقتصاد است. از طرفی یک شغل باید حداقل درآمد را برای رفع نیازهای ضروری یک خانواده فراهم کند. قادری ادامه می‌دهد: براساس گزارش‌های موجود بسیاری از مشاغلی که در سال گذشته ایجاد شده، به‌واسطه احداث پروژه‌های مسکن مهر بوده است و بسیاری از کارگران این پروژه‌ها هم نه تنها از درآمد کافی برخوردار نیستند بلکه شغل آنها دوام و پایداری ندارد.
احتمال بازنگری مجلس در تعریف اشتغالزایی
عضو هیأت رئیسه مجلس می‌گوید: ضرورت ایجاب می‌کند که تعریف دقیقی از اشتغال پایدار ارائه شده و در دستور کار قرار گیرد. محمد حسین فرهنگی هم این احتمال را بالا می‌داند و می‌افزاید: کمیسیون جهاد اقتصادی پس از بررسی‌هایی که انجام داده احتمالا گزارشی به صحن علنی ارائه خواهد کرد که براساس آن عواملی مانند بازنگری در تأمین معیشت، پایداری مشاغل و اصلاح فضای کسب و کار در تعریف اشتغالزایی گنجانده می‌شود، چرا که با تعریف فعلی، دولت می‌تواند به راحتی به نفع آمار بهره‌برداری کرده و عملکرد خود را بالا نشان دهد. در حالی که براساس گزارش‌های مستند طی 5 سال گذشته حداکثر 5/2میلیون شغل ایجاد شده است.
ضرورت وجود منبع موثق برای دریافت آمار شاغلان
اشتغال پایدار با اتکا به آمار سازمان‌های بیمه‌گر مبنای تعریف جدید از اشتغالزایی خواهد بود. این جمله را عباس رجایی یکی دیگر از اعضای کمیسیون جهاد اقتصادی گفته و خاطرنشان می‌کند: متأسفانه هم‌اکنون این آمار به‌منظور راستی‌آزمایی آمارهای ارائه‌شده وجود ندارد.وی البته می‌گوید: بر این اساس قرار است که تمام دستگاه‌های مربوط با ارائه آمار اشتغال به کمیسیون دعوت شوند تا در این‌باره تصمیم‌گیری لازم صورت گیرد.بدین ترتیب انتظار می‌رود که درصورت ارائه و تصویب این قانون، امکان تعیین میزان دقیق اشتغالزایی در طول یک سال و نیز تعیین حجم نیروی انسانی جویای کار، سهم بخش‌های مختلف اقتصادی و اعتباراتی که منتج به ایجاد یک فرصت شغلی شده است، ایجاد و ابهامات آمارهای ارائه شده در آینده برطرف شود.
فعالیت 2ساعت در هفته را اشتغال نمی‌دانیم
عضو کمیسیون صنایع و معادن با ابراز تردید در صحت آمار 6/1میلیونی اشتغال ایجاد شده در سال گذشته می‌گوید: هم‌اکنون مراجعات بسیاری با عنوان درخواست اشتغال، حتی از سوی افرادی با مدرک دکتری به نمایندگان مجلس می‌شود و بنابراین به‌نظر می‌رسد که دولت در ارائه آمار فوق از شاخص‌هایی استفاده کرده که تنها نتیجه را به‌صورت اسمی به نفع قوه‌مجریه تغییر می‌دهد و نمی‌تواند در بلندمدت تأثیرگذار باشد.
علی اصغر یوسف‌نژاد، با اشاره به اینکه فعالیت 2 ساعت در هفته اشتغال نیست، ادامه می‌دهد: تعریف شغل به معنای واقعی و آنچه مدنظر نمایندگان ملت در مجلس شورای اسلامی است، شغلی است که ضمن پایداری و استمرار، مورد پشتیبانی حقوقی و سازمانی دستگاه‌های تخصصی قرار داشته باشد و زمینه‌های افزایش درآمد و رفاه اقتصادی خانوار را فراهم کند.
استفاده از یک قانون به نفع ارتقای آمار
گذشته از این موارد، برخی نیز بر این باورند که تعدادی از مشاغل ایجاد شده به لطف شرایطی بوده که در سال گذشته پیش روی دولت قرار داشته است. در مورد ارتقای آمار اشتغالزایی از طریق تشدید فعالیت پروژه‌های مسکن مهر، کمیسیون جهاد اقتصادی در بررسی‌های خود به این نتیجه رسیده اما برعکس سایر بخش‌ها در این بخش به اطلاعاتی درخصوص نام و مشخصات شاغلان دست نیافته است. البته آنگونه که گفته می‌شود تصویب قانون بیمه کارگران ساختمانی در سال گذشته کمک شایانی به دولت کرد تا آمار عملکرد خود را تقویت کرده و شاغلان قبلی را پس از بیمه شدن جزو اشتغالزایی سال گذشته به حساب بیاورد.