تاریخ انتشار: ۲۷ تیر ۱۳۹۰ - ۰۵:۰۲

حمید ضیایی پرور: شبکه علمی کشور که 11سال پیش راه‌اندازی شده بود قرار است مجددا به‌زودی راه‌اندازی شود.


معاون پژوهش و فناوری وزیر علوم از راه‌اندازی شبکه‌ علمی کشور در آینده‌ نزدیک خبر داد و گفت: ‌این شبکه قرار بود در 22‌بهمن سال گذشته راه‌اندازی شود که به‌دلیل برخی مشکلات به تعویق افتاد. در حال حاضر مشکلات مربوط به راه‌اندازی این شبکه با کمک شرکت مخابرات حل شده است. این در حالی است که طبق اعلام وب‌سایت رسمی شبکه علمی کشور به آدرس
http://www.iranscience.net طرح اولیه شبکه گسترده و اختصاصی دانشگاه‌ها در سال‌1373 در سازمان پژوهش‌های علمی و صنعتی ایران پایه ریزی شد، در سال‌1377 مراحل اجرایی آن آغاز شد و نهایتا در آذر‌ماه 1379 یکی از گسترده‌ترین شبکه‌های WAN کشور با زیر‌ساخت مستقل مخابراتی و اتصال بیش از 100 مرکز آموزشی و دانشگاهی با حضور معاون اول رئیس‌جمهور وقت افتتاح شد.

از آن زمان تا‌کنون دفتر فناوری اطلاعات فعالیت‌های مختلفی را در راستای ایجاد و توسعه شبکه علمی کشور به انجام رسانده که محور اصلی آنها عبارت است‌از: ایجاد و توسعه زیرساخت انتقال اطلاعات (اینترانت) گسترده در سطح کشور بین دانشگاه‌ها و مراکز تحقیقاتی به‌منظور ایجاد شبکه علمی کشور، مدیریت و ارائه محتوا (Content) روی شبکه علمی از طریق ایجاد زیرساخت ملی، ساماندهی و تسهیل دسترسی به منابع علمی موجود در کتابخانه‌ها و مراکز اسناد (اعم از نشریات الکترونیکی، کتب، پایان‌نامه‌ها و سایر منابع)، ارتقای کیفیت جست‌وجو، تنوع خدمات و افزایش بهره‌برداری، توسعه همکاری‌های بین‌المللی برای تقویت زمینه‌های آموزشی و پژوهشی غیرحضوری و از راه‌دور و دسترسی به اینترنت و خدمات شبکه‌ای برای کاربران دانشگاه‌ها و مراکز تحقیقاتی.

روزنامه همشهری در 2 گزارش جداگانه به تاریخ 13 دی 89 و 27 بهمن 89 نسبت به راه‌اندازی دوباره این طرح انتقاد کرد و نوشت: ممکن است گفته شود که قرار است ظرفیت این شبکه افزایش یابد که حتی در این صورت نیز نام افتتاح یا راه‌اندازی
بر آن نمی‌توان گذاشت چرا که در این صورت هر کارخانه‌ای که مقداری بر ظرفیت آن افزوده شود باید دوباره راه‌اندازی شود.
خبر راه‌اندازی شبکه علمی کشور همان قدر برای دانشگاهیان عجیب است که گفته شود کارخانه ایران‌خودرو راه‌اندازی می‌شود چون قرار است فلان تعداد به ظرفیت تولید خودروهای آن افزوده شود. با اینکه در بهمن‌89 این طرح راه‌اندازی نشد اما در تاریخ دوم بهمن‌89 رئیس سازمان پژوهش‌های علمی و صنعتی ایران گفت: قابلیت‌ها و سرویس‌هایی که نسل دوم شبکه علمی ارائه می‌دهد با نسل اول آن متفاوت است و از جمله این تفاوت‌ها، سرعت اندک نسل اول و مهم‌ترین تفاوت این دو نسل، مبتنی بر فیبر نوری بودن نسل‌دوم شبکه علمی است.

بدین‌ترتیب اذعان شد که آن چیزی که قرار است راه‌اندازی شود نسل دوم شبکه علمی کشور است که به گفته رئیس سازمان فناوری اطلاعات ایران برای آن 6‌میلیارد تومان هزینه شده است و با راه‌اندازی آن پهنای باند دانشگاه‌ها به حدود یک گیگ افزایش می‌یابد.

حالا به‌رغم گذشت 6‌ماه از وعده داده شده، نسل دوم شبکه علمی کشور راه‌اندازی نشده و هیچ زمان مشخصی برای راه‌اندازی این شبکه نیز اعلام نشده است و از دلایل تاخیر در راه‌اندازی آن نیز هیچ اطلاعی در دست نیست. ظاهرا تنها چیزی که در راه‌اندازی نسل تازه شبکه علمی کشور اهمیت دارد زمان‌بندی دقیق است. این در حالی است که نخستین اصل علمی در هر پروژه‌ای رعایت زمان بندی است چرا که بهره‌برداران نهایی این شبکه باید قادر باشند برای تولید محتوا و استفاده بهینه از ظرفیت‌های این شبکه برنامه‌ریزی دقیق انجام دهند.