به گزارش روابط عمومی پژوهشگاه فن آوری های نوین علوم زیستی جهاددانشگاهی- ابن سینا- تعیین جنسیت جنین قبل از تولد به روشهای مختلفی قابل انجام است که برخی، تهاجمی و برخی غیرتهاجمی هستند. روش¬های تهاجمی تشخیص جنسیت جنین قبل از تولد مانند آمینوسنتز، نمونه برداری از پرز های جفتی و نمونهبرداری از خون جنین، عوارضی از جمله سقط جنین، عفونت و ... را برای مادر و جنین به همراه دارد.
روشهای غیرتهاجمی تعیین جنسیت مانند استفاده از امواج اولترا سوند، در سه ماه دوم حاملگی انجام میگیرد که این زمان تشخیص در زنانی که جنین آنها در معرض خطر بیماریهای وابسته به X (جنس) قرار دارند، نسبتاً دیر است.
طبق گزارشات، 3 الی 6 درصد از کل DNA آزاد موجود در پلاسمای زنان باردار مربوط به جنین است که رها¬سازی آن به درون پلاسمای مادر در اوایل دوران حاملگی به سرعت اتفاق افتاده و از هفته ششم بارداری قابل تشخیص است. لذا DNA جنینی آزاد در پلاسمای مادر میتواند به عنوان یک منبع ژنتیکی در تعیین جنسیت جنین، در کوتاهترین زمان و بدون احتمال هرگونه خطر برای جنین و مادر به شمار رود.
در مطالعه ای که بر روی80 نمونه خون از زنان بارداری که در هفته هفتم تا دهم بارداری بوده و به مرکز فوق تخصصی درمان ناباروری و سقط مکرر ابن سینا مراجعه کرده اند انجام گردید، تعیین جنسیت غیرتهاجمی جنین با توجه به DNA جنینی آزاد در پلاسمای مادری و با استفاده از روش های آزمایشگاهی Nested PCR و Real Time PCR انجام شد که جنسیت جنین با توجه به ژن های یافت شده قابل تشخیص است.
گفتنی است که در تعیین جنسیت با روش Real Time PCR حساسیت حدود 99 درصد و در روش Nested PCR حساسیت 2/95 درصد برآورد شد و با توجه به این ضریب اطمینان، مرکز فوق تخصصی ابن سینا در حال ارایه این سرویس به متقاضیان محترم است.
تعیین جنسیت جنین از طریق DNA آزاد در پلاسمای خون مادری به عنوان یک روش قابل قبول برای اجتناب از تستهای تهاجمی تعیین جنسیت مانند آمنیوسنتز و CVS در بارداری با خطر بالای بیماریهای مغلوب وابسته به جنس به شمار میرود. مهم ترین کاربرد تعیین غیرتهاجمی جنسیت جنین، استفاده از آن به عنوان یک پیش تست است که با توجه به نتیجه حاصل از آن میتوان تعیین کرد که آیا نیازی به انجام آزمایشات تهاجمی بر روی جنینهایی که خطر ابتلا به بیماری های مغلوب وابسته به جنس دارند هست یا خیر.
در مورد جنین هایی که با پیش تست، جنسیت آنها دختر تعیین شده است نیازی به انجام روشهای تهاجمی نیست، اما اگر جنین پسر باشد معمولآً روش تهاجمی CVS بین هفته دهم و یازدهم انجام میشود. بنابراین تعیین جنسیت جنین به عنوان یک پیش تست قبل از هفته یازدهم باید انجام شود.
لازم به ذکر است که این تست پس از اطمینان از تک قلویی جنین با استفاده از سونوگرافی پس از هفته هفتم حاملگی قابل انجام است.
مرکز فوق تخصصی درمان ناباروری و سقط مکرر ابن سینا وابسته به پژوهشگاه ابن سینای جهاددانشگاهی با برخورداری از کادر تخصصی مجرب و متبحر فعالیت خود را از سال 1382 آغاز نموده و از ویژگی های خاص این مرکز می توان به فعالیت متخصصین از گروههای مختلف و ارائه کامل خدمات درمان ناباروری، مراقبتهای حین بارداری، مشاورههای ژنتیکی، ایمونولوژی و ... همچنین آزمایشگاه تخصصی ژنتیک اشاره کرد.