در این رابطه با پیرمحمد ملازهی، کارشناس مسائل پاکستان و افغانستان گفت‌وگو کردیم.
- پیش از این هم واشنگتن، پاکستان را به حمایت از شبه نظامیان متهم کرده بود. در شرایط کنونی چرا مسئله جدی شده است ؟
اکنون شرایط جدیدی پیش آمده است؛شبکه حقانی پیش از این در مناطق شرق افغانستان فعال بوده و خیلی کمتر به مرکز و نواحی دیگر افغانستان نفوذ می‌کرد. اخیراً اما این شبکه چند عملیات را در شهر کابل سازماندهی کرد و مناطق امن و دیپلماتیک این شهر را هدف قرار داد. آمریکایی‌ها به این نتیجه رسیده‌اند که اکنون باید دولت پاکستان را تحت فشار همه جانبه قرار دهند تا این شبکه تحت کنترل درآید. پاکستانی‌ها هر نوع ارتباطی با حقانی را رد می‌کنند و می‌گویند شبه نظامیان حقانی در افغانستان هستند. آمریکایی‌ها اما در مقابل اعلام می‌کنند که شبکه حقانی در منطقه وزیرستان پاکستان دارای پایگاه است و شبه نظامیان این شبکه در آنجا شکل یک ارتش را به‌خود گرفته‌اند. اکنون آمریکا به دولت پاکستان فشار آورده که یا نیروهای نظامی این کشور شبه‌نظامیان حقانی را از این منطقه خارج می‌کنند یا خود اقدام خواهد کرد.
- پاکستانی‌ها در مقابل تهدید آمریکا چه اقدامی خواهند کرد؟
احتمال اقدام یکطرفه آمریکا، پاکستانی‌ها را نگران کرده است. از سوی دیگر دولت پاکستان واقعاً دستش برای اقدام در این زمینه باز نیست. اگر آی‌اس‌آی با شبکه حقانی همکاری داشته باشد دولت پاکستان نمی‌تواند آن را به قطع رابطه با این شبکه مجبور کند. تا زمانی که ارتش نخواهد، دولت حزب مردم کاری در این زمینه نمی‌تواند انجام دهد. ارتش پاکستان اکنون مصلحت خود را در آن نمی‌بیند که به وزیرستان حمله کند. مقام‌های نظامی پاکستان تجربه حمله به دره سوات را دارند؛ با وجود عملیات ارتش در این منطقه با خروج نیروهای نظامی پاکستان بار دیگر شبه نظامیان به سوات سرازیر شدند و این عملیات جز اینکه اعتبار ارتش را در افکار عمومی پاکستان کاهش دهد نتیجه دیگری برای نظامیان پاکستان به همراه نداشت. واقعیت این است که آمریکا و پاکستان هر دو به یکدیگر نیاز دارند. به خاطر این نیاز متقابل به‌رغم این شرایط در نهایت به‌نظر میرسد پاکستانی‌ها راهی را پیدا می‌کنند تا از درگیری نظامی جلوگیری کنند.
- به‌نظر میرسد برخی مقام‌های آمریکا عقیده دارند که کار طالبان در افغانستان تمام شده و باید برای مقابله با شبه نظامیان وارد پاکستان شوند. این مسئله چقدر عملی است؟
ورود نظامی به شکل زمینی به پاکستان به نفع آمریکایی‌ها نیست. این همان چیزی است که شبکه حقانی و سازمان القاعده می‌خواهد. منطقه مرزی پاکستان یک منطقه سخت جغرافیایی است و آنها این منطقه را به‌خوبی می‌شناسند. شبه نظامیان اعتقاد دارند که به خاطر این شرایط هر نیرویی که به آنجا وارد شود شکست خواهد خورد. آمریکایی‌ها می‌دانند که شرایط سختی درصورت ورود به این منطقه خواهند داشت و به همین خاطر بی‌گدار به آب نخواهند زد. آمریکایی‌ها در مقابل می‌توانند عملیات هوایی خود را گسترش دهند یا می‌توانند تنش‌های مرزی میان پاکستانی‌ها و افغان‌ها را افزایش دهند. اخیراً مقام‌های افغانستان از جمله وزیر دفاع این کشور به صراحت از احتمال پاسخگویی به پاکستان حرف زده‌اند. این اعلام پاسخ دادن به معنای چراغ سبز آمریکا به حساب می‌آید. پاکستانی‌ها این مسئله را فهمیده‌اند و به همین خاطر در این منطقه حالت فوق‌العاده نظامی اعلام کرده‌اند. در پشت پرده این احتمال وجود دارد که پاکستانی‌ها به مقام‌های آمریکا قول کنترل شبکه حقانی را بدهند و از واشنگتن بخواهند طوری عمل نکند که حیثیت این کشور زیر سؤال برود.