مرکز مدیریت حوادث و فوریتهای پزشکی متولی مدیریت سلامت در حوادث بوده و در این راستا اورژانس پیش بیمارستانی را در اختیار دارد.
وظیفه اورژانس پیش بیمارستانی رسیدگی به موارد فوریتهای پزشکی و ارائه خدمات به مصدومین و بیماران اورژانسی میباشد.
ساختار این سیستم در هر شهرستان شامل یک اتاق فرمان و تعدادی واحدهای امدادی می باشد. اتاق فرمان فوریتهای پزشکی نقش فرماندهی سلامت حوادث را در حوزه شهرستان خود برعهده داشته و واحد فرماندهی عملیات استانی نقش نظارت براتاق فرمانهای شهرستانی را دارد.
تماسهای مردمی با شماره 115 در تمام نقاط یک شهرستان روی تلفنهای اتاق فرمان زنگ میخورد. پرسنل اتاق فرمان شامل: پزشک، پرستار و اپراتور بی سیم میباشد.
در زمان تماس با اتاق فرمان ،پرسنل با پرسیدن سوالاتی در مورد مشکل اصلی بیمار، سن، سابقه بیماریهای قبلی و... اطلاعات لازم را برای تصمیمگیری در مورد وی جمع آوری میکنند.
چنانچه شرح حال ارائه شده مربوط به یک مورد فوریتهای پزشکی باشد، پس از گرفتن آدرس دقیق، نزدیکترین واحد امدادی به محل از طریق بی سیم یا تلفن اعزام خواهد شد. در مواردی که وضعیت بیمار اورژانسی نباشد با دادن اطلاعات لازم به تماسگیرنده وی را برای انجام اقدامات لازم راهنمایی میکنند.
اجزاء اصلی یک واحد امدادی اورژانس پیش بیمارستانی:
- پرسنل تخصصی اورژانس با مدرک دانشگاهی و در رشته های مرتبط
- تجهیزات تخصصی (وسایل ثابتسازی و انتقال بیمار- وسایل باز کردن و مدیریت راه هوایی - وسایل مایع درمانی -وسایل احیا قلبی ریوی و ...)
- وسیله نقلیه: این وسیله در اکثر واحدهای امدادی خودروی آمبولانس میباشد. وسایل نقلیه دیگر شامل بالگرد (امداد هوایی)، موتورسیکلت(امداد موتوری)، یا کشتی (امداد دریایی) میباشد.
در زمان اعزام واحد امدادی به محل اطلاعات لازم در مورد آدرس و شرح حال بیمار یا مصدوم حادثه از طریق بیسیم در اختیار پرسنل قرار میگیرد و کلیه زمانها در اتاق فرمان توسط اپراتور بی سیم ثبت میگردد.
این زمانها شامل زمان اعزام، زمان رسیدن به محل و زمان حرکت محل از محل میباشد. در اتاق فرمان کلیه تماسهای تلفنی و بی سیمی از طریق سیستم ضبط مکالمات با درج تاریخ و زمان دقیق ثبت میگردد.
زمانیکه واحد امدادی به محل رسید، اقدام به گرفتن شرح حال بیمار و انجام معاینه فوری مینماید. پس از معاینه در صورت نیاز اقدام به ارائه خدمات فوری شامل: باز کردن راه هوایی بیمار و اکسیژن رسانی، کنترل خونریزی،ثابت سازی اندامها ، احیاء قلبی ریوی، رگ گیری و شروع مایع درمانی مینماید.
پس از انجام اقدامات فوری، شرح حال بیمار از طریق تلفن یا بی سیم به اطلاع پزشک اتاق فرمان رسانده شده و پزشک درخصوص نوع مراقبت و داروهای مصرفی پرسنل را راهنمایی می کند.
تصمیم گیری در مورد اینکه بیمار به کدام مرکز درمانی انتقال داده شود برعهده اتاق فرمان میباشد.
ملاکهای اتاق فرمان برای انتخاب نوع مرکز درمانی شامل: فاصله مرکز درمانی از محل حادثه، مشکل بیمار و وضعیت فعلی وی از نظر بدحال بودن و نوع خدمات قابل ارائه در مرکز درمانی مورد نظر می باشد.
زمانیکه بیماربه داخل آمبولانس انتقال داده شد اقدامات تکمیلی از جمله معاینه کامل و گرفتن شرح حال تکمیلی انجام میشود.
در مسیر انتقال بیمار به مرکز درمانی علایم حیاتی بیمار تحت نظر بوده و در صورت نیاز، اقدامات درمانی تکمیلی برای وی انجام می پذیرد.
زمانیکه واحد امدادی به مرکز درمانی رسید بیمار را به پزشک یا مسئول اورژانس تحویل میدهد و در اینجا ماموریت این واحد امدادی به پایان میرسد.