البته 2نماینده ایران در پلی‌آف، استقلال و ذوب‌آهن طبق قرعه باید با یکدیگر روبه‌رو شوند و لیگ برتر ایران در بهترین حالت با 3تیم در لیگ قهرمانان شرکت خواهد کرد. کاهش سهمیه‌های ایران با واکنش‌های متفاوتی روبه‌رو شد و سؤالات زیادی در این مورد به‌وجود آمد. این گزارش با بررسی نحوه تصمیم‌گیری کمیته اجرایی AFC برای تقسیم سهمیه‌ها و همچنین دلایل کاهش امتیازات ایران که عامل اصلی کاهش سهمیه‌ها بود، به ابهاماتی که در این مورد به‌وجود آمده پاسخ می‌دهد.
کشورهای مختلف چه سهمیه‌ای گرفتند؟
بر اساس بررسی کمیته اجرایی AFC، ژاپن از شرق و قطر از غرب آسیا حداکثر سهمیه یعنی 4 تیم را به دست آوردند. سهمیه لیگ‌های عربستان، امارات، ازبکستان، کره‌جنوبی و چین به 3سهمیه مستقیم و یک سهمیه پلی‌آف کاهش یافت. ایران 2سهمیه مستقیم و 2سهمیه پلی‌آف، استرالیا 2سهمیه مستقیم و یک سهمیه پلی‌آف، تایلند یک سهمیه مستقیم و یک سهمیه پلی‌آف و اندونزی یک سهمیه پلی‌آف به‌دست آورد.
سهمیه‌ها چگونه تقسیم شد؟
بر اساس امتیازات بازرسان AFC که به آیتم‌های مختلف داده شده بود، ایران با 593/2 امتیاز از مجموع 800 امتیاز در رده هشتم قرار گرفت (ریزامتیازات در جدول شماره1). کشورهایی که بیشتر از 600 امتیاز داشتند در محدوده 4سهمیه کامل و ایران که بین 575 تا 600 امتیاز داشت در محدوده 3سهمیه مستقیم و یک سهمیه پلی‌آف قرار گرفت. البته برای کشورهایی که در برخی از آیتم‌ها مردود شده بودند، به عنوان جریمه یکی از سهمیه‌های مستقیم به یک سهمیه پلی‌آف تبدیل شد. در بین 11 لیگ آسیا که مورد بررسی قرار گرفتند، تنها لیگ‌های ژاپن، قطر و ازبکستان در همه آیتم‌ها نمره قبولی گرفتند و ایران، عربستان، امارات، کره‌جنوبی، چین و استرالیا در برخی موارد ناکام بودند (جدول شماره 2). اندونزی به‌دلیل اینکه در اکثر موارد نتوانست خواسته‌های بازرسان را برآورده کند، سهمیه‌ای نگرفت و تنها با هدف کمک به پیشرفت فوتبال این کشور یک سهمیه پلی‌آف به لیگ اندونزی داده شد.ایران در آیتم‌های «رسانه‌ها» و «باشگاه‌ها» از نظر بازرسان AFC مردود شد. در اولی دلیل اصلی جدا نبودن ورودی خبرنگاران و تماشاگران در اکثر ورزشگاه‌ها و به‌طور کلی ضعف امکانات سخت‌افزاری برای پوشش رسانه‌ای در ورزشگاه‌هاست. همچنین مدارک برخی باشگاه‌ها در تاریخ مورد نظر AFC کامل نبود تا لیگ ایران در آیتم دوم هم مردود شود. عزیز‌محمدی، رئیس سازمان لیگ در این مورد گفت که مدارک باشگاه تراکتورسازی تا این تاریخ آماده نشد و همچنین باشگاه مس سرچشمه تنها نام 17 بازیکن را به‌عنوان بازیکن حرفه‌ای اعلام کرده بود.
چرا امتیازات ایران کم شد؟
ایران بیشترین امتیازات را در آیتم «مقیاس تجاری» از دست داد. این بخش مربوط به درآمدزایی باشگاه‌هاست و به‌دلیل اینکه باشگاه‌های ایرانی زیان‌ده هستند، از 100 امتیاز تنها 40/8 امتیاز به ایران تعلق گرفت. لیگ ایران در آیتم‌های «ورزشگاه» و «باشگاه‌ها» هم امتیازات زیادی از دست داد.
تقسیم دوباره سهمیه‌ها چه زمانی خواهد بود؟
AFC اعلام کرده که تقسیم‌بندی بعدی سهمیه‌ها در ماه نوامبر 2012 (آبان‌سال 1391) خواهد بود و این سهمیه‌بندی در 2فصل بعدی لیگ قهرمانان 15-2014 و 14-2013 اجرا خواهد شد. این بار AFC تأکید دارد که علاوه بر آیتم‌های قبلی، باشگاه‌ها باید بتوانند مجوز حرفه‌ای را به دست آورند. اما با توجه به وضعیت فعلی باشگاه‌ها امید زیادی به بازگشت 4سهمیه مستقیم وجود ندارد و حتی به‌نظر می‌رسد وضعیت از این هم بدتر شود. فدراسیون در گزارش خود درباره کاهش سهمیه‌ها، به باشگاه‌ها هشدار داده است: «باشگاه‌ها بایستی کلیه مسائلی که مربوط به آنهاست را در اسرع وقت رفع کنند چرا که تا سال 2013 که باشگاه‌ها بایستی مجوز حرفه‌ای شدن را اخذ کنند، درصورت عدم رفع این مشکلات اجازه حضور در مسابقات لیگ ایران و جام باشگاه‌های آسیا را ندارند.»
فدراسیون همچنین مصمم است باشگاه‌هایی را که به این شرایط نمی‌رسند کنار بگذارد و درصورت امکان باشگاه‌های لیگ یکی را که دارای این شرایط هستند، جایگزین کند؛ «فدراسیون فوتبال جمهوری اسلامی ایران مصمم است با ایجاد یک کمیته صدور مجوز حرفه‌ای به باشگاه‌ها، ارزیابی‌های مربوطه را درخصوص معیارها و شاخص‌های مدنظر AFC هم در لیگ برتر و هم در لیگ دسته‌اول به انجام برساند و درصورت عدم کسب این استانداردها در باشگاه‌های حاضر در لیگ برتر و بدون توجه به امتیاز کسب شده توسط آنها، این باشگاه‌ها به لیگ دسته اول سقوط کرده و چنانچه تیمی از لیگ دسته‌اول شرایط احراز شاخص‌های مدنظر را داشته باشد، جایگزین خواهد شد و در نهایت درصورت عدم احراز این معیارها توسط باشگاه‌های لیگ دسته اول، مسابقات لیگ برتر بدون حضور تیم‌های حذف شده برگزار خواهد شد تا باشگاه‌هایی که شرایط لازم را با تلاش و کوشش کسب کرده‌اند بتوانند به راحتی در مسابقات لیگ قهرمانان آسیا حضور داشته باشند و سهمیه‌ای از آنها کسر نشود.»
چرا باشگاه‌ها کم‌کاری می‌کنند؟
در این ماجرا عجیب‌ترین نکته کم‌کاری باشگاه‌هاست و آنها نسبت به از دست رفتن سهمیه‌ها که نفع مستقیم آنهاست بی‌تفاوتند. باشگاه‌ها اما این روزها بیش از هرزمانی درگیر مشکلات مالی هستند و با قطع بودجه دولتی، آنها نمی‌توانند وعده‌هایشان را برآورده کنند. اکثر مسئولان باشگاه‌ها معتقدند در شرایطی که به بازیکنان بدهی دارند، نمی‌توانند به فکر برآورده کردن خواسته‌های AFC و کمک به باشگاه‌های بالای جدولی برای کسب سهمیه باشند.